Τι σημαίνει η απόφαση του Τραμπ για την επέκταση του Obamacare

Οι επιδοτήσεις για τα ασφάλιστρα υγείας υπό το πλαίσιο του Obamacare — που βοηθούν χιλιάδες Αμερικανούς να έχουν πρόσβαση σε φθηνότερη ιατρική ασφάλιση — κινδυνεύουν να λήξουν στο τέλος του 2025. Το πρόβλημα είναι τεράστιο: για πολλούς από τους δικαιούχους των επιδοτήσεων, το κόστος των ασφαλιστικών τους προγραμμάτων θα αυξηθεί σημαντικά — με αποτέλεσμα να μην μπορούν να αντέξουν οικονομικά την ασφάλιση, να κόψουν κάλυψη ή να επιβαρυνθούν πολύ περισσότερο.

Η Θέση του Trump και οι Προτάσεις του Λευκού Οίκου

Τις τελευταίες μέρες, ο Trump δήλωσε πως «δεν θέλει» παράταση των επιδοτήσεων με τον τωρινό τρόπο. Όμως — ταυτόχρονα — άφησε ανοιχτό ένα ενδεχόμενο «προσωρινού μέτρου», παρόλο που χαρακτήρισε προβληματική τη δομή του προγράμματος.

Παράλληλα, στο τραπέζι υπάρχουν προτάσεις που αλλάζουν ριζικά το σύστημα: να δοθούν κονδύλια όχι ως επιδότηση ασφαλίστρων, αλλά απευθείας στον ασφαλισμένο — για να αγοράσει μόνος του ασφάλιση.

Σύμφωνα με σχέδιο που επεξεργάζεται η κυβέρνηση και βρίσκεται σε πρόταση, η επιλεξιμότητα για επιδότηση μπορεί να φτάσει έως και στο 700% του ορίου φτώχειας (federal poverty level), ενώ θα εισαχθούν και ελάχιστες χρεώσεις για όλους — ακόμα και για όσους έως τώρα είχαν «μηδενικό» κόστος.

Τι Ρίσκα Υπάρχουν — Και Ποιοι Επηρεάζονται Πιο Πολύ

• Αύξηση κόστους ασφάλισης. Αν οι επιδοτήσεις χαθούν ή περιοριστούν, πολλά νοικοκυριά θα δουν τα ασφάλιστρά τους να εκτοξεύονται.

• Απώλεια κάλυψης. Οικογένειες ή μεμονωμένα άτομα με μεσαίο ή χαμηλό εισόδημα μπορεί να μην καταφέρουν να συνεχίσουν την ασφάλιση.

• Οικονομική πίεση σε μικρές επιχειρήσεις. Πολλές μικρές επιχειρήσεις βασίζονται στην επιδοτούμενη ασφάλιση εργαζομένων — χωρίς επιδοτήσεις, μπορεί να αυξηθούν οι μισθοί ή να μειωθούν οι παροχές.

• Ανισότητες. Οι πιο ευάλωτοι — χαμηλά εισοδήματα, άνεργοι, αυτοαπασχολούμενοι — είναι πιθανότερο να χάσουν κάλυψη.

Τι Προτείνεται ως Εναλλακτική — και τα Προβλήματά της

Η λύση που προωθείται από την κυβέρνηση περιλαμβάνει:

• άμεση καταβολή κονδυλίων στους ασφαλισμένους αντί επιδοτήσεων προς τις εταιρείες

• χρήση λογαριασμών υγείας (HSAs – Health Savings Accounts) ώστε ο καθένας να διαλέγει ασφάλεια

• εισοδηματικά κριτήρια διαφορετικά από τα προηγούμενα, ώστε το σύστημα να γίνει πιο «προσαρμοσμένο»

Ωστόσο, αναλυτές προειδοποιούν πως μια τέτοια μεταρρύθμιση μπορεί να οδηγήσει σε αποσταθεροποίηση της αγοράς υγείας — με πιο ακριβά ασφάλιστρα, λιγότερους ασφαλισμένους και ασθενέστερη κάλυψη για όσους έχουν ανάγκη.

Ποιες Είναι οι Επόμενες Εξελίξεις

• Η κυβέρνηση έχει δώσει προθεσμία έως το τέλος του 2025 για να αποφασιστεί αν θα υπάρξει παράταση ή ριζική αλλαγή στο σύστημα.

• Οποιαδήποτε απόφαση μεταφέρεται στο Κογκρέσο, και θα χρειαστεί πολιτική συναίνεση και οικονομική μελέτη.

• Αν δεν υπάρξει συμφωνία, εκατομμύρια Αμερικανοί που βασίζονται στις επιδοτήσεις κινδυνεύουν να χάσουν την ασφαλιστική τους κάλυψη.

Τι Σημαίνει αυτό για μας — και για το Μέλλον της Υγείας

Το ζήτημα των επιδοτήσεων του Obamacare δεν είναι απλώς οικονομικό — αφορά την πρόσβαση στην υγεία, την ασφάλεια, αλλά και την κοινωνική δικαιοσύνη. Στην εποχή που το κόστος ζωής αυξάνεται, το να χάσει κάποιος την ασφάλισή του μπορεί να σημαίνει άρνηση πρόσβασης σε φροντίδα, φάρμακα, θεραπείες.

Η πρόταση της κυβέρνησης για αλλαγή του μοντέλου δείχνει πως αναγνωρίζει το πρόβλημα — αλλά η λύση που προτείνει επιφυλάσσει νέους κινδύνους. Η μετάβαση σε πιο «ελεύθερη» αγορά υγείας με οικονομικούς λογαριασμούς μπορεί να εξυπηρετήσει όσους έχουν πόρους, όχι όμως όσους δυσκολεύονται.

Με άλλα λόγια: αν δεν βρεθεί ένας τρόπος που να διασφαλίζει καθολική, προσιτή και δίκαιη υγειονομική κάλυψη, υπάρχει κίνδυνος πολλές φωνές να μείνουν εκτός — και αυτό δεν θα αφορά μόνο τις ΗΠΑ.