Γρίπη: Είναι δυνατή η διάγνωση του ιού με τη γλώσσα;

Καθώς η γρίπη πλησιάζει στο βόρειο ημισφαίριο, οι επιστήμονες εργάζονται πάνω σε νέες, καινοτόμες μεθόδους διάγνωσης που υπόσχονται να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο ανιχνεύουμε τον ιό. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο ACS Central Science, ερευνητές ανέπτυξαν έναν μοριακό αισθητήρα που, όταν έρχεται σε επαφή με τον ιό της γρίπης, απελευθερώνει μια χαρακτηριστική γεύση θυμαριού. Η ιδέα; Αντί για τα παραδοσιακά ρινικά τεστ, στο μέλλον ίσως μασάμε μια τσίχλα ή να πιπιλάμε μια καραμέλα που θα αποκαλύπτει αν είμαστε μολυσμένοι.

Το πρόβλημα με τα σημερινά διαγνωστικά τεστ

Η διάγνωση της γρίπης είναι ζωτικής σημασίας για τον περιορισμό της εξάπλωσής της. Όμως, η πρόκληση έγκειται στο γεγονός ότι τα άτομα που έχουν μολυνθεί μπορούν να μεταδίδουν τον ιό πριν ακόμη εμφανίσουν συμπτώματα.

• Τα PCR τεστ μέσω ρινικού επιχρίσματος θεωρούνται τα πιο αξιόπιστα, αλλά είναι ακριβά και χρονοβόρα.

• Τα τεστ ταχείας ανίχνευσης (όπως αυτά που χρησιμοποιήθηκαν για τον COVID-19) είναι πιο οικονομικά και εύχρηστα, αλλά συχνά αποτυγχάνουν να εντοπίσουν τη γρίπη σε προ-συμπτωματικά στάδια.

Αυτοί οι περιορισμοί οδήγησαν την ομάδα του Lorenz Meinel να αναζητήσει μια πιο απλή, προσβάσιμη και άμεση λύση: τη γλώσσα μας.

Η καινοτόμος ιδέα: ένας αισθητήρας γεύσης

Ο μοριακός αισθητήρας που ανέπτυξαν οι ερευνητές βασίζεται στην πρωτεΐνη νευραμινιδάση, ένα ένζυμο του ιού της γρίπης (το “Ν” στο H1N1). Ο ιός χρησιμοποιεί τη νευραμινιδάση για να εισβάλλει στα κύτταρα του ξενιστή.

Η επιστημονική ομάδα σχεδίασε ένα μόριο που «κολλάει» πάνω σε αυτήν την πρωτεΐνη και το συνέδεσε με τη χημική ένωση θυμόλη, γνωστή για το έντονο άρωμα και γεύση θυμαριού. Όταν ο ιός βρίσκεται στο στόμα ενός μολυσμένου ατόμου, κόβει τον δεσμό που συγκρατεί τη θυμόλη, απελευθερώνοντάς την και παράγοντας μια χαρακτηριστική γεύση.

Η αίσθηση αυτής της γεύσης λειτουργεί, λοιπόν, ως «σήμα συναγερμού» ότι ο οργανισμός έχει εκτεθεί στον ιό της γρίπης.

Πρώτα αποτελέσματα και δοκιμές

Οι ερευνητές πραγματοποίησαν εργαστηριακά τεστ με δείγματα σάλιου από άτομα που είχαν ήδη διαγνωστεί με γρίπη. Μέσα σε 30 λεπτά, ο αισθητήρας απελευθέρωνε θυμόλη, αποδεικνύοντας ότι το σύστημα μπορεί να λειτουργήσει. Επιπλέον, όταν ο αισθητήρας δοκιμάστηκε σε ανθρώπινα και ζωικά κύτταρα, δεν φάνηκε να επηρεάζει τη φυσιολογική λειτουργία τους, στοιχείο που ενισχύει την ασφάλεια της μεθόδου.

Το μέλλον της διάγνωσης: τσίχλες και καραμέλες

Ο επόμενος στόχος της ερευνητικής ομάδας είναι η διεξαγωγή κλινικών δοκιμών σε ανθρώπους μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Αν τα αποτελέσματα είναι θετικά, το σύστημα θα μπορούσε να ενσωματωθεί σε τσίχλες ή παστίλιες, καθιστώντας το ένα εύκολο και άμεσο διαγνωστικό εργαλείο.

Φανταστείτε να μασάτε μια τσίχλα και να μπορείτε μέσα σε μισή ώρα να γνωρίζετε αν έχετε μολυνθεί με τον ιό της γρίπης—πριν καν εμφανιστούν συμπτώματα. Αυτό θα μπορούσε να αλλάξει δραστικά τον τρόπο πρόληψης, αφού θα έδινε στους ανθρώπους τη δυνατότητα να μείνουν σπίτι και να αποφύγουν την εξάπλωση.

Γιατί είναι σημαντικό

Η γρίπη παραμένει ένα από τα πιο διαδεδομένα και επιβαρυντικά νοσήματα παγκοσμίως, με εκατομμύρια περιστατικά κάθε χρόνο. Ένα φθηνό, γρήγορο και εύκολο τεστ θα μπορούσε να σώσει ζωές, να μειώσει την πίεση στα συστήματα υγείας και να περιορίσει τα οικονομικά κόστη που σχετίζονται με την απουσία από την εργασία ή το σχολείο. Ο Meinel και η ομάδα του έχουν ήδη κατοχυρώσει πατέντα στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας, γεγονός που δείχνει τη σοβαρότητα και τη δυναμική αυτής της ανακάλυψης.

Η διάγνωση της γρίπης μέσω της γλώσσας μπορεί να μοιάζει με σενάριο επιστημονικής φαντασίας, όμως βρίσκεται ήδη ένα βήμα πιο κοντά στην πραγματικότητα. Αν οι κλινικές δοκιμές επιβεβαιώσουν την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια του συστήματος, στο μέλλον ίσως αντικαταστήσουμε τα ρινικά επιχρίσματα με… μια γεύση θυμαριού. Η έρευνα αυτή δεν προσφέρει μόνο ένα καινοτόμο εργαλείο για τη γρίπη, αλλά ανοίγει τον δρόμο και για άλλες ασθένειες που θα μπορούσαν να διαγιγνώσκονται μέσω της πιο φυσικής μας αισθήσεως: της γεύσης.