Σου αρέσει να μασάς πάγο; Βλάπτει τα δόντια και τη γνάθο σου

Το να μασάει κανείς πάγο μπορεί να φαίνεται αθώο — ακόμα και δροσιστικό τις ζεστές μέρες — όμως οι οδοντίατροι προειδοποιούν ότι αυτή η συνήθεια μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ζημιά στα δόντια και στις αρθρώσεις της γνάθου.

Όταν ο πάγος γίνεται εχθρός του χαμόγελου

Η περιστασιακή «μπουκιά» ενός παγάκιου δεν είναι συνήθως επικίνδυνη. Όταν όμως το μάσημα πάγου γίνει καθημερινή συνήθεια, μπορεί να οδηγήσει σε φθορά της αδαμαντίνης, ραγίσματα στα σφραγίσματα, ακόμη και σε πόνο στη γνάθο.

Ο πάγος είναι από τα πιο σκληρά υλικά που μπορεί να δαγκώσει ένας άνθρωπος. Η πίεση που ασκείται στα δόντια κάθε φορά που θρυμματίζουμε ένα κομμάτι πάγου είναι τόσο μεγάλη που με τον καιρό μπορεί να προκαλέσει σπασίματα ή μικρορωγμές.

Η αδαμαντίνη, δηλαδή το εξωτερικό προστατευτικό στρώμα του δοντιού, δεν αναγεννάται. Μόλις φθαρεί, τα δόντια γίνονται πιο ευαίσθητα σε θερμές ή ψυχρές τροφές, και πιο ευάλωτα σε τερηδόνα ή φλεγμονές.

Τι συμβαίνει όταν μασάς πάγο συχνά

Η καθηγήτρια Αικατερίνη Παπαθανασίου από τη Σχολή Οδοντιατρικής του Πανεπιστημίου Tufts στη Βοστώνη εξηγεί ότι πολλοί άνθρωποι μασούν πάγο γιατί το θεωρούν δροσιστικό ή αγχολυτικό. Ωστόσο, οι συχνές επιθυμίες για πάγο μπορεί να υποδηλώνουν κάτι βαθύτερο.

Η συνήθεια αυτή μπορεί:

• να καταστρέψει τα σφραγίσματα ή άλλες οδοντιατρικές εργασίες χωρίς να γίνει άμεσα αντιληπτό,

• να προκαλέσει έντονη ευαισθησία στα δόντια,

• να δημιουργήσει μικρορωγμές που με τον καιρό απαιτούν δαπανηρές θεραπείες,

• να επιβαρύνει τους μασητήριους μύες και τις αρθρώσεις της γνάθου.

Όταν η γνάθος «διαμαρτύρεται»

Η συνεχής πίεση από το μάσημα πάγου δεν επηρεάζει μόνο τα δόντια αλλά και τη γνάθο. Οι έρευνες δείχνουν ότι όσοι μασούν πάγο τακτικά παρουσιάζουν πιο συχνά πόνο ή ευαισθησία στην κροταφογναθική άρθρωση (TMJ) — το σημείο που συνδέει τη γνάθο με το κρανίο.

Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• πόνο κοντά στα αυτιά,

• «κλικ» ή ήχους κατά το άνοιγμα του στόματος,

• δυσκολία στο μάσημα ή στο άνοιγμα της γνάθου,

• κεφαλαλγίες ή πόνους στον αυχένα.

Με τον καιρό, αυτή η καταπόνηση μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια δυσλειτουργία της άρθρωσης, κάτι που απαιτεί ειδική θεραπεία.

Όταν η επιθυμία για πάγο κρύβει πρόβλημα υγείας

Η επιμονή στο μάσημα πάγου μπορεί να αποτελεί ένδειξη σιδηροπενίας ή αναιμίας. Το φαινόμενο αυτό είναι γνωστό ως παγοφαγία (pagophagia) και έχει παρατηρηθεί κυρίως σε άτομα με χαμηλά επίπεδα σιδήρου.

Αν νιώθεις ότι δεν μπορείς να σταματήσεις να μασάς πάγο καθημερινά, ίσως είναι καλό να μιλήσεις με γιατρό και να κάνεις εξετάσεις αίματος. Μερικές φορές, η αντικατάσταση σιδήρου ή η βελτίωση της διατροφής μπορεί να εξαλείψει πλήρως αυτή την ασυνήθιστη επιθυμία.

Πιθανοί λόγοι που οδηγούν στη συνήθεια

• Ξηροστομία: Ο πάγος προσφέρει προσωρινή ανακούφιση, ειδικά σε άτομα που λαμβάνουν φάρμακα που μειώνουν τη ροή του σάλιου.

• Αγχος ή βαρεμάρα: Μερικοί το κάνουν ασυνείδητα για εκτόνωση ή απασχόληση.

• Αίσθηση δροσιάς: Η ψύξη στο στόμα δημιουργεί στιγμιαία ευχαρίστηση, ιδιαίτερα τις ζεστές εποχές.

Όμως, όπως τονίζουν οι ειδικοί, το τίμημα για τη δροσιά αυτή μπορεί να είναι υψηλό για την υγεία των δοντιών.

Τι να κάνεις αντί να μασάς πάγο

Αν θέλεις να σταματήσεις αυτή τη συνήθεια, υπάρχουν μερικές ασφαλείς εναλλακτικές:

• Πιες παγωμένο νερό αντί να μασήσεις τα παγάκια.

• Προτίμησε παγωμένα φρούτα (όπως φράουλες ή σταφύλια) που είναι μαλακότερα και δεν τραυματίζουν τα δόντια.

• Αν νιώθεις άγχος, δοκίμασε τεχνικές χαλάρωσης ή μασήματα χωρίς ζάχαρη για να απασχολήσεις το στόμα σου.

• Επισκέψου έναν οδοντίατρο για να ελέγξει αν υπάρχει ήδη φθορά στα δόντια ή στα σφραγίσματα.

Φρόντισε το χαμόγελό σου

Τα δόντια είναι φτιαγμένα να δαγκώνουν τροφή — όχι πάγο. Η προστασία της αδαμαντίνης, των αρθρώσεων και της γενικότερης στοματικής υγείας είναι ζωτικής σημασίας για τη μακροχρόνια ευεξία.

Αν λοιπόν σου αρέσει να νιώθεις τη δροσιά του πάγου, κάν’ το με τρόπο που δεν θα σε οδηγήσει σε σφραγίσματα ή πόνο. Προτίμησε το παγωμένο νερό, φρόντισε τη διατροφή σου και χαμογέλα με αυτοπεποίθηση — χωρίς ρωγμές, χωρίς φθορές, χωρίς… πάγο!