Η σεξουαλικότητα αποτελεί μια ισχυρή κινητήριο δύναμη που προάγει τη ζωή, αναβαθμίζει την ποιότητά της και συχνά ρυθμίζει σημαντικές προσωπικές επιλογές. Η σεξουαλική ζωή μας ωθεί προς την εγγύτητα, τον έρωτα και τη συνύπαρξη, ισορροπεί τη σκέψη και τα συναισθήματα και συμβάλλει αποφασιστικά στη σωματική και ψυχική μας υγεία. Οι καθημερινές λαϊκές εκφράσεις, όπως «χαλάρωσα», «ηρέμησα», «ξελαμπικάρισα», που υπονοούν την ερωτική εμπειρία, αντανακλούν αυτή τη σύνδεση της σεξουαλικότητας με τη συνολική ευεξία και ηρεμία.

Σεξουαλική Δραστηριότητα και Ηλικία
Πολλά ζευγάρια διατηρούν ενεργή σεξουαλική ζωή μέχρι τα βαθιά τους γηρατειά, εφόσον υπάρχει καλή ψυχική και σωματική υγεία, ένας συντροφικός δεσμός και σχέση αγάπης. Η υγεία ενισχύει τη σεξουαλική δραστηριότητα, ενώ αντίστοιχα η διατήρηση ενεργούς σεξουαλικής ζωής συμβάλλει στη διατήρηση της καλής υγείας.
Συχνά, η σεξουαλικότητα ταυτίζεται λανθασμένα με το σεξ, ενώ στην πραγματικότητα περιλαμβάνει πολύ περισσότερα: επικοινωνία, μοιρασιά χρόνου, συναισθημάτων, πάθους και εγγύτητας. Αφορά την ικανότητα να συνδεόμαστε με τον Άλλον, να γινόμαστε ένα μαζί του και να διατηρούμε παράλληλα τη συνοχή του Εαυτού μας. Η σεξουαλικότητα είναι αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης βιολογίας και εμπειριών, διαπαιδαγώγησης και κοινωνικών επιρροών.
Η Σεξουαλικότητα στη Μέση και Τρίτη Ηλικία
Καθώς τα χρόνια περνούν, η σεξουαλικότητα δεν εξαφανίζεται ούτε έχει ημερομηνία λήξης. Παρουσιάζεται διαφορετικά ανά περιόδους της ζωής, άλλοτε ως δυνατότητα, άλλοτε ως πρόκληση. Δυστυχώς, πολλοί θεωρούν ότι τα μεγαλύτερης ηλικίας άτομα δεν έχουν ενεργή σεξουαλική ζωή ή την αντιλαμβάνονται ως ανάρμοστη. Η αλήθεια είναι ότι η σεξουαλικότητα παραμένει φυσική ανάγκη, όπως η τροφή ή το νερό, και η ικανότητα για αγάπη και εγγύτητα συνεχίζεται σε όλη τη ζωή.
Η σεξουαλικότητα προσφέρει ταυτότητα και επιβεβαίωση της δυνατότητας να αγαπηθεί κανείς και να είναι επιθυμητός. Όταν δυσλειτουργεί ή απουσιάζει, κλονίζεται η αυτοεικόνα μας. Παρά τα ταμπού, η έρευνα δείχνει ότι η σεξουαλική επιθυμία συνεχίζεται ακόμη και σε προχωρημένη ηλικία, με τους ηλικιωμένους να δείχνουν μεγαλύτερη θετικότητα απέναντι στη σεξουαλικότητά τους συγκριτικά με προηγούμενες γενιές. Συνήθως, οι γυναίκες είναι λιγότερο σεξουαλικά ενεργές από τους άνδρες, κυρίως λόγω απώλειας συντρόφου ή ηλικίας του συντρόφου.
Παράγοντες που Επηρεάζουν τη Σεξουαλική Ζωή
Η διακοπή ή η μείωση της σεξουαλικής δραστηριότητας οφείλεται κυρίως σε προβλήματα υγείας, παρενέργειες φαρμάκων ή σωματικές δυσκολίες, όχι στην ηλικία αυτή καθαυτή. Η βελτίωση της υγείας, η αύξηση του προσδόκιμου ζωής και η διαθεσιμότητα σκευασμάτων για τη σεξουαλική λειτουργία έχουν συμβάλει στην παράταση και αναβάθμιση της ερωτικής ζωής των ηλικιωμένων. Η σεξουαλικότητα περιλαμβάνει όχι μόνο τη σεξουαλική πράξη, αλλά και την εγγύτητα, τα χάδια, τα φιλιά και τις τρυφερές στιγμές, που αποτελούν δείκτες της πραγματικής σύνδεσης και επιθυμίας.
Προκαταλήψεις και Μύθοι
Οι προκαταλήψεις για τη σεξουαλικότητα των μεγαλύτερων ηλικιών συχνά πηγάζουν από έλλειψη ενημέρωσης ή υποσυνείδητες στάσεις. Ο μύθος των «ασεξουαλικών γηρατειών» είναι διαδεδομένος και συνδέει τη σεξουαλικότητα αποκλειστικά με τη νεότητα, δημιουργώντας κοινωνική αίσθηση ότι η σεξουαλική επιθυμία στην τρίτη ηλικία είναι ανάρμοστη. Η αποδοχή και η συζήτηση για τη σεξουαλικότητα των ηλικιωμένων αντιμετωπίζεται συχνά ως γελοιοποίηση ή εξαίρεση.
Η Επίδραση της Ηλικίας στην Ποιότητα της Σεξουαλικής Ζωής
Θετικοί παράγοντες περιλαμβάνουν περισσότερο διαθέσιμο χρόνο, λιγότερο άγχος μετά τη συνταξιοδότηση, κοινωνικές δραστηριότητες και νέες γνωριμίες. Αρνητικοί παράγοντες είναι η απώλεια συντρόφου ή σημαντικών προσώπων, προβλήματα υγείας, χρήση φαρμάκων και περιορισμένη αυτοεξυπηρέτηση. Η σεξουαλική ζωή εξαρτάται από την ιστορική σεξουαλική δραστηριότητα, την υγεία, την αυτοεικόνα και τους κοινωνικούς παράγοντες.
Διαφορές Ανάμεσα στα Φύλα
Οι γυναίκες αναφέρουν συχνότερα μείωση της σεξουαλικής ικανότητας, επιθυμίας και ικανοποίησης, ενώ η μείωση σεξουαλικής ικανότητας στους άνδρες συνοδεύεται συχνά από πρόωρη εκσπερμάτιση. Η δυσκολία οργασμού είναι πιο συχνή στις γυναίκες, ιδίως σε χαμηλότερα κοινωνικο-οικονομικά στρώματα. Η ερωτική επιθυμία μειώνεται περισσότερο στους άνδρες με μόνιμη σύντροφο, ενώ η πρόωρη εκσπερμάτιση είναι πιο συχνή στους άνδρες χαμηλότερων στρωμάτων.
Η σεξουαλικότητα είναι μια συνεχής διάσταση της ζωής, επηρεάζει τη συνολική ευεξία, την αυτοεικόνα και τις σχέσεις. Ανεξάρτητα από ηλικία, είναι φυσική, συνεχής και πολυδιάστατη. Η αναγνώριση και η αποδοχή της, η φροντίδα της σωματικής και ψυχικής υγείας, η επικοινωνία και η κατανόηση των αλλαγών με το πέρασμα του χρόνου αποτελούν κλειδιά για μια ικανοποιητική σεξουαλική ζωή σε όλες τις ηλικίες.


