IRIS: Υποχρεωτική η εφαρμογή της σε κάθε επιχείρηση από σήμερα

Το IRIS είναι το νέο σύστημα άμεσων και ηλεκτρονικών πληρωμών που εισάγει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) στην Ελλάδα. Μέσω IRIS, οι συναλλαγές μπορούν να γίνονται άμεσα, από τραπεζικό λογαριασμό σε τραπεζικό λογαριασμό — είτε με χρήση POS, είτε με QR code, με δυνατότητα εκτέλεσης πληρωμών από το κινητό.

Από τη Δευτέρα 1η Δεκεμβρίου 2025, όλες οι επιχειρήσεις — ανεξαρτήτως μεγέθους ή κλάδου — υποχρεούνται να δέχονται πληρωμές μέσω IRIS στο ταμείο τους. Η κίνηση αυτή έρχεται ως μέρος μιας γενικευμένης προσπάθειας εκσυγχρονισμού: διασύνδεση POS, ταμειακών μηχανών και των συστημάτων φορολογίας — με στόχο την άμεση και διαφανή καταγραφή κάθε συναλλαγής.

Τι αλλάζει στην καθημερινότητα των επιχειρήσεων

Επιλογές πληρωμής: περισσότερες & πιο σύγχρονες

Από τις αρχές Δεκεμβρίου, οι πελάτες θα έχουν πλέον — πέρα από μετρητά και κάρτα — και την επιλογή μιας πληρωμής μέσω IRIS: είτε μέσω POS, είτε μέσω σάρωσης QR code στο κινητό τους. Αυτό σημαίνει πιο γρήγορες, πιο απλές συναλλαγές — χωρίς το μεσολαβητικό κόστος των μετρητών και χωρίς καθυστερήσεις. Για την επιχείρηση, η είσπραξη γίνεται πιο άμεση, ενώ για τον πελάτη η εμπειρία στο ταμείο γίνεται πιο άνετη και γρήγορη.

Αυτόματη έκδοση απόδειξης & πλήρης καταγραφή

Με το IRIS, κάθε πληρωμή — ανεξάρτητα από τρόπο — θα καταγράφεται αυτόματα στο ταμειακό σύστημα. Με αυτόν τον τρόπο, η έκδοση απόδειξης γίνεται υποχρεωτική και ακαριαία. Αυτή η διαδικασία ενισχύει τη διαφάνεια και βοηθά στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, αφού κάθε συναλλαγή είναι ορατή στην φορολογική διοίκηση σε πραγματικό χρόνο.

Υποχρεώσεις, πρόστιμα και προσαρμογές

Η υποχρεωτική ένταξη στο IRIS συνοδεύεται από αυστηρές προδιαγραφές. Οι επιχειρήσεις που δεν συμμορφωθούν αντιμετωπίζουν σημαντικά πρόστιμα — 10.000 ευρώ για αυτές με απλογραφικά βιβλία και 20.000 ευρώ για επιχειρήσεις με διπλογραφικά. Για τις επιχειρήσεις, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εξασφαλίσουν πως τα POS, οι ταμειακές μηχανές ή τα λογισμικά τους είναι συμβατά με IRIS — κάτι που ενδέχεται να απαιτεί αναβάθμιση ή αγορά νέου εξοπλισμού. Η προσαρμογή αυτή δεν αφορά μόνο τεχνικά ζητήματα, αλλά και εκπαίδευση προσωπικού, ενημέρωση πελατών και — κυρίως — διασφάλιση σωστής λειτουργίας από την πρώτη μέρα.

Ποια είναι τα “κερδισμένα” — και ποια τα “δύσκολα”

Πλεονεκτήματα

• Ταχύτητα & ευκολία στις συναλλαγές: οι πελάτες πληρώνουν άμεσα, χωρίς ταλαιπωρία, και οι επιχειρήσεις λαμβάνουν τα χρήματα γρήγορα.

• Μείωση χρήσης μετρητών: περιορίζονται οι χειροκίνητες συναλλαγές και οι χειρισμοί — λιγότερο ρίσκο, λιγότερο κόστος διαχείρισης.

• Αυξημένη διαφάνεια & φορολογική συμμόρφωση: όλες οι πληρωμές καταγράφονται και εκδίδονται αποδείξεις — μικρότερες πιθανότητες για φορολογικά πρόστιμα ή έλεγχο.

• Ευκολία για πελάτες: χρήση κινητού ή κάρτας — πιο σύγχρονη εμπειρία, πιο “ενδιαφέρουσα” για όσους αποφεύγουν τα μετρητά.

Προκλήσεις και φόβοι για κάποιες επιχειρήσεις

• Κόστος προσαρμογής: για μικρές επιχειρήσεις ή καταστήματα της γειτονιάς, η μετάβαση σε POS/IRIS μπορεί να είναι επιβάρυνση.

• Πιθανές τεχνικές δυσλειτουργίες ή ανάγκη για υποστήριξη — ειδικά στην αρχή.

• Φόβος για απώλεια πελατών που δεν είναι εξοικειωμένοι με ψηφιακές πληρωμές ή τα QR codes.

• Πίεση στη συμμόρφωση — οι επιχειρήσεις που δεν προσαρμοστούν άμεσα κινδυνεύουν με βαριά πρόστιμα.

Τι να γνωρίζουν οι καταναλωτές — και γιατί έχει σημασία

Για εσάς ως καταναλωτές: από 1η Δεκεμβρίου, εκτός από μετρητά και κάρτα, θα βλέπετε συχνά και την επιλογή πληρωμής μέσω IRIS — είτε με POS, είτε με QR code. Οι πληρωμές θα γίνονται άμεσα, πιο γρήγορα και πιο εύκολα — χωρίς αναμονές, χωρίς χρεώσεις, και με αυτόματη έκδοση απόδειξης. Για το κοινωνικό σύνολο, το IRIS σηματοδοτεί ένα βήμα προς περισσότερη διαφάνεια στην οικονομία, λιγότερη φοροδιαφυγή και πιο ασφαλείς εμπορικές συναλλαγές.

Τι σημαίνει αυτό για την ελληνική αγορά

Η υποχρεωτική εφαρμογή του IRIS από 1η Δεκεμβρίου 2025 αποτελεί ένα μεγάλο «στοίχημα» για το ελληνικό εμπόριο και τις επιχειρήσεις: από τη μεγάλη αλυσίδα μέχρι το μικρό τοπικό κατάστημα της γειτονιάς — όλοι καλούνται να προσαρμοστούν γρήγορα.

Αν η εφαρμογή γίνει όπως σχεδιάζεται, η αγορά μπορεί να κερδίσει σε αποτελεσματικότητα, ταχύτητα και διαφάνεια. Ωστόσο, η μετάβαση πρέπει να γίνει με σωστό τρόπο: επενδύσεις σε τεχνολογία, ενημέρωση προσωπικού και πελατών και προσοχή στα νομικά/φορολογικά.

Για πολλές μικρές επιχειρήσεις, η υποχρέωση είναι σημαντική πρόκληση — αλλά και ευκαιρία: να εκσυγχρονιστούν, να μειώσουν το κόστος διαχείρισης μετρητών και να γίνουν πιο ανταγωνιστικές στο νέο οικονομικό περιβάλλον.