Ιωάννης Καλογήρου στο Opinion Health: «Ο τοκετός στο σπίτι απαιτεί σωστή ενημέρωση και αυστηρά κριτήρια ασφάλειας»

Εγώ ευχαριστώ πάρα πολύ για την πρόσκληση.

Είναι δική μας η τιμή, κύριε Καλογήρου, για να συζητήσουμε ένα θέμα το οποίο απασχολεί και τις μέλλουσες μητέρες, αλλά και εκείνες που μπορεί στο μέλλον να θέλουν να κάνουν ένα παιδί. Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε ότι αυξάνεται η συζήτηση για τους τοκετούς στο σπίτι. Πώς ξεκίνησε αυτή η τάση;

Αυτή η τάση, πράγματι, σωστά έχετε παρατηρήσει, έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια, γιατί μέσω των κοινωνικών δικτύων και του διαδικτύου γενικότερα, έχουν προωθηθεί οι πιο φυσικοί τρόποι προσέγγισης σε οτιδήποτε. Είτε έχει να κάνει τον τοκετό, τον τρόπο διατροφής, τη γυμναστική, τον τρόπο ζωής. Οπότε, σίγουρα, έχει επηρεάσει και ένα πολύ μεγάλο κομμάτι γυναικών, στον τρόπο με τον οποίο θέλουν να γεννήσουν. Ο τοκετός στο σπίτι δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο. Είναι όπως γεννούσαν οι γονείς των παππούδων, αν θα έλεγα πιο χαρακτηριστικά. Να μην πάω και τόσο πίσω. Ουσιαστικά στις αρχές του 19ου αιώνα, που οι περισσότεροι τοκετοί γίνονταν στην επαρχία σίγουρα. Στις μεγάλες πόλεις λιγότερο στα σπίτια, με τη βοήθεια της μαίας – Εξ ου και το έργο που ξέρετε… Η ουσία είναι όμως ότι πρακτικά είναι κάτι το οποίο γίνεται και θα γίνεται παγκόσμια, όχι μόνο στην Ελλάδα.

Τότε βέβαια κ. Καλογήρου δεν υπήρχε και άλλη επιλογή, γινόταν από ανάγκη.

Σωστά. Γίνεται σε πολλές χώρες και τώρα από ανάγκη, γιατί πολλοί λαοί δυστυχώς δεν έχουν πρόσβαση σε δευτεροβάθμιας φροντίδας υγεία, σε πρωτοβάθμια ή οτιδήποτε άλλο. Αυτό όμως που έχει σημασία να τονίσουμε είναι ότι στην χώρα μας δεν γίνεται από ανάγκη, γίνεται από άποψη, από κουλτούρα. Και στην Ευρώπη θα λέγαμε. Σε κάποιες άλλες χώρες, δηλαδή έχω ακούσει εγώ ιστορίες για παράδειγμα στις ΗΠΑ, επειδή αν κάποιος είναι ανασφάλιστος, το να γεννήσει κάποιος στο νοσοκομείο είναι τελείως απαγορευτικό. Τουλάχιστον για τα ελληνικά δεδομένα, σίγουρα υπάρχουν δημόσιες δομές που οι τοκετοί εννοείται ότι είναι εντελώς δωρεάν.

Τι έχετε παρατηρήσει κύριε Καλογήρου, ποιες είναι οι ανάγκες μιας γυναίκας που την οδηγεί σε αυτή την επιλογή; Βέβαια, όπως λέτε, μας επηρεάζουν πολύ και τα social, δηλαδή λένε κάποιες γυναίκες, εγώ θέλω να γεννήσω στην μπανιέρα του σπιτιού μου. Ποια είναι η ανάγκη;

Η ανάγκη, λοιπόν, είναι το εσωτερικό εγώ που κάθε γυναίκα θέλει διαφοροποίηση, ο τρόπος προσέγγισης, ίσως και πολλές φορές θα λέγαμε η ευκολία του πρώτου τοκετού, γιατί αν κάποια γεννήσει, για παράδειγμα στο νοσοκομείο, πρώτο παιδάκι, εύκολα, γρήγορα, ίσως να θέλει να δοκιμάσει την εμπειρία και να ζήσει στην εμπειρία μαζί με την υπόλοιπη οικογένεια. Έτσι οδηγεί στο να διερευνήσει τα μονοπάτια στο να μπορέσει να γεννήσει στο σπίτι.

Είναι και η οικειότητα του σπιτιού ίσως.

Είναι σίγουρα η οικειότητα του περιβάλλοντος. Το γεγονός ότι βρίσκεται με τα αγαπημένα της πρόσωπα και τους γονείς της, σίγουρα με κάποιο παιδί που έχει ήδη γεννηθεί ή σίγουρα με τον σύντροφο της. Που βέβαια, να πούμε την αλήθεια ότι πια επίσημα οι σύντροφοι στους φυσιολογικούς τοκετούς αλλά και στις καισαρικές, στην Ελλάδα στα επίσημα μαιευτήρια μπαίνουν μέσα, δηλαδή συμμετέχουν, δεν είναι ότι είναι εκτός όπως παλιότερα εννοείται. Όμως το να γεννήσει κάποιος στο σπίτι είναι μια τελείως διαφορετική εμπειρία και σημαντική.

Υπάρχουν περιπτώσεις που μπορεί να το κάνει κάποιος για λόγους οικονομικούς; Είναι πιο οικονομικό να γεννηθεί κανείς στο σπίτι εν τέλει από την εμπειρία σας;

Κοιτάξτε. Όλοι φανταζόμαστε τον όρο τοκετός στο σπίτι, ως εκείνος ο οποίος θα είναι στο διπλό μας το κρεβάτι, με την οικογένεια γύρω, με τη βοήθεια των μαιών, όπως πρέπει να γίνει και θα το εξηγήσουμε παρακάτω. Είναι κανόνες που πρέπει να διέπουν τους τοκετούς στο σπίτι. Πολλές φορές όμως να πούμε ότι υπάρχουν και τοκετοί στο σπίτι, οι οποίοι γίνονται από ανθρώπους που οικονομικά δεν μπορούν να αντέξουν κάποια έξτρα χρέωση και δεν μιλάμε για τα δημόσια νοσοκομεία, ακόμα και οι μαίες που θα έρθουν στο σπίτι. Και να σκεφτούμε ότι υπάρχουν άλλες ομάδες ανθρώπων όπως είναι οι Ρομά για παράδειγμα που έχουν την τάση να το δούμε πιο συχνά έναν τοκετό εκτός νοσοκομείου – Που βέβαια τα τελευταία χρόνια είναι άνθρωποι οι οποίοι σίγουρα γεννούν σε δημόσιες δομές γιατί οι ίδιοι έχουν μάθει από κάποιες επιπλοκές που μπορεί να έχουν συμβεί στο σπίτι. Το σίγουρο είναι όμως ότι το οικονομικό όφελος που μπορεί κάποιος να έχει είναι ότι επίσημα επίδομα το κράτος δίνει είτε γεννήσεις στο σπίτι είτε στο νοσοκομείο και αυτό είναι και το θετικό. Όμως πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή ένας τοκετός στο σπίτι είναι πιο ακριβός, κοστοβόρος και πιο δαπανηρός από το να γεννήσει κάποιος σε ένα ιδιωτικό μαιευτήριο. Δεν μιλάμε για τη δημόσια δομή που εννοείται ότι είναι δωρεάν.

Και από ιατρικής πλευράς, κ. Καλογήρου, πότε μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής ένας τοκετός στο σπίτι;

Υπάρχουν προϋποθέσεις. Θα πρέπει πρώτα απ’ όλα, για να θεωρηθεί ασφαλής, να ελέγξουμε πάρα πολύ καλά την έγκυο που παρακολουθούμε. Θα πρέπει να γίνει αυτόματα να σπάσουν τα νερά μόνα τους. Θα πρέπει το παιδί να είναι με το κεφάλι προς τα κάτω. Τα λέω λίγο απλοϊκά για να καταλάβει το κοινό. Θα πρέπει να μην έχει κάποια σοβαρή λοίμωξη, οποιαδήποτε λοίμωξη. Θα πρέπει οπωσδήποτε να είναι χαμηλού κινδύνου έγκυος, δηλαδή δεν μπορεί μια έγκυος, η οποία είναι 45-50 χρονών, η οποία μπορεί να έχει υπέρταση ή κάποια παθολογία της κύησης, να θέλει να πραγματοποιήσει τοκετό στο σπίτι. Ή μεγάλο BMI, νοσογόνο παχυσαρκία και φυσικά χρόνια νοσήματα. Βλέπετε ότι η ψαλίδα κλείνει δηλαδή όσον αφορά τον τρόπο για να υπάρχει πραγματικά μια ασφάλεια. Και προχωράμε φυσικά και στο γεγονός ότι πρέπει το σπίτι να είναι σε μια σχετική απόσταση από το νοσοκομείο. Υπάρχει ένας αδρός όρος όπως και στην Ολλανδία γύρω στα 30 λεπτά. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι τα 30 λεπτά είναι ένας πάρα πολύ μεγάλος χρόνος, γιατί όταν έχουμε μαιευτικό επείγον περιστατικό, ξέρετε ότι κάθε λεπτό είναι πολύτιμο.

Για εσάς η σωστή απόσταση χρονικά από το νοσοκομείο ποια θα ήταν;

Θα μπορούσε να είναι και 10 ώρες, αρκεί να ξέρουμε τι συμβαίνει εκείνη τη στιγμή με το έμβρυο που είναι μέσα στη μήτρα, ή ακόμα σε μια αιμορραγία, για παράδειγμα αφού βγει ο πλακούντας δηλαδή, αν υπάρχει μια αιμορραγία, ακόμα και τα δευτερόλεπτα μετρούν σε εκείνη την περίπτωση. Όμως, δεν ήρθαμε εδώ για να πούμε τα αρνητικά ή να τρομάξουμε τον κόσμο.

Όχι φυσικά, να ενημερώσουμε.

Να ενημερώσουμε λοιπόν και να πούμε ότι, ναι, σε μια αιμορραγία, εγώ θα ήθελα να είχα ένα χειρουργείο στην διπλανή πόρτα. Και σίγουρα θα ήθελα να είχα και βοήθεια όλων των ειδών ιατρική. Δεν είναι μαιευτική μόνο, να έχω έναν μαιευτήρα δίπλα μου. Θα ήθελα να είχα και έναν αναισθησιολόγο. Έναν μοναδίστα μερικές φορές ή ακόμα και τη βοήθεια του αιματολόγου του νοσοκομείου που θα προμηθεύσει στην έσχατη περίπτωση των μεταγγίσεων. Αλλά επαναλαμβάνω πως μιλάμε για κάτι το πολύ ακραίο. Σίγουρα, αν κάνουμε σωστή επιλογή ασθενών, αυτά δεν είναι εύκολο να μας συμβούν.

Άρα εσείς θεωρείτε ότι ένας τοκετός εντός του σπιτιού χρειάζεται ένα team. Δεν είναι μόνο ο μαιευτήρας γυναικολόγος.

Ο τοκετός στο σπίτι πρέπει να γίνεται με tea. Επίσημα, τουλάχιστον στην Ελλάδα, πρέπει να υπάρχει μαιευτική υποστήριξη, να υπάρχει παρουσία για τη γνώμη τη δική μου, γιατί επαναλαμβάνω δεν υπάρχει πλαίσιο, γρήγορης μεταφοράς σε κοντινή δομή δημόσια ή ιδιωτική, και όταν λέμε γρήγορα αναφέρουμε ότι ο χρόνος παίζει ρόλο και σίγουρα λοιπόν θα πρέπει να υπάρχει κάποιο ασθενοφόρο, για παράδειγμα, το οποίο σε αυτές τις περιπτώσεις όταν γεννάει κάποιος σπίτι, επειδή το ΕΚΑΒ δεν μπορεί να κάθεται κάτω από κάθε έγκυο που γεννάει, θα πρέπει να υπάρχει ιδιωτικό ασθενοφόρο, το οποίο και αυτό είναι κοστοβόρο. Πρέπει να υπάρχει δηλαδή μια οργάνωση.

Εν τέλει δεν φαίνεται πιο οικονομικό όπως το είπατε αρχικά κ. Καλογήρου. Όλα αυτά δεν θεωρούνται πιο οικονομικά από το να πάει κανείς σε ένα ιδιωτικό μαιευτήριο.

Δεν το συζητάμε. Σίγουρα είναι πιο ακριβό. Για παράδειγμα, θα χρειαστεί κάποιος, αν θέλει να το κάνει σωστά στην Ελλάδα, ίσως να πληρώσει κάποια μαία. Αν θέλει να υπάρχει μια ασφάλεια, θα πρέπει να είναι σε επικοινωνία με τον μαιευτήρα, ο οποίος φαντάζομαι θα προτιμήσει να είναι στο νοσοκομείο και να περιμένει την έγκυο ή την επίτοκο εκεί ή τη λεχώνα. Απ’ την άλλη, θα θέλαμε ένα ασθενοφόρο να είναι κατά τη διάρκεια του τοκετού δίπλα στο περιστατικό. Οπότε όλα αυτά ανεβάζουν το κόστος γιατί όλοι κάποια στιγμή ίσως πρέπει να έχουν κάποια οικονομική απολαβή.

Στην Ελλάδα, και εσείς προσωπικά κύριε Καλογήρου, αλλά και οι συνάδελφοί σας, πιστεύετε ότι επιλέγουν τον τοκετό στο σπίτι; Εσείς προσωπικά, από την δική σας εμπειρία, ποια είναι η τάση;

Εγώ θα σας πω τι γίνεται, αυτό που βλέπουμε ότι γενικότερα ο τοκετός στο σπίτι είναι κάτι που συνήθως το επιλέγουν πάρα πολύ οι έγκυες σε συνεργασία με τις μέρες που συνεργάζονται με κάποιους συγκεκριμένους γιατρούς. Οι περισσότεροι μαιευτήρες αυτή τη στιγμή στην Αττική δεν επιλέγουν το σπίτι. Τον θεωρούν πάρα πολλές φορές υπερβολικά επικίνδυνο. Όμως, η πραγματικότητα είναι κάπου στη μέση. Σίγουρα, θα πρέπει να γίνει με πάρα πολλή σύνεση και πολλή συνεννόηση και να πούνε στις έγκυες την αλήθεια, την πραγματικότητα, τα πραγματικά δεδομένα. Να μην αναλάβει μια ομάδα την έγκυο, ενώ, για παράδειγμα, έχει υπέρταση κύησης και τελευταία στιγμή δυστυχώς της πουν ότι καλό είναι να είμαστε σε ένα νοσοκομείο. Πρέπει, δηλαδή, από πριν να γνωρίζει και τις πιθανότητες ακόμα και κάτι να μην πάει καλά. Πρέπει να τα γνωρίζει αυτά. Είναι πολύ σημαντικό. Όπως στην Ολλανδία που ήμουν, κάναμε τοκετούς τους στο σπίτι. Το νοσοκομείο ήταν πάρα πολύ κοντά, σε απόσταση αναπνοής και οι δρόμοι όλοι ήταν άδειοι, γιατί εκεί όλοι είναι με το ποδήλατο. Όμως, η έγκυος ενημερωνόταν και για το παραμικρό, ακόμα και την πιθανότητα να πεθάνει. Και αυτό ήταν ποσοστό 1 στις 10 χιλιάδες. Έλεγαν: «Έχετε μια σχεδόν μηδενική πιθανότητα 1 στις 10 χιλιάδες να έχετε ένα πιο σοβαρό συμβάν στη ζωή σας. Όμως, δεν είναι πιθανό να συμβεί αυτό.» Και φυσικά γινόταν διαλογή των περιστατικών.

Και στην Ελλάδα πώς ρυθμίζεται θεσμικά το ζήτημα κ. Καλογήρου; Υπάρχει νομική κατοχύρωση ή παραμένει μια γκρίζα ζώνη;

Είναι όντως μια γκρίζα ζώνη. Είναι μια διαδικασία η οποία δεν υπάρχει. Τουλάχιστον όσο ασχολήθηκα και το έψαξα λίγο, δεν υπάρχει συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο για τον τοκετό στο σπίτι. Όμως υπάρχει συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο, να ξέρετε, για τα ιατρικά απόβλητα. Και αυτό σημαίνει όταν εγώ είμαι γυναικολόγος στο ιατρείο και κάνω μια ιατρική πράξη, για παράδειγμα ένα τεστ Παπ, όσο να σας φαίνεται απλό, δεν μπορώ να πετάξω τον μιας χρήσεως κολποδιαστολέα στο καλάθι των αχρήστων και να πάρω τα σκουπίδια και να τα πετάξω στα απόβλητα.

Πρέπει να έχω ειδική εταιρεία, η οποία θα έρθει και θα πάρει τα ιατρικά απόβλητα. Και τα ιατρικά απόβλητα μπορεί να είναι ο πλακούντας, οι γάζες, αίμα, σερβιέτες, όλα αυτά θεωρούνται ιατρικά απόβλητα. Άσχετο που πολλές φορές στην Ελλάδα τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Αυτό, λοιπόν, είναι πολύ σημαντικό, άρα πρέπει να σκεφτούμε και αυτό το κομμάτι. Όμως, για να μην καταδικάσουμε ένα τοκετό στο σπίτι με όλα τα αρνητικά, να πούμε ότι πια γι’ αυτό και βρήκε αυτό που λέμε τη δυνατότητα να υπάρχουν δομές, δομές τύπου τοκετού στο σπίτι. Για παράδειγμα, στο Μαιευτήριο Λητώ που έκλεισε υπήρχε ένα ειδικός χώρος που ήταν πολύ καλά εξοπλισμένος, με κρεβάτι, δεν έμοιαζε καθόλου με μαιευτήριο, έμπαινε όλη η οικογένεια μέσα και γεννούσε η γυναίκα στο μαιευτήριο μέσα, σε δωμάτιο μόνη της, με τη μαία της και ο γιατρός ήταν δύο δωμάτια παρακάτω χωρίς να έχει κανένα συμμετοχή, δηλαδή έκανε τα πάντα χωρίς επισκληρίδιο, όπως θα ήταν εάν γεννούσε στο σπίτι με την ασφάλεια του χώρου ενός ιδιωτικού μαιευτηρίου. Τώρα γίνονται τα λεγόμενα birth center, ελπίζουμε να γίνει και birth center σε δημόσια δομή, γιατί είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει η δυνατότητα κάποιος να γεννάει εντελώς δωρεάν, παραπάνω, σαν το σπίτι του.

Στο πλαίσιο της δωρεάν δημόσιας υγείας που έχουμε στην Ελλάδα, κύριε Καλογήρου. Όσον αφορά την νομική κατοχύρωση, γιατί πρόσφατα είδαμε ένα περιστατικό μίας γυναίκας η οποία πέθανε μετά από τοκετό στο σπίτι. Στην περίπτωση αυτή ποιος παίρνει την ευθύνη;

Εδώ τα πράγματα εμπλέκονται γιατί δεν είμαι και νομικός, να σας πω την αλήθεια. Το σίγουρο είναι ότι αν ο τοκετός στο σπίτι γίνεται από οργανωμένη μαιευτική ομάδα τότε την ευθύνη την έχει η μαιευτική ομάδα του νοσοκομείου, που έχει πάει να βοηθήσει τη γυναίκα στον τοκετό στο σπίτι. Τώρα, σε μια γυναίκα που έγινε αυτό το τραγικό περιστατικό, που αποφάσισε να γεννήσει μόνη της στο σπίτι και πέθανε και αυτή και το μωρό, γιατί έχει πάρει μεγάλη έκταση, σε αυτή την περίπτωση, μάλλον, φαντάζομαι ότι η νομική ευθύνη θα έχει μόνο κάποιος ο οποίος την έπεισε να γεννήσει στο σπίτι. Ξέρετε, πολλές φορές νομική ευθύνη μπορεί να έχει κάποιος ο οποίος την έχει συμβουλεύσει στο διαδίκτυο λάθος.

Υπογράφει η γυναίκα η οποία παίρνει την ευθύνη της υπογραφής, υπογράφει και ο γιατρός;

Στα χειρουργεία, ναι. Στους τοκετούς στο σπίτι να σας πω την αλήθεια δεν ξέρω αν υπογράφουν κάτι. Φαντάζομαι ότι κάτι θα υπάρχει, μια νομική συναίνεση, που θα λέει ότι γνωρίζω ότι υπάρχει πιθανότητα επιπλοκής, υπάρχει πιθανότητα μεταφοράς, για να υπάρχει κάποια κάλυψη, αυτό που λέμε τα ποσοστά των περιπτώσεων που μπορούν να συμβούν τα πολύ μικρά, για να είναι καλυμμένοι. Βέβαια, το ότι έχει υπογράψει κάποιος σε μια νομική συναίνεση δεν σημαίνει ότι αν συμβεί κάτι πολύ σοβαρό δεν θα υπάρχουν συνέπειες για όλους. Για την συγκεκριμένη γυναίκα γέννησε τελείως μόνη της, δεν είχε καν τον σύζυγό της, ήταν τελείως μόνη της στο σπίτι. Από εκεί και πέρα έγκειται στο γεγονός ποιος την συμβούλευσε, ποιος την παρακολουθούσε μέχρι τότε, για ποιον λόγο δεν προσήλθε. Ένας άνθρωπος που πέθανε και εγώ βλέπω και ένα παιδάκι που πέθανε, δηλαδή και το νεογνό που πέθανε. Και πολλές φορές το να γεννήσει κάποιος στο σπίτι και να συμβεί κάτι στο μωρό, σημαίνει ότι έχουμε και μία ευθύνη απέναντι στον άνθρωπο που θα φέρουμε στον κόσμο. Και είναι σημαντικό ότι εμείς θέλουμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε στο δικό μας σώμα, αλλά δεν είμαστε μόνοι μας. Αλλάζω πλαίσιο κουβέντας και συζήτησης τώρα, αλλά αν μια γυναίκα είναι 25 εβδομάδων και δεν θέλει το μωρό της. Εάν πάει σε μια χώρα που είναι νόμιμο να κάνει διακοπή κύησης, σημαίνει ότι αυτό το παιδί δεν έχει κανένα δικαίωμα που σε λίγο καιρό θα έβγαινε στον κόσμο; Δηλαδή, θέλει μεγάλη κουβέντα. Αυτό κάποια στιγμή θα το συζητήσουμε.

Θα το συζητήσουμε, βεβαίως. Πολύ ωραία ιδέα. Άρα λέτε ότι η παρουσία του συντρόφου είναι σημαντική στον τοκετό στο σπίτι, κύριε Καλογήρου;

Είναι καθοριστική, γιατί μπορεί να την εμψυχώσει, να τη βοηθήσει, να την καλμάρει, να συμμετέχει. Και πολλές φορές γίνεται ένας τοκετός στο σπίτι, γιατί η ίδια η γυναίκα θέλει να συμμετέχει ο σύζυγος ακόμα πιο πολύ σε αυτήν τη διαδικασία. Δεν έχουμε επισκληρίδιο. Πολλές φορές δεν έχουμε αναλγησία καθόλου. Έχουμε μόνο φυσική αναλγησία.

Άρα είναι και λίγο πιο επώδυνος.

Είναι πολύ πιο επώδυνο. Κάποιες γυναίκες το βιώνουν σαν μοναδική εμπειρία, δεν το έχω βιώσει για να το πω. Αλλά άλλες γυναίκες μου έχουν πει ότι είναι τρομερά επώδυνα. Σίγουρα όμως ο σύντροφος πρέπει να είναι εκεί για να βοηθήσει, να συμμετέχει.

Εγώ ξέρω κάποιες περιπτώσεις όπου, όπως λέτε, μοναδική εμπειρία για τη γυναίκα κλπ. αλλά οι σύντροφοι λένε, στο δεύτερο αποκλείεται. Δεν μπορώ να βλέπω την σύντροφό μου να περνάει όλη αυτή τη διαδικασία, που ήταν αρκετά επώδυνη και είναι φυσιολογικό. Βλέπετε, υπάρχουν στην Ελλάδα κάποιες κοινωνικές προκαταλήψεις γύρω από τον τοκετό σπίτι;

Όχι. Σε κάθε συζήτηση θα υπάρχει και ένας αντίλογος. Ο πιο πολύς κόσμος πιστεύει ότι το να γεννήσει κάποιος στο σπίτι είναι οπισθοδρομικό. Είναι πράξη η οποία έχει διέπει ανευθυνότητας, δηλαδή δεν έχει την ανάλογη ευθύνη που έπρεπε να έχει απέναντι σε όλη την οικογένεια. Γιατί καταλαβαίνετε ότι όταν μια γυναίκα αποφασίσει να γεννήσει στο σπίτι, μπορεί να αγχωθεί η μαμά της, ο σύντροφός της. Μπορεί να αγχωθούν τα συγγενικά της πρόσωπα. Μπορεί και όχι. Απλά, γενικά, ο κανόνας σίγουρα είναι ότι είναι μια κατάσταση λίγο πιο δύσκολη. Υπάρχουν προκαταλήψεις και με τις επιπλοκές. Να, έρχεται αυτό το θέμα τώρα που συνέβη αυτό το τραγικό γεγονός. Μια γυναίκα που ήδη είχε γεννήσει δύο παιδιά και δεν είχε κανένα θέμα και λέει ότι στο τρίτο συνέβη μια επιπλοκή και πέθανε. Αυτό πολύ σπάνιο. Ίσως είναι και παγκόσμιο σπάνιο, δεν ξέρω. Αλλά θα σας πω ότι μπορεί να συμβεί. Οπότε υπάρχει αυτή η προκατάληψη. Όμως, ας μην είμαστε αρνητικοί τελείως πάνω σε αυτό το τομέα. Ας ξέρουμε ακριβώς, επαναλαμβάνω, τις επιπλοκές, τα ναι, τα θέλω, τα όχι. Και υπάρχουν κι άλλες λύσεις, σαν τον τοκετό στο σπίτι. Άμα κάποιος δεν θέλει να πάει καθόλου σε ιδιωτική ή δημόσια δομή.

Και η ενημέρωση. Καλό είναι μία γυναίκα πριν πάρει την απόφαση να έχει ενημερωθεί, όπως είπατε και πριν, για όλο το πλαίσιο και τους κινδύνους που μπορεί να ελλοχεύουν.

Και το πιο σημαντικό είναι ακόμα και οι επαγγελματίες υγείας δεν πρέπει να αναφερόμαστε μόνο στα πολύ θετικά που μια γυναίκα η οποία μπορεί να αποκομίσει από τη διαδικασία του το κέντρο στο σπίτι πρέπει να το δει σφαιρικά και να είναι απόλυτα ενήμερη. Αν συμβεί κάτι, οτιδήποτε να ξέρετε, πάντα στο τέλος, το πρώτο πράγμα είναι ότι αναφέρουν οι γυναίκες, εγώ ποτέ δεν ενημερώθηκα για κάτι. Μπορεί να το ξέρανε, αλλά αν δεν το έχουν ακούσει, λένε, εγώ ποτέ δεν ενημερώθηκα ότι μπορεί να συμβεί αυτό. Όλα αυτά πρέπει να συζητηθούν. Όχι μόνο οι επιπλοκές. Και συναισθηματικές επιπλοκές. Γιατί αν, για παράδειγμα, κάποια γυναίκα πονάει πάρα πολύ και βιώσει ένα φρικτά επώδυνο τοκετό, μπορεί εκείνη τη στιγμή να μην είναι αυτό που πραγματικά ήθελε να βιώσει και να την πιάσει άγχος, αγωνία. Υπάρχουν πολλά πράγματα. Γι’ αυτό πρέπει να υπάρχει ενημέρωση. Αν ενημερωθεί κάποιος, μπορεί να κάνει τα πάντα. Μπορεί να κάνει και τη δική του σωστή επιλογή ή όχι.

Κλείνοντας κύριε Καλογήρου, ποιο είναι το μήνυμά σας προς τις γυναίκες οι οποίες θα επιλέξουν να γεννήσουν στο σπίτι;

Αυτό που είπα και προηγουμένως, δηλαδή μια σωστή ενημέρωση. Να μην φοβηθούν να ρωτήσουν τα πάντα, να μην φοβηθούν να αρνηθούν πράγματα. Και το πιο σημαντικό είναι στο τέλος της ημέρας να ξέρετε ότι υπάρχουν επιλογές για όλους. Όταν λέμε για όλους, εννοούμε για τον τρόπο που θα γεννήσει κάθε γυναίκα, μπορεί να κάνει τις συγκεκριμένες της επιλογές. Να πούμε ότι το ποσοστό στην Ελλάδα που γεννάνε στο σπίτι είναι πολύ μικρό, το ποσοστό που γεννάνε σε μέρη σαν το σπίτι αρχίζει και μεγαλώνει, ακόμα φαίνεται ότι κυρίαρχος τομέας στο να γεννήσει κάποιος επίσημα είναι οι δημόσιες και ιδιωτικές δομές. Αυτή είναι η άποψή μου.

Κύριε Καλογήρου, να σας ευχαριστήσουμε θερμά για τις τόσο πολύ σημαντικές πληροφορίες που μας δώσατε για το συγκεκριμένο θέμα του τοκετού στο σπίτι. Σας ευχαριστούμε πολύ.

Εγώ ευχαριστώ για την πρόσκληση.