Dismissive bedside manner: Γιατί χαρακτηρίζει τόσους γιατρούς απέναντι στους ασθενείς;

Η εικόνα του γιατρού που μοιάζει βιαστικός και αδιάφορος όταν σας βλέπει — το λεγόμενο «dismissive bedside manner» — δεν είναι απαραίτητα αποτέλεσμα έλλειψης ευγένειας ή επαγγελματισμού. Σύμφωνα με πρόσφατο άρθρο, αυτό το συμπτωματικό πρόβλημα μπορεί να είναι συνέπεια του ίδιου του συστήματος υγείας.

Τι κρύβεται πίσω από τη βιασύνη

Μπορεί να έχετε παρατηρήσει ότι, στις ιατρικές επισκέψεις, ο γιατρός εστιάζει περισσότερο στους φακέλους και τις σημειώσεις παρά σ’ εσάς. Αυτό δεν είναι πάντα απλώς θέμα προσωπικότητας — πολλοί επαγγελματίες υγείας εργάζονται υπό ασφυκτικές πιέσεις.

Οι γιατροί συχνά έχουν υψηλούς φόρτους εργασίας, πολλαπλές απαιτήσεις για γραφειοκρατικά καθήκοντα (όπως συμπλήρωση σημειώσεων, διαχείριση παραπομπών και μηνυμάτων), ενώ οι οικονομικές πιέσεις και οι περιορισμένοι πόροι του συστήματος τους ωθούν να βλέπουν περισσότερους ασθενείς σε λιγότερο χρόνο.

Οι επιπτώσεις για τους ασθενείς

Η βιασύνη και η αποσπασμένη συμπεριφορά από μέρος του γιατρού δεν είναι άνευ σημασίας: επηρεάζουν την ποιότητα της φροντίδας.

• Οι ασθενείς αισθάνονται ότι δεν ακούγονται πραγματικά, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερη εμπιστοσύνη.

• Η έλλειψη χρόνου για ουσιαστική συζήτηση αυξάνει τον κίνδυνο λανθασμένων ή καθυστερημένων διαγνώσεων.

• Ο υπερβολικός φόρτος εργασίας μπορεί να προκαλέσει επαγγελματική εξουθένωση στους γιατρούς — και αυτό, με τη σειρά του, οδηγεί σε χαμηλότερη ποιότητα φροντίδας.

Τι μπορεί να γίνει

Για τους ασθενείς

• Να ζητάτε ανοιχτά περισσότερο χρόνο: λέγοντας κάτι όπως «Θα ήθελα να συζητήσουμε αυτό πιο αναλυτικά» μπορεί να αλλάξει τον τόνο της επίσκεψης.

• Αν νιώθετε ότι οι επισκέψεις είναι συνεχώς βιαστικές, χρησιμοποιήστε κανάλια ανατροφοδότησης (όπως εκπροσωπήσεις ασθενών ή ερωτηματολόγια), ώστε οι υπεύθυνοι του συστήματος να γνωρίζουν το πρόβλημα.

Για τα συστήματα υγείας

• Χρειάζονται πολιτικές που μειώνουν το γραφειοκρατικό φορτίο για τους γιατρούς και δίνουν περισσότερο ρεαλιστικά χρονικά περιθώρια για κάθε ραντεβού.

• Η αναδιάρθρωση μοντέλων πληρωμής ώστε να αναγνωρίζεται η ποιότητα της φροντίδας, όχι μόνο ο αριθμός των ασθενών, μπορεί να ενισχύσει την ανθρώπινη πλευρά της ιατρικής.

• Είναι σημαντικό οι ιατρικές ομάδες να μπορούν να αναφέρουν μη βιώσιμες εργασιακές συνθήκες χωρίς φόβο, ώστε να προκύψουν μακροχρόνιες λύσεις.

Γιατί αυτή η συζήτηση έχει σημασία

Η «κακή συμπεριφορά στο κρεβάτι του ασθενούς» (poor bedside manner) δεν είναι απλώς θέμα ευγένειας — έχει πραγματικές επιπτώσεις στην υγεία, στην εμπιστοσύνη και στην ασφάλεια των ασθενών. Για να βελτιωθεί η κατάσταση, είναι απαραίτητη μια ολιστική προσέγγιση: να αναγνωριστούν οι διοικητικές ρίζες του προβλήματος, να ενισχυθεί η επικοινωνία, και να θέσουμε ανθρώπινο χρόνο και εμπιστοσύνη στο επίκεντρο της φροντίδας.