16 C
Athens
Τρίτη, 7 Οκτωβρίου, 2025
Αρχική Blog Σελίδα 10

Στο χείλος του αδιεξόδου η διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου μετά τη νέα κρίση

0

Η χθεσινή σκληρή τοποθέτηση του προέδρου της Κύπρου Νίκου Χριστοδουλίδη, με την οποία ουσιαστικά χαρακτήρισε ως εκβιαστή τον επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ, κινητοποίησε άμεσα την ελληνική κυβέρνηση και ανέβασε τους τόνους στην υπόθεση της «ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου». Η εξέλιξη αυτή φαίνεται να περιορίζει ακόμη περισσότερο τις πιθανότητες υλοποίησης του έργου.

Η ελληνική πλευρά, παρότι συγκάλεσε χθες έκτακτη σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό στο Μαξίμου, δεν κλιμάκωσε δημόσια τη διαμάχη, επιχειρώντας να κρατήσει χαμηλούς τόνους. Στόχος, σύμφωνα με κυβερνητικούς κύκλους, είναι να μην πληγεί η εικόνα των «αδελφικών σχέσεων» Αθήνας – Λευκωσίας.

Αυτό άλλωστε υποστηρίζουν και διαρροές που επισημαίνουν ότι οι διμερείς σχέσεις παραμένουν ισχυρές, ανεξάρτητα από την τύχη του έργου. Αντίστοιχα μηνύματα μετέδωσαν χθες βράδυ και κυπριακά ΜΜΕ, υπογραμμίζοντας πως οι σχέσεις Ελλάδας – Κύπρου είναι υπεράνω τεχνικών ζητημάτων.

Ωστόσο, οι προοπτικές του έργου Great Sea Interconnector (GSI) δεν φαίνονται ευοίωνες. Εκτός από τον γεωπολιτικό κίνδυνο που δημιουργεί η στάση της Τουρκίας, υπάρχουν και σημαντικές διαφωνίες για τις ρυθμιστικές και οικονομοτεχνικές εκκρεμότητες, οι οποίες παραμένουν άλυτες παρά τις επανειλημμένες τηλεδιασκέψεις που έγιναν με την παρέμβαση της Κομισιόν.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές στην Αθήνα, το έργο θα προχωρήσει μόνο αν διευθετηθούν πλήρως οι εκκρεμότητες, κάτι που δείχνει ότι πλέον υπάρχει σοβαρή πιθανότητα ο διασυνδετήριος αγωγός να μείνει στα χαρτιά, παρά την πρόσφατη κοινή δήλωση Μητσοτάκη – Χριστοδουλίδη ότι το project παραμένει στρατηγικής σημασίας και για τις δύο κυβερνήσεις.

Οι εκκρεμότητες

Ποιες είναι όμως οι εκκρεμότητες που απειλούν να μπλοκάρουν την υλοποίηση της διασύνδεσης;

  1. Το καλοκαίρι η ΡΑΕΚ ενέκρινε υπό όρους το επιτρεπόμενο έσοδο του ΑΔΜΗΕ, αναγνωρίζοντας μόλις 82 εκατ. ευρώ από τα συνολικά 251 εκατ. ευρώ που έχει δαπανήσει. Τα υπόλοιπα 170 εκατ. ευρώ μετατέθηκαν για μετά την ολοκλήρωση του έργου, παρά τα τιμολόγια που είχαν υποβληθεί.

  2. Η ΡΑΕΚ αποφάσισε ότι από το 2025 ο ΑΔΜΗΕ πρέπει να αρχίσει να ανακτά 25 εκατ. ευρώ ετησίως. Για την εκταμίευση απαιτείται υπογραφή του Υπουργείου Οικονομικών Κύπρου, ωστόσο ο υπουργός Μάκης Κεραυνός επιμένει ότι δεν θα εγκρίνει τη δαπάνη λόγω μη βιωσιμότητας του έργου.

  3. Δεν έχει ολοκληρωθεί η μεταβίβαση των αδειών του έργου από τον Euroasia Interconnector στον ΑΔΜΗΕ, αν και υπήρχε δέσμευση να γίνει μέχρι τα τέλη Αυγούστου.

  4. Εκκρεμεί η έκδοση νέας ρυθμιστικής απόφασης για τα έσοδα, με υπολογισμό βάσει WACC.

  5. Δεν έχει ληφθεί η κοινή απόφαση των ρυθμιστικών αρχών Ελλάδας και Κύπρου για τις λειτουργικές δαπάνες, καθώς εκκρεμούν οι άδειες Ιδιοκτήτη και Διαχειριστή.

  6. Δεν έχει αναγνωριστεί το κόστος των σταλιών, δηλαδή τα 19 εκατ. ευρώ που πλήρωσε ο ΑΔΜΗΕ σε ερευνητικά σκάφη για περιόδους αδράνειας.

Το χθεσινό επεισόδιο

Χθες η εφημερίδα «Φιλελεύθερος» αποκάλυψε ότι ο ΑΔΜΗΕ απέστειλε επιστολή στη ΡΑΕΚ ζητώντας αναθεώρηση της απόφασης για την καταβολή μόνο 25 εκατ. ευρώ ετησίως έως το 2029, αφήνοντας να εννοηθεί ότι διεκδικεί περισσότερα.

Η δημοσίευση αυτή προκάλεσε την έντονη αντίδραση του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη, ο οποίος δήλωσε:

«Αν ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ νομίζει ότι με τέτοιες επιστολές ή με πληρωμένες καταχωρίσεις εκβιάζεται η κυπριακή κυβέρνηση, προφανώς δεν ξέρει με ποιους έχει να κάνει».

Παράλληλα, ο ίδιος υπενθύμισε ότι υπάρχει συμφωνία πλαισίου με την Ελλάδα και ότι στη Νέα Υόρκη είχε συμφωνηθεί κοινός οδικός χάρτης με τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη.

Από την πλευρά του, ο ΑΔΜΗΕ εξέδωσε ανακοίνωση διαψεύδοντας ότι διεκδικεί περισσότερα από τα συμφωνημένα 25 εκατ. ευρώ για το 2025, υποστηρίζοντας ότι επιδιώκει μόνο την αναγνώριση των πραγματικών δαπανών του, που ανέρχονται σε 251 εκατ. ευρώ.

Μετά την ένταση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου, με τη συμμετοχή της ηγεσίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της διοίκησης του ΑΔΜΗΕ. Η άτυπη ενημέρωση που δόθηκε ανέφερε ότι ο πρωθυπουργός ενημερώθηκε αναλυτικά για την πορεία της διασύνδεσης και ότι θα υπάρξουν σύντομα επίσημες ανακοινώσεις.

Τραμπ: Ζητά άμεση πρόοδο στις συνομιλίες για τη Γάζα – «Ο χρόνος είναι κρίσιμος»

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κάλεσε τους εκπροσώπους του Ισραήλ και της Χαμάς να «προχωρήσουν άμεσα» στις συζητήσεις που ξεκινούν σήμερα, επισημαίνοντας πως οι εξελίξεις πρέπει να κινηθούν γρήγορα για να σταματήσει η σύγκρουση που συνεχίζεται σχεδόν δύο χρόνια στη Λωρίδα της Γάζας. Ο ίδιος μίλησε για «πολύ θετικά» μηνύματα από τις επαφές με το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα.

«Έγιναν πολύ θετικές συνομιλίες το σαββατοκύριακο με τη Χαμάς και με χώρες από όλο τον κόσμο (αραβικές, μουσουλμανικές και άλλες) για να επιτευχθεί η απελευθέρωση ομήρων, ο τερματισμός του πολέμου στη Γάζα και, κυρίως, η αναζήτηση της πολυπόθητης ειρήνης στη **Μέση Ανατολή», τόνισε ο Ρεπουμπλικάνος μέσω Truth Social.

Αναφερόμενος στις έμμεσες διαπραγματεύσεις που εκκινούν σήμερα, σημείωσε πως «η πρώτη φάση αναμένεται να ολοκληρωθεί αυτή την εβδομάδα» και κάλεσε όλες τις πλευρές να επιταχύνουν τη διαδικασία, γράφοντας με κεφαλαία γράμματα τις λέξεις «ΓΡΗΓΟΡΑ» και «ΕΙΡΗΝΗ».

Όπως χαρακτηριστικά έγραψε:

«Υπήρξαν πολύ θετικές συζητήσεις με τη Χαμάς και χώρες από όλο τον κόσμο (αραβικές, μουσουλμανικές και άλλες) το Σαββατοκύριακο, με στόχο την απελευθέρωση των ομήρων, τη λήξη του πολέμου στη Γάζα και, πάνω απ’ όλα, την επίτευξη της αναγκαίας ΕΙΡΗΝΗΣ στη Μέση Ανατολή. Οι συζητήσεις αυτές σημειώνουν πρόοδο και κινούνται ταχύτατα. Οι τεχνικές ομάδες θα συνεδριάσουν ξανά τη Δευτέρα στην Αίγυπτο για να εξετάσουν τις τελευταίες λεπτομέρειες. Έχω ενημερωθεί ότι η πρώτη φάση πρέπει να ολοκληρωθεί εντός της εβδομάδας και καλώ όλες τις πλευρές να ΚΙΝΗΘΟΥΝ ΓΡΗΓΟΡΑ. Θα συνεχίσω να παρακολουθώ αυτήν την αιώνια σύγκρουση. Ο ΧΡΟΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΚΡΙΣΙΜΟΣ, διαφορετικά θα υπάρξει μαζική αιματοχυσία — κάτι που κανείς δεν επιθυμεί να δει!».

Κρίση με φόντο το καλώδιο: Σε τεντωμένο σκοινί οι σχέσεις Ελλάδας – Κύπρου

Σε οριακό σημείο βρίσκονται οι σχέσεις Ελλάδας – Κύπρου με φόντο το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Great Sea Interconnector (GSI), που από σύμβολο ενεργειακής ενοποίησης τείνει να μετατραπεί σε πεδίο αντιπαράθεσης. Η ένταση μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και της ΡΑΕΚ για τη χρηματοδότηση και τις δαπάνες του έργου προκαλεί τριγμούς στις διμερείς σχέσεις και ανησυχία στις Βρυξέλλες.

Έκτακτη σύσκεψη στο Μαξίμου

Η σοβαρότητα της κατάστασης οδήγησε τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να συγκαλέσει έκτακτη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου με τη συμμετοχή της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της διοίκησης του ΑΔΜΗΕ. Η παρέμβαση κρίθηκε αναγκαία μετά το δημοσίευμα του philenews.com που έκανε λόγο για «επιστολή-βόμβα» του ΑΔΜΗΕ προς τη ΡΑΕΚ, με απειλή προσφυγής στη Δικαιοσύνη.

Ο Διαχειριστής απάντησε κατηγορηματικά, κάνοντας λόγο για αυθαίρετες και αδιασταύρωτες πληροφορίες και υπογραμμίζοντας ότι διεκδικεί μόνο την ήδη συμφωνημένη δόση των 25 εκατ. ευρώ για το 2025.

Ωστόσο, πηγές από τη Λευκωσία υποστηρίζουν ότι ο ΑΔΜΗΕ έχει καταθέσει ένσταση κατά της απόφασης της ΡΑΕΚ του Ιουλίου 2024, ζητώντας αναγνώριση δαπανών ύψους 251 εκατ. ευρώ, γεγονός που εγείρει ζήτημα τροποποίησης του ρυθμιστικού πλαισίου.

«Η Κυπριακή Κυβέρνηση δεν εκβιάζεται»

Με σκληρή γλώσσα απάντησε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, τονίζοντας ότι «η Κυπριακή Κυβέρνηση δεν εκβιάζεται από κανέναν επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ». Παράλληλα, διαβεβαίωσε ότι η συμφωνία πλαισίου μεταξύ των δύο κυβερνήσεων παραμένει σε ισχύ, υπενθυμίζοντας τη συνάντησή του με τον Έλληνα πρωθυπουργό στη Νέα Υόρκη, όπου είχε επιβεβαιωθεί η κοινή δέσμευση για την ολοκλήρωση του έργου.

Η Λευκωσία επιδιώκει σαφή διαχωρισμό μεταξύ των κυβερνητικών θέσεων και των ενεργειών του Διαχειριστή, παρότι ο ΑΔΜΗΕ ανήκει κατά πλειοψηφία στο ελληνικό Δημόσιο.

Το επίμαχο ζήτημα: οι δαπάνες και ο τρόπος αποπληρωμής

Η διαφωνία επικεντρώνεται στον τρόπο και τον χρόνο αποπληρωμής των επενδυτικών δαπανών. Σύμφωνα με τη συμφωνία του Ιουλίου 2024, η Κύπρος ανέλαβε να καταβάλει 25 εκατ. ευρώ ετησίως έως το 2029, ενώ το υπόλοιπο κόστος θα αποσβεστεί μετά την έναρξη λειτουργίας του έργου μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος.

Ο ΑΔΜΗΕ, ωστόσο, ζητά να αναγνωριστούν όλες οι επενδυτικές δαπάνες από τώρα, αίτημα που η ΡΑΕΚ απορρίπτει, επιμένοντας σε πρακτικές σύμφωνες με το ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο.

Γεωπολιτικές διαστάσεις και τουρκικές προκλήσεις

Πέρα από τα οικονομικά ζητήματα, η ηλεκτρική διασύνδεση έχει σαφή γεωπολιτική διάσταση. Το έργο διέρχεται από θαλάσσιες περιοχές όπου η Τουρκία εγείρει παράνομες διεκδικήσεις, κάτι που εντείνει τις ανησυχίες για την ασφάλεια και την πρόοδο του έργου. Παράλληλα, η καθυστέρηση στην έκδοση NAVTEX για τις βυθομετρήσεις έχει προκαλέσει πρόσθετα προβλήματα, ενώ η νορβηγική εταιρεία Nexans έχει ήδη ξεκινήσει την κατασκευή του καλωδίου.

Προς νομική αντιπαράθεση;

Σε περίπτωση απόρριψης της ένστασης, ο ΑΔΜΗΕ μπορεί να προσφύγει στο Διοικητικό Δικαστήριο της Κύπρου, ανοίγοντας τον δρόμο για μια πρωτοφανή νομική σύγκρουση μεταξύ δύο κρατών-μελών της Ε.Ε., με αβέβαιες συνέπειες για την υλοποίηση του έργου.

Ο Διαχειριστής, πάντως, υποστηρίζει ότι οι διεκδικήσεις του αφορούν μόνο την ορθή αναγνώριση των ήδη εγκεκριμένων δαπανών από τη ΡΑΑΕΥ στην Ελλάδα.

Ένα ευρωπαϊκό όραμα σε δοκιμασία

Το Great Sea Interconnector αποτελεί έργο ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος (PCI) με ήδη εγκεκριμένη χρηματοδότηση 657 εκατ. ευρώ από την Ε.Ε. Ωστόσο, η διαμάχη ΑΔΜΗΕ – ΡΑΕΚ απειλεί να εκτροχιάσει το εγχείρημα, ενισχύοντας τις φωνές περί κακού συντονισμού και γραφειοκρατικών αγκυλώσεων.

Το επόμενο διάστημα θα κρίνει αν το φιλόδοξο ενεργειακό σχέδιο Ελλάδας – Κύπρου θα παραμείνει σύμβολο συνεργασίας ή αν θα μετατραπεί σε ακόμη μία χαμένη ευκαιρία στο ενεργειακό πεδίο της Ανατολικής Μεσογείου.

Γιατί οι γονείς που μένουν στο σπίτι χρειάζονται ασφάλεια ζωής

0

Στις περισσότερες συζητήσεις γύρω από την ασφάλεια ζωής, το μυαλό μας πηγαίνει στους εργαζόμενους που φέρνουν το κύριο εισόδημα στο σπίτι. Όμως η αλήθεια είναι πως η οικονομική συνεισφορά ενός γονέα που μένει στο σπίτι, αν και δεν αποτυπώνεται σε μισθό, έχει τεράστια αξία για την οικογένεια. Η ασφάλεια ζωής δεν προστατεύει μόνο από την απώλεια εισοδήματος, αλλά και από την οικονομική αναστάτωση που μπορεί να προκύψει αν χαθεί το άτομο που στηρίζει την καθημερινότητα.

goneis 1

Η αξία των γονέων που μένουν στο σπίτι

Σύμφωνα με στοιχεία του Pew Research Center, περίπου το 18% των γονέων στην Αμερική δεν εργάζονται αμειβόμενα. Παρ’ όλα αυτά, η συνεισφορά τους ισοδυναμεί με δύο ή και περισσότερες ειδικότητες: διαχείριση νοικοκυριού, φροντίδα παιδιών, διδασκαλία, οικονομικός προγραμματισμός και πολλά άλλα.

Η Υπηρεσία Εργασίας των ΗΠΑ (BLS) υπολογίζει ότι η δουλειά ενός γονέα στο σπίτι μπορεί να συγκριθεί με εκείνη ενός διαχειριστή υπηρεσιών και εγκαταστάσεων σε συνδυασμό με εκπαιδευτικό. Όταν αυτός ο ρόλος λείπει, η αντικατάστασή του απαιτεί σημαντικούς πόρους – τόσο οικονομικούς όσο και συναισθηματικούς.

Γιατί η ασφάλεια ζωής δεν αφορά μόνο τους εργαζόμενους

Για πολλά χρόνια, η ασφάλεια ζωής στόχευε αποκλειστικά στην αντικατάσταση του εισοδήματος του κύριου οικονομικού υποστηρικτή. Όμως, όπως εξηγεί ο χρηματοοικονομικός σύμβουλος Chris Mouzon, η πραγματικότητα έχει αλλάξει:

“Οι γονείς που μένουν στο σπίτι προσφέρουν τεράστια οικονομική αξία. Αν τους χάσεις, χρειάζεσαι οικονομικό απόθεμα για να εξασφαλίσεις ότι το σπίτι, τα παιδιά και ο τρόπος ζωής σας θα συνεχίσουν ομαλά.”

Αν και είναι δύσκολο να αποτιμήσουμε τη ζωή σε χρήμα, είναι εξίσου σημαντικό να αναγνωρίσουμε πως η πρακτική και συναισθηματική υποστήριξη που παρέχει ένας γονέας έχει μετρήσιμο αντίκτυπο στον οικογενειακό προϋπολογισμό.

Πώς αποτιμάται η συνεισφορά ενός γονέα στο σπίτι

Η οικονομική απώλεια ενός γονέα που μένει στο σπίτι μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνια αναστάτωση, όπως επισημαίνει η πιστοποιημένη χρηματοοικονομική σύμβουλος Angela Moore. Εάν συμβεί το απροσδόκητο, τα έξοδα για υπηρεσίες που προηγουμένως καλύπτονταν μέσα στο σπίτι αυξάνονται σημαντικά.

▪️ Φροντίδα παιδιών

Η φροντίδα των παιδιών είναι ένα από τα πιο σημαντικά — και δαπανηρά — καθήκοντα. Σύμφωνα με το Υπουργείο Εργασίας των ΗΠΑ, η πλήρης φροντίδα ενός παιδιού μπορεί να κοστίσει από 6.500 έως 15.600 δολάρια τον χρόνο.

▪️ Διαχείριση νοικοκυριού

Η καθαριότητα, η μαγειρική και το πλυντήριο ρούχων είναι μόνο μερικές από τις καθημερινές εργασίες. Οι υπηρεσίες καθαρισμού κοστίζουν κατά μέσο όρο 16 δολάρια την ώρα, ενώ η εξωτερική ανάθεση πλυντηρίου μπορεί να φτάσει 2 δολάρια ανά κιλό ρούχων.

▪️ Μαγειρική και προετοιμασία γευμάτων

Η απουσία ενός γονέα που μαγειρεύει μπορεί να αυξήσει δραματικά τις δαπάνες για έτοιμο φαγητό. Μια μέση αμερικανική οικογένεια δαπανά ήδη περίπου 3.900 δολάρια ετησίως σε γεύματα εκτός σπιτιού, ποσό που μπορεί εύκολα να διπλασιαστεί.

▪️ Αγορές και οικονομική διαχείριση

Αγορές, λογαριασμοί, οργάνωση του προϋπολογισμού — όλα αυτά χρειάζονται χρόνο και προγραμματισμό. Εάν δεν υπάρχει ο άνθρωπος που αναλαμβάνει αυτά τα καθήκοντα, η οικογένεια πιθανόν να χρειαστεί να πληρώσει για επιπλέον βοήθεια ή υπηρεσίες.

Υπολογίζοντας τις ανάγκες σε κάλυψη

Η κάλυψη που χρειάζεται μια οικογένεια εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Οι ειδικοί προτείνουν να συνυπολογιστούν:

  • Έξοδα κηδείας, που φτάνουν κατά μέσο όρο τα 8.300 δολάρια.

  • Εκπαιδευτικά έξοδα, όπως δίδακτρα ιδιωτικού σχολείου ή πανεπιστημίου.

  • Προσωρινή απώλεια εισοδήματος, καθώς ο άλλος γονέας ίσως χρειαστεί χρόνο για να αναδιοργανώσει τη ζωή της οικογένειας.

  • Αποπληρωμή χρεών που μπορεί να βαραίνουν το νοικοκυριό.

  • Οικονομική υποστήριξη των παιδιών μέχρι την ενηλικίωσή τους.

Η Moore σημειώνει πως, για μια μέση νεαρή οικογένεια, το ιδανικό ποσό κάλυψης κυμαίνεται μεταξύ 1,5 και 2 εκατομμυρίων δολαρίων, αναλόγως των αναγκών.

Τι είδους ασφάλεια ζωής χρειάζεται ένας γονέας στο σπίτι

Η καλή είδηση είναι ότι η ασφάλεια ζωής για γονείς που δεν εργάζονται εκτός σπιτιού δεν είναι απαραίτητα ακριβή. Η πιο δημοφιλής και οικονομική επιλογή είναι η ασφάλεια ζωής ορισμένου χρόνου (term life insurance).

Για παράδειγμα, ένας 30χρονος μη καπνιστής μπορεί να πληρώνει περίπου 18 δολάρια τον μήνα για ένα συμβόλαιο 20 ετών με κάλυψη 500.000 δολάρια. Οι ειδικοί προτείνουν διάρκεια 20–30 ετών, που καλύπτει την περίοδο ανατροφής των παιδιών.

Ο Mouzon συμβουλεύει επίσης να επιλεγούν συμβόλαια με “ζωντανά οφέλη”, τα οποία επιτρέπουν την πρόωρη πρόσβαση σε αποζημίωση σε περίπτωση σοβαρής ασθένειας (π.χ. καρκίνος, εγκεφαλικό, καρδιακή προσβολή).

goneis

Κλείνοντας: μια πράξη φροντίδας και πρόνοιας

Η ασφάλεια ζωής για γονείς που μένουν στο σπίτι δεν είναι πολυτέλεια — είναι πράξη ευθύνης και αγάπης. Εξασφαλίζει ότι η οικογένεια θα μπορέσει να συνεχίσει με σταθερότητα και αξιοπρέπεια, ακόμη κι αν συμβεί το απρόοπτο. Όπως λένε οι ειδικοί, “είσαι τώρα πιο νέος και πιο υγιής απ’ ό,τι θα είσαι στο μέλλον — οπότε είναι η κατάλληλη στιγμή να το φροντίσεις.” Η ασφάλεια ζωής δεν αγοράζει μόνο οικονομική προστασία· αγοράζει ηρεμία, σταθερότητα και ασφάλεια για όσους αγαπάτε περισσότερο.

Hot stones: Πώς οι ζεστές πέτρες μεταμορφώνουν σώμα και πνεύμα

0

Η θεραπεία hot stones είναι μια από τις πιο δημοφιλείς μορφές εναλλακτικής ευεξίας παγκοσμίως. Εμπνευσμένη από αρχαίες τεχνικές των Ινδιάνων και των ανατολικών πολιτισμών, αυτή η μέθοδος συνδυάζει τη φυσική δύναμη της θερμότητας με την ηρεμία της αφής, προσφέροντας βαθιά χαλάρωση, ανακούφιση από το στρες και βελτίωση της κυκλοφορίας. Είτε πραγματοποιείται σε ένα επαγγελματικό σπα είτε στο σπίτι, η θεραπεία με ζεστές πέτρες μπορεί να μεταμορφώσει το σώμα και το πνεύμα.

hot stones

Τι είναι η θεραπεία με ζεστές πέτρες;

Η θεραπεία με ζεστές πέτρες (hot stoneσ therapy) είναι μια τεχνική μασάζ κατά την οποία θερμασμένες πέτρες από βασάλτη —ένα είδος ηφαιστειακού πετρώματος που συγκρατεί τη θερμότητα— τοποθετούνται σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος. Η θερμότητα από τις πέτρες διεισδύει στους μύες, χαλαρώνει τις εντάσεις και προάγει την κυκλοφορία του αίματος.

Συνήθως, οι πέτρες θερμαίνονται σε νερό περίπου 50–55°C και χρησιμοποιούνται είτε ως μέσο μασάζ είτε ως σταθερά θερμά σημεία σε ενεργειακά κέντρα του σώματος (όπως η ράχη, οι ώμοι, τα πόδια και οι παλάμες).

Οφέλη της χρήσης ζεστών πετρών

Η εφαρμογή της θερμότητας στο σώμα δεν είναι μόνο χαλαρωτική· έχει και σημαντικά θεραπευτικά αποτελέσματα.

1. Ανακούφιση από το στρες και την ένταση
Η ήπια θερμότητα βοηθά στη μείωση των επιπέδων κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες, ενώ αυξάνει τις ενδορφίνες — τις φυσικές «ορμόνες της ευτυχίας».

2. Βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος
Η θερμότητα προκαλεί διαστολή των αιμοφόρων αγγείων, επιτρέποντας στο αίμα να ρέει πιο εύκολα και να μεταφέρει περισσότερο οξυγόνο στους ιστούς.

3. Μείωση μυϊκών πόνων
Ιδανική για όσους υποφέρουν από μυϊκές εντάσεις ή χρόνιους πόνους, καθώς οι ζεστές πέτρες χαλαρώνουν τις ίνες των μυών και μειώνουν τη δυσκαμψία.

4. Ενίσχυση του ύπνου
Πολλοί αναφέρουν ότι μετά από ένα hot stone μασάζ κοιμούνται πιο βαθιά και ξυπνούν ανανεωμένοι.

5. Αποτοξίνωση και ενεργειακή ισορροπία
Η θερμότητα διεγείρει το λεμφικό σύστημα, βοηθώντας στην απομάκρυνση τοξινών και στην επαναφορά της φυσικής ροής ενέργειας στο σώμα.

Πώς να χρησιμοποιήσετε ζεστές πέτρες στο σπίτι

Αν και η επαγγελματική θεραπεία προσφέρει την πλήρη εμπειρία, μπορείτε να απολαύσετε τα οφέλη των ζεστών πετρών και στο σπίτι σας με ασφάλεια.

1. Επιλέξτε τις σωστές πέτρες
Χρησιμοποιήστε λείες, στρογγυλές πέτρες από βασάλτη. Μπορείτε να τις βρείτε σε καταστήματα ευεξίας ή διαδικτυακά.

2. Θερμάνετέ τις σωστά
Τοποθετήστε τις πέτρες σε ένα σκεύος με ζεστό νερό (όχι βραστό) για 10–15 λεπτά. Η ιδανική θερμοκρασία είναι περίπου 50°C. Πριν τις τοποθετήσετε στο σώμα, δοκιμάστε τη θερμότητα στην εσωτερική πλευρά του καρπού σας.

3. Δημιουργήστε χαλαρή ατμόσφαιρα
Χαμηλός φωτισμός, απαλή μουσική και λίγες σταγόνες αιθέριου ελαίου (όπως λεβάντα ή ευκάλυπτος) μπορούν να ενισχύσουν την εμπειρία.

4. Τοποθετήστε τις πέτρες στα βασικά σημεία
Ξαπλώστε άνετα και τοποθετήστε τις ζεστές πέτρες:

  • Κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης

  • Στον αυχένα και τους ώμους

  • Στις παλάμες ή στα πέλματα

  • Στην κοιλιακή περιοχή (για ανακούφιση από άγχος ή κράμπες)

Αφήστε τις πέτρες να δράσουν για 10–15 λεπτά.

5. Συνδυάστε με ήπιο μασάζ
Αν επιθυμείτε, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια πέτρα για απαλές κυκλικές κινήσεις σε περιοχές με ένταση, χρησιμοποιώντας λίγο φυσικό έλαιο (όπως καρύδας ή αμυγδάλου).

Προφυλάξεις και αντενδείξεις

Παρότι η θεραπεία με ζεστές πέτρες είναι ασφαλής για τους περισσότερους ανθρώπους, απαιτεί προσοχή:

  • Μην τη χρησιμοποιείτε αν έχετε καρδιολογικά προβλήματα, διαβήτη, ευαίσθητο δέρμα ή κυκλοφορικές διαταραχές.

  • Αποφύγετε τη χρήση σε περιπτώσεις πυρετού, φλεγμονών ή ανοιχτών πληγών.

  • Οι έγκυες γυναίκες θα πρέπει να συμβουλεύονται πάντα τον γιατρό τους πριν τη χρήση.

depositphotos 11895908 stock photo essential oil for aromatherapy

Το μήνυμα της θερμότητας

Η θεραπεία με hot stones δεν είναι απλώς μια πολυτέλεια. Είναι μια μορφή αυτοφροντίδας που συνδέει το σώμα με τη φύση και την εσωτερική γαλήνη. Η αίσθηση της θερμότητας που απλώνεται στους μυς, σε συνδυασμό με τη βαθιά χαλάρωση του νου, μπορεί να επαναφέρει την ισορροπία που τόσο συχνά χάνεται στην καθημερινότητα.

Στην ουσία, η θερμότητα των πετρών μας υπενθυμίζει κάτι απλό: η ευεξία δεν χρειάζεται πάντα περίπλοκες λύσεις — μόνο τη δύναμη της φύσης και λίγη φροντίδα προς τον εαυτό μας.

Έξυπνο λογισμικό, φθηνότερη υγεία: Πώς η τεχνολογία μπορεί να μειώσει το κόστος στις ΗΠΑ

0

Οι απορρίψεις ασφαλιστικών απαιτήσεων αποτελούν μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει το σύστημα υγείας των ΗΠΑ. Οι απορρίψεις αυτές οδηγούν σε τεράστιες οικονομικές απώλειες, αφήνοντας νοσοκομεία και παρόχους υγείας με δισεκατομμύρια δολάρια σε απλήρωτους λογαριασμούς. Σύμφωνα με την καθηγήτρια Hilal Atasoy από το Rutgers Business School, η λύση ίσως να είναι πιο απλή από ό,τι νομίζουμε: καλύτερη διαχείριση λογισμικού.

parapliroforisi ipa

Η έρευνά της, που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Σεπτεμβρίου του επιστημονικού περιοδικού MIS Quarterly, δείχνει ότι η ορθότερη επιλογή και ενοποίηση συστημάτων ηλεκτρονικών αρχείων υγείας (EHR) μπορεί να μειώσει δραστικά τα κόστη, περιορίζοντας τις απορρίψεις ασφαλιστικών αξιώσεων.

Οι απορρίψεις απαιτήσεων: ένα δαπανηρό πρόβλημα

Οι ιατρικές απαιτήσεις περιλαμβάνουν πληθώρα δεδομένων: δημογραφικά στοιχεία ασθενών, φάρμακα, ιατρικό ιστορικό και τις διαδικασίες που πραγματοποιήθηκαν. Όταν κάποια από αυτές τις πληροφορίες είναι λανθασμένες ή ατελείς, ή όταν η υπηρεσία δεν καλύπτεται από την ασφάλεια, η απαίτηση μπορεί να απορριφθεί.

Μεταξύ 2000 και 2020, οι πάροχοι υγείας παρείχαν υπηρεσίες αξίας 745 δισεκατομμυρίων δολαρίων χωρίς αποζημίωση — και οι απορρίψεις απαιτήσεων αποτέλεσαν σημαντικό μέρος αυτού του προβλήματος. Κάθε απόρριψη σημαίνει διοικητικό κόστος, καθυστέρηση πληρωμών και, τελικά, αύξηση του κόστους για ολόκληρο το σύστημα.

Το HITECH Act και η υπόσχεση της τεχνολογίας

Το 2009, οι Αμερικανοί νομοθέτες ενέκριναν τον νόμο HITECH (Health Information Technology for Economic and Clinical Health Act), με στόχο την προώθηση της χρήσης συστημάτων EHR. Η ιδέα ήταν να γίνει η τεχνολογία η «βάση για τη μεταρρύθμιση της υγειονομικής περίθαλψης».

Αν και ο νόμος κατάφερε να αυξήσει τη χρήση ψηφιακών αρχείων, το αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία ενός πολύπλοκου μωσαϊκού συστημάτων από διαφορετικούς προμηθευτές. Αυτή η έλλειψη διαλειτουργικότητας —δηλαδή η αδυναμία των συστημάτων να «επικοινωνούν» αποτελεσματικά μεταξύ τους— συνέβαλε στην αύξηση των λαθών και, κατά συνέπεια, των απορρίψεων απαιτήσεων.

Όπως επισημαίνει η Atasoy, όταν ένα νοσοκομείο ή μια κλινική χρησιμοποιεί διαφορετικά λογισμικά από άλλα ιδρύματα, τα δεδομένα των ασθενών μπορεί να χαθούν, να αναμειχθούν ή να μεταδοθούν ελλιπώς. Το αποτέλεσμα: περισσότερες απορρίψεις και μεγαλύτερα κόστη.

Πώς η έρευνα μέτρησε το πρόβλημα

Η Atasoy, μαζί με ερευνητές από τα πανεπιστήμια Temple και Wisconsin-Madison, ανέλυσαν περισσότερες από 19 εκατομμύρια ανώνυμες επισκέψεις ασθενών σε 48 νοσοκομεία της πολιτείας Μέριλαντ. Η βάση δεδομένων περιελάμβανε πληροφορίες για το αν οι αρχικές απαιτήσεις εγκρίθηκαν ή απορρίφθηκαν.

Συνδυάζοντας αυτά τα στοιχεία με δεδομένα σχετικά με την υιοθέτηση συστημάτων EHR και τους παρόχους λογισμικού, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι επιλογές λογισμικού παίζουν καθοριστικό ρόλο στο αν μια απαίτηση θα εγκριθεί ή θα απορριφθεί.

Τα νοσοκομεία που χρησιμοποιούσαν πολλαπλούς προμηθευτές λογισμικού είχαν υψηλότερα ποσοστά απορρίψεων, ενώ εκείνα που τυποποίησαν τα συστήματά τους σε έναν ενιαίο προμηθευτή είδαν τις απορρίψεις να μειώνονται από 1,18% σε 1,03%. Αν και η διαφορά φαίνεται μικρή, μεταφράζεται σε τεράστιες εξοικονομήσεις όταν υπολογιστεί σε εκατομμύρια αιτήσεις.

Ο ρόλος της εξοικείωσης των γιατρών

Η έρευνα εξέτασε επίσης αν η εξοικείωση των ιατρών με τα συστήματα EHR διαφορετικών προμηθευτών επηρέαζε τα ποσοστά απορρίψεων. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όταν οι γιατροί εργάζονταν σε νοσοκομεία με παρόμοια συστήματα, οι απορρίψεις μειώνονταν σημαντικά.

Η εξοικείωση οδηγεί σε ακριβέστερη συλλογή δεδομένων και καλύτερη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις των ασφαλιστικών φορέων, περιορίζοντας τα λάθη που προκαλούν απορρίψεις.

Όπως σημειώνουν οι ερευνητές: «Η ευθυγράμμιση των συστημάτων ηλεκτρονικών αρχείων υγείας βελτιώνει τη συλλογή κλινικών δεδομένων και τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις των πληρωτών, μειώνοντας τελικά τις απορρίψεις.»

Η τεχνολογία ως μοχλός εξοικονόμησης

Η μείωση του κόστους υγειονομικής περίθαλψης στις ΗΠΑ δεν θα επιτευχθεί μόνο με τεχνολογικά μέσα. Ωστόσο, η καλύτερη συντονισμένη χρήση των EHR μπορεί να περιορίσει τη σπατάλη και να μειώσει τις δαπάνες που επιβαρύνουν ασθενείς και φορολογούμενους.

Όπως υπογραμμίζει η Atasoy: «Αν υπάρχει αναποτελεσματικότητα στη διαδικασία, μπορεί να οδηγήσει σε απροσδόκητους λογαριασμούς για τα ιατρικά ιδρύματα — και τελικά να μεταφέρει το οικονομικό βάρος στους ασθενείς και στους φορολογούμενους. Η μείωση των απορρίψεων είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους περιορισμού του αυξανόμενου κόστους υγείας.»

poy ipa europi 1

Η ανάγκη για ομοιομορφία και πιστοποίηση

Τα ευρήματα δείχνουν ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση πρέπει να ενισχύσει την πιστοποίηση των EHR και να μειώσει τις διαφορές μεταξύ προμηθευτών.

Οι ερευνητές τονίζουν ότι η μεγαλύτερη έμφαση στην ευχρηστία, την τυποποίηση διεπαφών και τη συνοχή των δεδομένων μπορεί να βελτιώσει τη ροή πληροφοριών και να περιορίσει τα λάθη κατά την επεξεργασία απαιτήσεων.

Με άλλα λόγια, η σωστή επιλογή λογισμικού δεν είναι απλώς τεχνικό ζήτημα – είναι ένα κρίσιμο βήμα για τη μείωση του κόστους και τη βελτίωση της αποδοτικότητας σε ένα από τα πιο δαπανηρά συστήματα υγείας του κόσμου.

Μεταμοσχεύσεις: Τεχνολογία ενζύμων ανοίγει τον δρόμο για καθολικά όργανα δότη

0

Η ιατρική κοινότητα έκανε ένα τεράστιο βήμα προς το μέλλον για τις μεταμοσχεύσεις: για πρώτη φορά, ένα ανθρώπινο νεφρό που είχε μετατραπεί από ομάδα αίματος Α σε καθολική ομάδα Ο μεταμοσχεύθηκε επιτυχώς σε άνθρωπο, χάρη σε ειδικά ένζυμα που ανέπτυξαν ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας (UBC). Το επίτευγμα, που δημοσιεύτηκε στο Nature Biomedical Engineering, υπόσχεται να μειώσει δραστικά τους χρόνους αναμονής για μεταμόσχευση και να σώσει χιλιάδες ζωές.

metamosxeusi 1

Ένα ιστορικό πείραμα με ανθρώπινο νεφρό

Η μεταμόσχευση πραγματοποιήθηκε σε έναν ασθενή που βρισκόταν σε κατάσταση εγκεφαλικού θανάτου, με τη συγκατάθεση της οικογένειάς του, ώστε οι επιστήμονες να μπορέσουν να παρακολουθήσουν την ανοσολογική αντίδραση χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο κάποια ζωή.

Για δύο ημέρες μετά τη μεταμόσχευση, το νεφρό λειτούργησε κανονικά, χωρίς σημάδια υπεροξείας απόρριψης — της επικίνδυνης αντίδρασης του ανοσοποιητικού που μπορεί να καταστρέψει ένα όργανο μέσα σε λίγα λεπτά. Την τρίτη ημέρα, εντοπίστηκαν ξανά ορισμένοι δείκτες ομάδας αίματος και εκδηλώθηκε ήπια ανοσολογική αντίδραση, αλλά σε πολύ μικρότερο βαθμό από το αναμενόμενο.

«Είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε κάτι τέτοιο σε ανθρώπινο μοντέλο», δήλωσε ο καθηγητής χημείας Δρ. Stephen Withers, συνδημιουργός της τεχνολογίας. «Τα ευρήματα αυτά μας δίνουν πολύτιμες πληροφορίες για τη βελτίωση των μακροπρόθεσμων αποτελεσμάτων των μεταμοσχεύσεων».

Από το καθολικό αίμα στα καθολικά όργανα

Η ανακάλυψη αυτή είναι αποτέλεσμα περισσότερης από μιας δεκαετίας έρευνας. Στις αρχές της δεκαετίας του 2010, ο Δρ. Withers και ο συνάδελφός του Δρ. Jayachandran Kizhakkedathu από το Τμήμα Παθολογίας και Εργαστηριακής Ιατρικής του UBC προσπαθούσαν να δημιουργήσουν «καθολικό αίμα» αφαιρώντας τα σάκχαρα που καθορίζουν την ομάδα αίματος.

Αυτά τα ίδια σάκχαρα, γνωστά ως αντιγόνα, καλύπτουν επίσης τα αιμοφόρα αγγεία των οργάνων. Όταν ο οργανισμός του λήπτη εντοπίσει ένα «ξένο» αντιγόνο, επιτίθεται στο μόσχευμα. Οι ασθενείς με ομάδα αίματος Ο – που αποτελούν πάνω από το 50% των λιστών αναμονής για νεφρική μεταμόσχευση – μπορούν να λάβουν όργανα μόνο από δότες της ίδιας ομάδας. Έτσι, περιμένουν κατά μέσο όρο 2 έως 4 χρόνια περισσότερο και συχνά πεθαίνουν περιμένοντας.

Αλλάζοντας το όργανο, όχι τον ασθενή

Οι παραδοσιακές μέθοδοι για την υπέρβαση της ασυμβατότητας απαιτούν ημέρες εντατικής θεραπείας για να αφαιρεθούν αντισώματα και να κατασταλεί το ανοσοποιητικό σύστημα του λήπτη. Αυτές οι διαδικασίες είναι περίπλοκες, χρονοβόρες και απαιτούν ζωντανούς δότες.

Η νέα προσέγγιση είναι επαναστατική: αντί να τροποποιηθεί ο λήπτης, τροποποιείται το ίδιο το όργανο. Έτσι, οι μεταμοσχεύσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν ταχύτερα, με λιγότερες επιπλοκές, αξιοποιώντας για πρώτη φορά και όργανα από νεκρούς δότες — όπου κάθε ώρα μπορεί να κάνει τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου.

Η δύναμη των ενζύμων

Το κλειδί ήταν η ανακάλυψη, το 2019, δύο εξαιρετικά αποτελεσματικών ενζύμων από την ομάδα του UBC. Αυτά τα ένζυμα αφαιρούν το σάκχαρο που καθορίζει την ομάδα αίματος Α, μετατρέποντάς την ουσιαστικά σε Ο. «Τα ένζυμα αυτά είναι εξαιρετικά ενεργά, επιλεκτικά και λειτουργούν σε πολύ χαμηλές συγκεντρώσεις», εξηγεί ο Δρ. Kizhakkedathu. «Αυτό καθιστά εφικτή ολόκληρη την ιδέα».

Το επόμενο βήμα ήταν η εφαρμογή της τεχνικής σε ολόκληρα όργανα. Το 2022, μια ομάδα στο Τορόντο απέδειξε ότι μπορούσαν να μετατρέψουν πνεύμονες. Στη συνέχεια, πειράματα με αίμα, πνεύμονες και νεφρά σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ επιβεβαίωσαν τη βιωσιμότητα της μεθόδου.

«Μοριακά ψαλίδια» που εξαφανίζουν τις διαφορές

Τα αντιγόνα των ομάδων αίματος λειτουργούν σαν «ετικέτες» στα κύτταρα. Τα ένζυμα του UBC λειτουργούν ως μοριακά ψαλίδια, αφαιρώντας την ετικέτα που υποδηλώνει την ομάδα Α και αποκαλύπτοντας από κάτω την ομάδα Ο.

«Είναι σαν να αφαιρείς το κόκκινο χρώμα από ένα αυτοκίνητο και να αποκαλύπτεις το ουδέτερο υπόστρωμα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Δρ. Withers. «Μόλις γίνει αυτό, το ανοσοποιητικό σύστημα δεν βλέπει πια το όργανο ως ξένο».

Προς τις κλινικές δοκιμές και την καθολική χρήση

Το επόμενο βήμα είναι η ρυθμιστική έγκριση για κλινικές δοκιμές. Η εταιρεία Avivo Biomedical, spin-off του UBC, θα αναλάβει την ανάπτυξη της τεχνολογίας, τόσο για μεταμοσχεύσεις όσο και για τη δημιουργία καθολικού αίματος για μεταγγίσεις.

Η προοπτική είναι τεράστια. Όπως τόνισε ο Δρ. Withers:
«Αυτό είναι το σημείο όπου η βασική επιστήμη μετατρέπεται σε πραγματική ιατρική εφαρμογή. Το να βλέπουμε τις ανακαλύψεις μας να πλησιάζουν στο να σώσουν ζωές είναι το απόλυτο κίνητρο για να συνεχίσουμε».

metamosxeusi

Ένα νέο κεφάλαιο στις μεταμοσχεύσεις

Αν οι κλινικές δοκιμές επιβεβαιώσουν την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα της τεχνολογίας, οι γιατροί θα μπορούν σύντομα να χρησιμοποιούν όργανα ανεξαρτήτως ομάδας αίματος, μειώνοντας τους χρόνους αναμονής και αυξάνοντας τις πιθανότητες επιτυχίας. Η μετατροπή ενός οργάνου σε «καθολικό δότη» δεν είναι απλώς ένα τεχνικό επίτευγμα — είναι μια ελπίδα για χιλιάδες ασθενείς που σήμερα περιμένουν μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή.

Chikungunya: Νέα μελέτη αναλύει 86 επιδημίες σε όλο τον κόσμο

0

Τα συμπτώματα εμφανίζονται ξαφνικά: οξύς πυρετός που συνοδεύεται από έντονους πόνους στις αρθρώσεις — πόνοι που μπορεί να επιμείνουν για μήνες. Αν και ο ιός chikungunya σπάνια είναι θανατηφόρος, μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος για νεογνά, ηλικιωμένους και άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.

chikungunya ios 1

Ο ιός μεταδίδεται μέσω τσιμπημάτων κουνουπιών, κυρίως των ειδών Aedes aegypti και Aedes albopictus, και είναι συχνός σε τροπικές και υποτροπικές περιοχές της Ασίας, της Αφρικής και της Νότιας Αμερικής. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια έχουν αναφερθεί περιστατικά και σε πιο βόρεια γεωγραφικά πλάτη, όπως η Ευρώπη, ενώ πρόσφατα επιβεβαιώθηκε και κρούσμα στο Long Island της Νέας Υόρκης.

Οι πρόσφατες επιδημίες έχουν προκαλέσει ανησυχία στους υγειονομικούς φορείς παγκοσμίως. Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ έχουν εκδώσει προειδοποιήσεις προς ταξιδιώτες που κατευθύνονται σε χώρες όπως το Μπαγκλαντές, η Κούβα, η Κένυα, η Μαδαγασκάρη, η Σομαλία και η Σρι Λάνκα, καθώς και στην επαρχία Γκουανγκντόνγκ της Κίνας, όπου σημειώθηκε πρόσφατα «πρωτοφανής» επιδημία.

Η κινεζική κυβέρνηση αναγκάστηκε να επιβάλει καραντίνα σε άτομα που θεωρούνταν πιθανά κρούσματα και να πραγματοποιήσει εκτεταμένους ψεκασμούς σε δημόσιους χώρους και κτίρια για να περιορίσει τη μετάδοση του ιού.

Μια παγκόσμια ανάλυση 86 επιδημιών

Σε μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science Advances, ερευνητές του Πανεπιστημίου Notre Dame ανέλυσαν 86 επιδημίες του ιού chikungunya σε όλο τον κόσμο, δημιουργώντας το μεγαλύτερο συγκριτικό σύνολο δεδομένων που έχει καταγραφεί ποτέ για τον ιό.

«Οι επιδημίες του chikungunya είναι απρόβλεπτες τόσο σε μέγεθος όσο και σε σοβαρότητα», δήλωσε ο Alex Perkins, καθηγητής επιδημιολογίας λοιμωδών νόσων και συν-συγγραφέας της μελέτης. «Μπορεί να υπάρξει μια μικρή επιδημία με λίγα μόνο περιστατικά και, σε μια παρόμοια περιοχή, μια άλλη που να προσβάλει δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Αυτή η αστάθεια κάνει τον σχεδιασμό της δημόσιας υγείας και την ανάπτυξη εμβολίων εξαιρετικά δύσκολους.»

Η ερευνητική ομάδα, υπό την καθοδήγηση του μεταδιδακτορικού επιστήμονα Alexander Meyer, συνέλεξε και ανακατασκεύασε δεδομένα από δεκάδες επιδημίες, προσπαθώντας να εντοπίσει μοτίβα στη μετάδοση και τη σοβαρότητα. «Αντί να εξετάζουμε κάθε επιδημία μεμονωμένα, αναλύσαμε πολλές μαζί – διαφορετικές σε έκταση και ένταση – ώστε να εντοπίσουμε κοινά χαρακτηριστικά και διαφορές», εξήγησε ο Meyer.

Ένας ιός που εκπλήσσει τους επιστήμονες

Ο ιός chikungunya εντοπίστηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1950. Από τότε, οι επιδημίες του έχουν γίνει συχνότερες και πιο εκτεταμένες, όμως παραμένουν σποραδικές και δύσκολα προβλέψιμες. Αυτό καθιστά δύσκολη την προετοιμασία των υγειονομικών αρχών και τη λήψη μέτρων πρόληψης.

Η μετάδοση του ιού εξαρτάται από πολλούς παράγοντες — μεταξύ αυτών, οι κλιματικές συνθήκες παίζουν ρόλο, καθώς η ζέστη και η υγρασία ευνοούν την αναπαραγωγή των κουνουπιών. Παρ’ όλα αυτά, η μελέτη έδειξε ότι το κλίμα δεν είναι ο σημαντικότερος παράγοντας που καθορίζει τη σοβαρότητα μιας επιδημίας.

Ο Perkins τόνισε ότι οι τοπικές συνθήκες έχουν πολύ μεγαλύτερη σημασία: «Η θερμοκρασία και οι βροχοπτώσεις μπορούν να μας δείξουν πού είναι πιθανές οι επιδημίες, αλλά όχι πόσο σοβαρές θα είναι. Παράγοντες όπως η ποιότητα των κατοικιών, η πυκνότητα των κουνουπιών και η αντίδραση των κοινοτήτων είναι καθοριστικοί. Επιπλέον, υπάρχει πάντα και το στοιχείο της τύχης – η τυχαιότητα είναι μέρος της ιστορίας.»

Η πρόκληση των εμβολίων

Μέχρι σήμερα, μόνο δύο εμβόλια κατά του chikungunya έχουν λάβει ρυθμιστική έγκριση, αλλά δεν είναι ευρέως διαθέσιμα στις περιοχές όπου ο ιός είναι ενδημικός.

Η ύπαρξη ενός τόσο εκτεταμένου συνόλου δεδομένων βοηθά στην ανάπτυξη πιο ακριβών μοντέλων πρόβλεψης, τα οποία είναι απαραίτητα για τον σχεδιασμό κλινικών δοκιμών εμβολίων. Οι εταιρείες που αναπτύσσουν εμβόλια χρειάζονται προβλέψεις για το πού θα εκδηλωθούν επιδημίες, ώστε να μπορέσουν να δοκιμάσουν εγκαίρως την αποτελεσματικότητα των υποψηφίων εμβολίων.

Νέα γνώση, καλύτερη προετοιμασία

Η μελέτη του Πανεπιστημίου Notre Dame δείχνει ότι η ανάλυση πολλών επιδημιών μαζί, και όχι η αποσπασματική μελέτη μεμονωμένων περιστατικών, μπορεί να προσφέρει πολύτιμα εργαλεία πρόληψης.

Αυτή η προσέγγιση θα μπορούσε να βοηθήσει τις αρχές δημόσιας υγείας να προετοιμαστούν πιο αποτελεσματικά, να προστατεύσουν τις ευάλωτες ομάδες και να συμβάλουν στην επιτάχυνση της ανάπτυξης εμβολίων.

Ο ιός chikungunya μπορεί να μην είναι τόσο γνωστός όσο άλλοι ιοί που μεταδίδονται από κουνούπια, όπως ο δάγκειος ή ο ιός Ζίκα, αλλά η νέα έρευνα δείχνει ξεκάθαρα ότι η απρόβλεπτη φύση του τον καθιστά μια μεγάλη πρόκληση για τη δημόσια υγεία — και ταυτόχρονα, ένα σημαντικό επιστημονικό παζλ που αξίζει να λυθεί.

Προδιαβήτης: Η αντίστροφη πορεία είναι δυνατή – Ακόμα και χωρίς απώλεια βάρους

0

Για δεκαετίες, οι γιατροί τόνιζαν στους ασθενείς όπου ο προδιαβήτης προϋπάρχει ένα βασικό μήνυμα: αν θέλετε να αποφύγετε τον διαβήτη, πρέπει να χάσετε βάρος. Αυτή η προσέγγιση θεωρούνταν δεδομένη, καθώς η απώλεια κιλών συνδέεται με τη μείωση του σακχάρου και τη βελτίωση του μεταβολισμού. Όμως, μια νέα μελέτη έρχεται να ανατρέψει αυτό το μακροχρόνιο δόγμα, προσφέροντας ελπίδα σε εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.

adynatisma 1

Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Medicine, αποκαλύπτει ότι η ύφεση του προδιαβήτη –δηλαδή η επιστροφή των επιπέδων σακχάρου σε φυσιολογικά όρια– είναι εφικτή ακόμη και χωρίς απώλεια βάρους.

Ένα νέο μοντέλο πρόληψης του διαβήτη

Ο προδιαβήτης είναι μια κατάσταση κατά την οποία τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα είναι υψηλότερα από το φυσιολογικό, αλλά όχι τόσο ώστε να διαγνωστεί διαβήτης τύπου 2. Υπολογίζεται ότι επηρεάζει έως και έναν στους τρεις ενήλικες, ανάλογα με την ηλικία και τον τρόπο ζωής.

Μέχρι σήμερα, οι οδηγίες των γιατρών ήταν ξεκάθαρες: χάστε βάρος, φάτε υγιεινά, ασκηθείτε περισσότερο. Ωστόσο, παρά αυτές τις σταθερές συστάσεις, η παγκόσμια συχνότητα του διαβήτη συνεχίζει να αυξάνεται. Πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να πετύχουν μακροχρόνια απώλεια κιλών, με αποτέλεσμα να απογοητεύονται και να παραμένουν σε υψηλό κίνδυνο.

Η νέα μελέτη δείχνει ότι περίπου το 25% των ανθρώπων που συμμετέχουν σε προγράμματα αλλαγής τρόπου ζωής μπορούν να επαναφέρουν τα επίπεδα σακχάρου στο φυσιολογικό, χωρίς να χάσουν καθόλου βάρος. Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι αυτή η «σταθερή σε βάρος ύφεση» προστατεύει εξίσου καλά από τον μελλοντικό διαβήτη, όσο και η ύφεση που επιτυγχάνεται μέσω απώλειας κιλών.

Όχι το βάρος, αλλά η κατανομή του λίπους έχει σημασία

Πώς όμως μπορεί κάποιος να μειώσει τα επίπεδα σακχάρου χωρίς να χάσει κιλά – ή ακόμη και αν πάρει λίγο βάρος;
Η απάντηση κρύβεται στο πού αποθηκεύεται το λίπος στο σώμα.

Το λεγόμενο σπλαχνικό λίπος –αυτό που βρίσκεται βαθιά στην κοιλιά και περιβάλλει τα εσωτερικά όργανα– είναι το πιο επικίνδυνο. Δημιουργεί χρόνια φλεγμονή, εμποδίζει τη δράση της ινσουλίνης και ανεβάζει τα επίπεδα σακχάρου.

Αντίθετα, το υποδόριο λίπος, δηλαδή αυτό που βρίσκεται κάτω από το δέρμα, μπορεί να έχει προστατευτικό ρόλο. Εκκρίνει ορμόνες που βοηθούν την ινσουλίνη να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά.

Η μελέτη έδειξε ότι οι άνθρωποι που ανέστρεψαν τον προδιαβήτη χωρίς να αδυνατίσουν, μετέφεραν λίπος από την κοιλιά προς το υποδόριο επίπεδο — ακόμα κι αν το συνολικό τους βάρος δεν άλλαξε. Η αλλαγή αυτή στη διανομή του λίπους βελτίωσε τη μεταβολική λειτουργία και οδήγησε σε φυσιολογικά επίπεδα σακχάρου.

Ορμόνες που μιμούνται τα φάρμακα απώλειας βάρους

Οι ερευνητές εντόπισαν και έναν δεύτερο μηχανισμό: τις φυσικές ορμόνες του οργανισμού που μιμούνται τα νέα φάρμακα απώλειας βάρους, όπως τα γνωστά Wegovy και Mounjaro.

Αυτά τα φάρμακα βασίζονται σε ορμόνες όπως η GLP-1, η οποία βοηθά τα β-κύτταρα του παγκρέατος να εκκρίνουν ινσουλίνη όταν αυξάνονται τα επίπεδα σακχάρου. Οι άνθρωποι που πέτυχαν ύφεση του προδιαβήτη χωρίς απώλεια βάρους φαίνεται να ενεργοποιούν φυσικά αυτό το ορμονικό σύστημα, ενώ παράλληλα καταστέλλουν άλλες ορμόνες που αυξάνουν τη γλυκόζη.

Από την απώλεια κιλών στην ανακατανομή λίπους

Τα ευρήματα έχουν σημαντικές πρακτικές συνέπειες. Αντί οι ασθενείς να εστιάζουν αποκλειστικά στη ζυγαριά, μπορούν να επιδιώκουν μεταβολικές αλλαγές μέσω διατροφής και άσκησης.

Έρευνες δείχνουν ότι τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα –που βρίσκονται σε τρόφιμα της Μεσογειακής διατροφής, όπως το ελαιόλαδο, οι ξηροί καρποί και το ψάρι– συμβάλλουν στη μείωση του σπλαχνικού λίπους. Επίσης, η αερόβια άσκηση μπορεί να περιορίσει το κοιλιακό λίπος χωρίς να αλλάξει το συνολικό βάρος.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η απώλεια βάρους πρέπει να αγνοηθεί. Παραμένει σημαντική για την καρδιαγγειακή υγεία και τη μακροζωία. Όμως, η επαναφορά του σακχάρου σε φυσιολογικά επίπεδα, ανεξάρτητα από τη μεταβολή του βάρους, θα πρέπει να γίνει βασικός στόχος στη διαχείριση του προδιαβήτη.

Ένα νέο πλαίσιο για την ιατρική πρακτική

Για τους επαγγελματίες υγείας, αυτή η έρευνα δείχνει ότι η θεραπευτική προσέγγιση πρέπει να διευρυνθεί. Η παρακολούθηση της γλυκόζης και η ενθάρρυνση αλλαγών στη σύσταση του σώματος –όχι μόνο στο βάρος– μπορούν να προσφέρουν νέες επιλογές πρόληψης για τους ασθενείς που δυσκολεύονται να χάσουν κιλά.

adynatisma

Σε παγκόσμιο επίπεδο, όπου ο διαβήτης αυξάνεται ραγδαία, η κατανόηση ότι ο προδιαβήτης σε ύφεση μπορεί να επιτευχθεί χωρίς απώλεια βάρους ανοίγει νέους δρόμους. Η έρευνα αυτή αλλάζει ριζικά τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την πρόληψη του διαβήτη, δίνοντας έμφαση στη μεταβολική υγεία και όχι απλώς στη μείωση των κιλών.

Για όσους ζουν με προδιαβήτη και έχουν αποτύχει επανειλημμένα σε προγράμματα δίαιτας, το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: η ελπίδα δεν χάθηκε. Υπάρχουν εναλλακτικοί, ρεαλιστικοί τρόποι να προστατεύσουν την υγεία τους – ακόμα και χωρίς να χάσουν βάρος.

Άρωμα: Τα λάθη που το «καταστρέφουν» πριν την ώρα του

0

Το άρωμα αποτελεί ίσως το πιο «αόρατο» αλλά ισχυρό αξεσουάρ μας. Είναι η πρώτη εντύπωση που δημιουργούμε και η τελευταία μνήμη που αφήνουμε πίσω μας. Ωστόσο, ακόμα και το πιο πολυτελές μπουκάλι μπορεί να χάσει τη δύναμή του αν δεν το χρησιμοποιήσουμε σωστά. Τα περισσότερα λάθη γύρω από το άρωμα τα κάνουμε συχνά χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε.

Ψεκάζετε το άρωμα πολύ κοντά στα ρούχα

Πολλοί θεωρούν ότι αν ψεκάσουν άρωμα απευθείας στο πουκάμισο ή το φόρεμα, αυτό θα διαρκέσει περισσότερο. Στην πραγματικότητα, το ύφασμα εμποδίζει το άρωμα να «αναπνεύσει» και αλλοιώνει τις νότες, που συχνά αναμειγνύονται με μυρωδιές από απορρυπαντικά ή μαλακτικά. Επιπλέον, τα έλαια και οι αλκοόλες της σύνθεσης μπορεί να αφήσουν λεκέδες, ειδικά σε ευαίσθητα υλικά όπως το μετάξι ή το βελούδο. Η σωστή χρήση είναι απευθείας στο δέρμα, σε σημεία με φυσική θερμότητα: πίσω από τα αυτιά, στους καρπούς, στο εσωτερικό των αγκώνων ή ακόμη και πίσω από τα γόνατα.

Τρίβετε τους καρπούς μεταξύ τους

Ένα συχνό αλλά επιζήμιο λάθος είναι να ψεκάζουμε άρωμα στους καρπούς και μετά να τους τρίβουμε. Η τριβή παράγει θερμότητα, η οποία καταστρέφει τα ευαίσθητα αρωματικά μόρια και μεταβάλλει τη χημική τους δομή. Έτσι, οι νότες κορυφής εξατμίζονται πιο γρήγορα, οι μεσαίες νότες χάνουν τη διαύγειά τους και η φυσική εξέλιξη του αρώματος διακόπτεται. Οι αρωματοποιοί σχεδιάζουν κάθε σύνθεση να ξεδιπλώνεται σταδιακά· η τριβή αλλοιώνει αυτή τη διαδικασία, αφήνοντας το άρωμα να μυρίζει διαφορετικά από ό,τι προόριζε ο δημιουργός.

Αποθηκεύετε το άρωμα στο μπάνιο

Το μπάνιο ίσως μοιάζει πρακτικό για καλλυντικά, αλλά για τα αρώματα είναι το χειρότερο περιβάλλον. Η συνεχής εναλλαγή θερμοκρασίας και η υγρασία αποσταθεροποιούν τα αρωματικά μόρια, μειώνοντας τη διάρκεια και την καθαρότητα των νοτών. Σε βάθος χρόνου, το άρωμα μπορεί να αλλάξει χρώμα ή ακόμη και να αποκτήσει ελαφρώς «πικρή» οσμή.

Υπερβολική χρήση

Πολλοί πιστεύουν ότι οι πολλοί ψεκασμοί ενισχύουν το αποτέλεσμα. Στην πραγματικότητα, το άρωμα γίνεται βαρύ, κουραστικό και χάνει τη φινέτσα του. Οι υψηλές συγκεντρώσεις αρωματικών μορίων «μπερδεύουν» την όσφρηση και αφήνουν μια επίπεδη, έντονη μυρωδιά. Η σωστή ισορροπία είναι 2-3 ψεκασμοί σε στρατηγικά σημεία: λαιμός, καρποί, πίσω από τα αυτιά ή στο εσωτερικό των αγκώνων.