Ποιοι πραγματικά ωφελούνται από τις εφαρμογές ευεξίας

Νέες έρευνες από το Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Φινλανδίας φωτίζουν τι καθορίζει το ποιος ξεκινά, ποιος επιμένει και ποιος εν τέλει επωφελείται από εφαρμογές ευεξίας, όπως αυτές που στοχεύουν στη βελτίωση της καθημερινής ποιότητας ζωής. Η μελέτη επικεντρώνεται στην εφαρμογή BitHabit, η οποία παρέχει υποστήριξη για πιο υγιεινό τρόπο ζωής — και αποκαλύπτει ότι όχι όλοι είναι ίδιοι ως προς το πότε, πόσο και πώς χρησιμοποιούν τέτοιες εφαρμογές.

Ποιοι ξεκινούν και ποιοι συμμετέχουν

Η έρευνα περιέλαβε περισσότερα από 1.600 άτομα, τα οποία αρχικά απάντησαν σε ερωτηματολόγια σχετικά με την ικανοποίηση ζωής τους, τις καθημερινές τους συνήθειες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Από αυτούς, περίπου οι μισοί — 863 άτομα — ξεκίνησαν να χρησιμοποιούν την εφαρμογή BitHabit κατά τη δοκιμαστική περίοδο των δύο μηνών.

Ένα σημαντικό εύρημα: αυτοί που είχαν χαμηλότερη ικανοποίηση ζωής και αντιμετώπιζαν περισσότερες δυσκολίες στην καθημερινότητά τους ήταν πιο πιθανό να αποφασίσουν να εγκαταστήσουν και να ξεκινήσουν τη χρήση της εφαρμογής — πιθανόν διότι αναζητούν τρόπους βελτίωσης ή αλλαγής στην καθημερινότητα.

Αντίθετα, όσοι είχαν υψηλότερη ικανοποίηση ζωής και πιο σταθερές συνθήκες ήταν εκείνοι που κράτησαν τη χρήση της εφαρμογής σε πιο ενεργό επίπεδο. Δηλαδή, δεν αρκέστηκε κάποιος απλώς να κατεβάσει την εφαρμογή — η συνέπεια και η πραγματική χρήση συνδέονται με το πόσο καλά αισθάνεται κανείς γενικά.

Τρεις τύποι χρηστών — τρεις προσεγγίσεις

Από τα δεδομένα προέκυψαν τρεις χαρακτηριστικές ομάδες χρηστών, με διαφορετικό μοτίβο χρήσης και στάση:

1. Active users (Ενεργοί χρήστες): άτομα που όχι μόνο ξεκινούν, αλλά συνεχίζουν να χρησιμοποιούν την εφαρμογή, εντάσσοντάς τη στη ζωή τους. Συχνά είναι μεγαλύτερης ηλικίας και με υψηλότερη ικανοποίηση ζωής.

2. Thriving nonactive users: άνθρωποι που δηλώνουν καλή ποιότητα ζωής αλλά δεν γίνονται ενεργοί χρήστες. Πιθανόν βλέπουν την εφαρμογή ως προαιρετική, χωρίς να νιώθουν έντονη ανάγκη να την εντάξουν.

3. Struggling nonactive users: άτομα με περισσότερο στρες, δυσκολίες και χαμηλότερη ικανοποίηση ζωής, που όμως παρά τη διάθεση δεν καταφέρνουν να χρησιμοποιήσουν με συνέπεια την εφαρμογή.

Αυτές οι ομάδες βοηθούν στο να καταλάβουμε γιατί κάποιες εφαρμογές «κολλούν» με τους χρήστες και άλλες όχι — δεν είναι θέμα μόνο της τεχνολογίας, αλλά της κατάστασης ζωής, της ψυχολογίας και των προσωπικών προκλήσεων.

Κατανομές χαρακτηριστικών

Μερικά ακόμη στοιχεία που ξεχώρισαν:

• Οι άνδρες και όσοι ήταν άνεργοι ήταν λιγότερο πιθανό να ξεκινήσουν τη χρήση.

• Η πραγματική ενεργή χρήση σχετίζεται με σταθερότερες συνθήκες ζωής, όπως μεγαλύτερη ηλικία και γενικότερη ικανοποίηση ζωής.

• Όσοι ξεκινούν τη χρήση εξαιτίας των προκλήσεων στην καθημερινότητα, μπορεί να έχουν κίνητρο, αλλά χωρίς υποστήριξη ή κατάλληλο σχεδιασμό δεν παραμένουν ενεργοί χρήστες.

Τι σημαίνει αυτό πρακτικά

Αυτά τα ευρήματα δείχνουν ότι για να είναι πιο αποτελεσματικές οι εφαρμογές ευεξίας:

• Πρέπει να σχεδιάζονται με γνώση των διαφορετικών χρηστικών προφίλ — τι χρειάζεται ο καθένας ανάλογα με τη ζωή του.

• Η κινητοποίηση και η υποστήριξη στην αρχή της χρήσης μπορεί να είναι κρίσιμες — ειδικά για όσους αντιμετωπίζουν δυσκολίες ή χαμηλή ικανοποίηση ζωής.

• Πρέπει να υπάρχει μέριμνα ώστε η εφαρμογή να είναι επωφελής και προσιτή για όλους, ανεξάρτητα από το υπόβαθρο.

Προοπτικές & μελλοντική έρευνα

Μελλοντικά, θα ήταν χρήσιμο:

• Να εξετάσουμε πώς οι εφαρμογές μπορούν να ενσωματώσουν υποστηρικτικά στοιχεία, όπως υπενθυμίσεις, κοινωνική αλληλεπίδραση, ή προσωποποιημένες προκλήσεις, που να βοηθούν όσους δυσκολεύονται να ξεκινήσουν ή να συνεχίσουν.

• Να δούμε κατά πόσο η εμπειρία σε χώρα όπως η Φινλανδία μπορεί να μεταφερθεί και σε άλλες κουλτούρες, με διαφορετικά επίπεδα ευημερίας, υποδομών και στάσεων απέναντι στην ψηφιακή τεχνολογία.

• Να μετρηθεί η μακροχρόνια επίδραση — όχι μόνο για μερικούς μήνες δοκιμής, αλλά για όσο χρειάζεται ώστε μια υπηρεσία να γίνει μέρος της καθημερινής ζωής.

Η ψηφιακή τεχνολογία έχει μεγάλη υπόσχεση να βελτιώσει την ευεξία, αλλά η επιτυχία δεν έρχεται απλώς με την παρουσία μιας εφαρμογής — έρχεται με την κατάλληλη προσέγγιση, κατανόηση των αναγκών και επιμονή. Οι εφαρμογές πρέπει να είναι περισσότερο από εργαλεία· να γίνουν αληθινά συνοδοιπόροι στην προσπάθεια για μια πιο ισορροπημένη και ευχάριστη ζωή.