Η Σούζαν Μπιάνκο, 87 ετών από το Λάνκαστερ, συνειδητοποίησε ότι έχανε την ακοή της όταν άρχισε να ζητά από τον σύζυγό της να επαναλαμβάνει συνεχώς αυτά που έλεγε. Οι τηλεφωνικές συνομιλίες και οι κοινωνικές εκδηλώσεις έγιναν όλο και πιο δύσκολες και ο λόγος ήταν οι εμβοές. «Είναι πολύ δύσκολο να ακούω όταν υπάρχει πλήθος», λέει. «Δεν μπορώ να καταλάβω τι λέει ένας άνθρωπος, αν γύρω μου μιλούν κι άλλοι». Σύντομα, άρχισε να ακούει και κάτι νέο: ένα ενοχλητικό βουητό στα αυτιά, που γινόταν πιο έντονο όταν ήταν κουρασμένη.

Η Μπιάνκο ανήκει στο 13% των ενηλίκων στις ΗΠΑ —και στο 27% των ατόμων άνω των 65 ετών— που αντιμετωπίζουν προβλήματα ακοής, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC). Ανήκει επίσης στο 10% που πάσχουν από εμβοή (tinnitus), έναν συνεχή ήχο στα αυτιά που συνδέεται συχνά με την απώλεια ακοής. Ο κίνδυνος και για τα δύο αυξάνεται με την ηλικία και την έκθεση σε θόρυβο. «Δεν μπορούμε να σταματήσουμε τη γήρανση, αλλά μπορούμε να λάβουμε μέτρα για να προστατεύσουμε την ακοή μας και να μειώσουμε τον κίνδυνο εμφάνισης εμβοής», εξηγεί η Δρ. Jackie Price, ακοολόγος στο Penn State Health Otolaryngology – Head and Neck Surgery.
Τι είναι η εμβοή;
Η εμβοή είναι ένας ήχος στα αυτιά χωρίς εξωτερική πηγή — μπορεί να μοιάζει με κουδούνισμα, βουητό, σφύριγμα ή θρόισμα. Κάποιοι το περιγράφουν σαν τον ήχο των τζιτζικιών ή ενός μακρινού τρένου.
Για μερικούς ανθρώπους, ο ήχος είναι συνεχής και ενοχλητικός, επηρεάζοντας την καθημερινότητα, την παραγωγικότητα και την ψυχική τους ηρεμία.
Η αιτία της εμβοής δεν είναι εξωτερική — προέρχεται από λανθασμένη επικοινωνία ανάμεσα στον εγκέφαλο και το αυτί.
Άλλες διαταραχές που σχετίζονται με τον ήχο περιλαμβάνουν:
-
Υπερακουσία (hyperacusis): Οι καθημερινοί ήχοι ακούγονται υπερβολικά έντονοι.
-
Μισοφωνία (misophonia): Ορισμένοι ήχοι προκαλούν έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις, όπως θυμό ή άγχος.
Τι προκαλεί την εμβοή και την απώλεια ακοής;
Η εμβοή είναι συχνά πρώιμο σημάδι απώλειας ακοής.
Η διαδικασία ξεκινά με τη βλάβη των τριχοειδών κυττάρων του κοχλία, ενός σπειροειδούς οργάνου στο εσωτερικό αυτί που μετατρέπει τα ηχητικά κύματα σε ηλεκτρικά σήματα για τον εγκέφαλο. Όταν αυτά τα κύτταρα καταστρέφονται από θόρυβο ή ηλικία, δεν μπορούν να επικοινωνήσουν σωστά με τον εγκέφαλο.
Το αποτέλεσμα: μειωμένη ακοή και παραμορφωμένα σήματα, που ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται ως ήχους εμβοής.
Η απώλεια ακοής επηρεάζει όχι μόνο τα αυτιά, αλλά και πολλές πτυχές της υγείας:
-
Προκαλεί δυσκολίες ύπνου και προβλήματα συγκέντρωσης,
-
Μπορεί να επιταχύνει τη γνωστική έκπτωση,
-
Αυξάνει τον κίνδυνο κατάθλιψης και πτώσεων στους ηλικιωμένους.
Πώς μπορούμε να προλάβουμε την απώλεια ακοής και την εμβοή;
-
Προστατεύστε τα αυτιά σας από τον θόρυβο:
Οποιοσδήποτε ήχος άνω των 85 ντεσιμπέλ μπορεί να είναι επιβλαβής. Φορέστε ωτοασπίδες ή αντιθορυβικά ακουστικά σε συναυλίες, αθλητικές εκδηλώσεις, πυροτεχνήματα ή κατά τη χρήση εργαλείων.Η Δρ. Price συμβουλεύει: «Όταν κουρεύετε το γκαζόν, φορέστε ωτοασπίδες αντί να ακούτε μουσική με ακουστικά. Οι περισσότεροι αυξάνουν την ένταση για να καλύψουν τον θόρυβο της μηχανής, και έτσι εκτίθενται σε υπερβολικό ήχο για αρκετή ώρα».
-
Επιλέξτε σωστό εξοπλισμό προστασίας:
Προτιμήστε προϊόντα με Noise Reduction Rating (NRR) τουλάχιστον 22 ντεσιμπέλ. Αυτός ο αριθμός δείχνει πόσο μειώνει τον ήχο η συσκευή.Για τις ωτοασπίδες αφρού, πιέστε και κυλήστε τη μία ανάμεσα στα δάχτυλα, τραβήξτε τον λοβό του αυτιού για να ανοίξει ο ακουστικός πόρος και τοποθετήστε την ωτοασπίδα βαθιά ώστε να διασταλεί πλήρως. Οι περισσότερες ωτοασπίδες αφρού είναι μίας χρήσης.
Πώς αντιμετωπίζονται η απώλεια ακοής και η εμβοή;
Δεν υπάρχει οριστική θεραπεία, αλλά υπάρχουν αποτελεσματικές μέθοδοι διαχείρισης που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής.
-
Απώλεια ακοής:
Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία και τον βαθμό απώλειας. Συνήθως συνιστώνται ακουστικά βαρηκοΐας ή άλλες βοηθητικές συσκευές. -
Εμβοή:
Η Θεραπεία Επανεκπαίδευσης Εμβοής (Tinnitus Retraining Therapy) βοηθά στη μείωση της ενόχλησης. Συνδυάζει συμβουλευτική υποστήριξη και ηχητική θεραπεία με ήχους χαμηλής έντασης (όπως «λευκός θόρυβος») για να αποσπά την προσοχή από το βουητό.
Η Σούζαν Μπιάνκο φορά πλέον ακουστικά βαρηκοΐας και ξεκίνησε θεραπεία επανεκπαίδευσης εμβοής. Η Δρ. Price ρύθμισε ένα απαλό, συνεχές ήχο στα ακουστικά της, που μοιάζει με τον ήχο της βροχής. «Ακούγεται σαν να βρέχει», λέει η Μπιάνκο. «Κι αυτός ο ήχος δεν με ενοχλεί καθόλου».
Πότε πρέπει να κάνετε έλεγχο ακοής;
Αν ακούτε βουητά, σφυρίγματα ή κουδουνίσματα στα αυτιά σας, ζητήστε αξιολόγηση από ωτορινολαρυγγολόγο ή ακοολόγο.
«Μερικές φορές οι άνθρωποι νομίζουν ότι ακούν καλά, αλλά υπάρχουν ήδη μικρές βλάβες στα κύτταρα του αυτιού», εξηγεί η Δρ. Price.
Η έγκαιρη διάγνωση βοηθά στην πρόληψη περαιτέρω επιδείνωσης και στην επιλογή της σωστής θεραπείας.
Η ακοή είναι θεμελιώδης για την επικοινωνία, την κοινωνική ζωή και την ψυχική ευεξία. Με προστασία, έγκαιρο έλεγχο και κατάλληλη υποστήριξη, μπορούμε να διατηρήσουμε τη φωνή του κόσμου γύρω μας καθαρή για περισσότερα χρόνια.


