Ερευνητές από την Ιατρική Σχολή Yong Loo Lin του Εθνικού Πανεπιστημίου της Σιγκαπούρης (NUS Medicine) ανακάλυψαν ότι ορισμένοι άνθρωποι μπορούν να φιλοξενούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα στο έντερό τους μεγάλες ποσότητες ενός πολυανθεκτικού στελέχους του βακτηρίου Escherichia coli, γνωστού ως E. coli ST131, χωρίς να εμφανίζουν συμπτώματα. Ωστόσο, αυτοί οι «σιωπηλοί φορείς» μπορούν άθελά τους να μεταδώσουν το βακτήριο στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς τους.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications, είναι η πρώτη στην Ασία που ιχνηλατεί πώς εξαπλώνεται αυτό το ανθεκτικό στα αντιβιοτικά βακτήριο μέσα στην κοινότητα.
Τι είναι το E. coli και γιατί προκαλεί ανησυχία
Το Escherichia coli είναι ένα κοινό βακτήριο που φυσιολογικά ζει στο έντερο των ανθρώπων και των ζώων. Οι περισσότερες μορφές του είναι αβλαβείς και συμβάλλουν στη σωστή λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Ωστόσο, ορισμένα στελέχη μπορούν να αποκτήσουν γονίδια που τα καθιστούν παθογόνα, προκαλώντας ασθένειες όπως γαστρεντερίτιδα, αιματηρή διάρροια, ουρολοιμώξεις ή ακόμα και σηψαιμία.
Το στέλεχος E. coli ST131 έχει εξαπλωθεί παγκοσμίως και είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό στα αντιβιοτικά. Συνήθως προκαλεί ουρολοιμώξεις, αλλά μπορεί να οδηγήσει και σε πιο σοβαρές καταστάσεις, όπως λοιμώξεις των νεφρών ή σήψη, κυρίως σε ηλικιωμένους ή άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Η αντοχή στα αντιβιοτικά αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα που δεν περιορίζεται πλέον στα νοσοκομεία. Οι λεγόμενες «υπερβακτήριες» λοιμώξεις εξαπλώνονται ολοένα και περισσότερο και στην κοινότητα, καθιστώντας τη θεραπεία πολλών ασθενειών πιο δύσκολη.
Πώς έγινε η μελέτη
Για να διερευνήσουν πώς κυκλοφορούν αυτά τα ανθεκτικά στελέχη μεταξύ υγιών ατόμων, οι ερευνητές παρακολούθησαν 34 οικογένειες στη Σιγκαπούρη επί οκτώ μήνες. Οι συμμετέχοντες περιλάμβαναν ασθενείς που είχαν προηγουμένως μολυνθεί από E. coli ST131 ή άλλα στελέχη του βακτηρίου, καθώς και τα μέλη των οικογενειών τους.
Συνολικά, 135 άτομα παρείχαν δείγματα κοπράνων, ενώ συλλέχθηκαν και δείγματα από το οικιακό περιβάλλον και τα κατοικίδια ζώα. Στη συνέχεια, με γενετική ανάλυση εντοπίστηκε η παρουσία του E. coli ST131 και χαρτογραφήθηκε η μετάδοσή του μέσα στα νοικοκυριά.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Saw Swee Hock School of Public Health, το National University Hospital, το Environmental Health Institute, καθώς και πανεπιστήμια του Oxford και του Vanderbilt.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ένα μικρό ποσοστό ατόμων φιλοξενούσε το E. coli ST131 σε υψηλές συγκεντρώσεις και για μεγάλα χρονικά διαστήματα, χωρίς να παρουσιάζει κανένα σύμπτωμα. Αυτοί οι άνθρωποι ήταν πιθανότατα η πηγή μετάδοσης στα υπόλοιπα μέλη των οικογενειών τους, τα οποία έφεραν στενά συγγενή στελέχη του ίδιου βακτηρίου.
Οι «σιωπηλοί φορείς» και η σημασία τους
Η Δρ. Mo Yin, επικεφαλής της έρευνας από το πρόγραμμα Infectious Diseases Translational Research Program (TRP) του NUS Medicine, δήλωσε:
«Η μελέτη μας δείχνει ότι η αντοχή στα αντιβιοτικά δεν είναι αποκλειστικά νοσοκομειακό πρόβλημα — μπορεί να εξαπλωθεί αθόρυβα μέσα σε ένα απλό σπίτι. Εντοπίζοντας τα άτομα που φέρουν υψηλά επίπεδα ανθεκτικών βακτηρίων χωρίς να νοσούν, μπορούμε να σχεδιάσουμε στοχευμένες στρατηγικές πρόληψης».
Η μελέτη αναδεικνύει την ανάγκη για καλή προσωπική υγιεινή ακόμη και στο σπίτι, καθώς και την ανάπτυξη νέων μεθόδων για τη μείωση της μακροχρόνιας φορείας ανθεκτικών βακτηρίων.
Προς νέες στρατηγικές πρόληψης
Οι ερευνητές προτείνουν πιθανά μέτρα όπως εμβόλια, προβιοτικά, πρεβιοτικά ή ακόμη και μεταμοσχεύσεις μικροβιώματος, αν και απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να αποδειχθεί η αποτελεσματικότητά τους.
Ο καθηγητής Paul Tambyah, αναπληρωτής πρόεδρος του προγράμματος TRP, πρόσθεσε: «Τα “υπερβακτήρια” όπως το E. coli ST131 αποτελούν πλέον μέρος της καθημερινότητάς μας, αλλά δεν αρρωσταίνουν όλοι όσοι τα φέρουν. Κατανοώντας πώς επιβιώνουν και μεταδίδονται, μπορούμε να αναπτύξουμε πιο πρακτικές, κοινοτικές λύσεις για τον περιορισμό της εξάπλωσης της αντοχής στα αντιβιοτικά».
Τι ακολουθεί
Η ερευνητική ομάδα σχεδιάζει να μελετήσει περαιτέρω το εντερικό μικροβίωμα των συμμετεχόντων, προκειμένου να κατανοήσει πώς η ισορροπία μεταξύ «καλών» και «κακών» βακτηρίων επηρεάζει τη μακροχρόνια φορεία ανθεκτικών στελεχών. Τα ευρήματα αυτά θα συμβάλουν στις παγκόσμιες προσπάθειες για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης απειλής της αντοχής στα αντιβιοτικά, ενός από τα μεγαλύτερα προβλήματα δημόσιας υγείας του 21ου αιώνα.
Η έρευνα από τη Σιγκαπούρη αποκαλύπτει ότι η μάχη κατά των «σιωπηλών» υπερβακτηρίων πρέπει να δοθεί όχι μόνο στα νοσοκομεία, αλλά και μέσα στα σπίτια μας — με γνώση, πρόληψη και υπεύθυνες καθημερινές συνήθειες.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!