ΕΦΚΑ: Οκτώ στους δέκα μη μισθωτούς στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία – Κίνδυνος «νέας γενιάς χαμηλοσυνταξιούχων»

Στην πρώτη και φθηνότερη ασφαλιστική κατηγορία παραμένουν οι περισσότεροι μη μισθωτοί, σύμφωνα με την πρώτη επίσημη απογραφή που δημοσίευσε ο ΕΦΚΑ για το 2025.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι 8 στους 10 ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες επιλέγουν την ελάχιστη εισφορά, γεγονός που εξασφαλίζει χαμηλότερο κόστος σήμερα, αλλά οδηγεί με βεβαιότητα σε μειωμένες συντάξεις στο μέλλον.

Τα νούμερα της απογραφής

Από τους 1.258.211 μη μισθωτούς με πάνω από 5 χρόνια δραστηριότητας, οι 972.261 (77,2%) ασφαλίζονται στην πρώτη κατηγορία:

• 637.208 ελεύθεροι επαγγελματίες
• 335.053 αγρότες (πρώην ΟΓΑ)

Η μηνιαία εισφορά σύνταξης στην 1η κατηγορία είναι:

• 180,58 ευρώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες
• 106,02 ευρώ για τους αγρότες

Στην ειδική κατηγορία για νεοεισερχόμενους επαγγελματίες βρίσκονται 162.473 ασφαλισμένοι, οι οποίοι πληρώνουν μόλις 108,35 ευρώ/μήνα για τα πρώτα πέντε χρόνια.

Στις υψηλότερες κατηγορίες η εικόνα αλλάζει δραματικά:

• Μόλις 11.379 επαγγελματίες και 1.849 αγρότες έχουν επιλέξει την 6η κατηγορία, με εισφορές 582,50 ευρώ και 343,69 ευρώ αντίστοιχα.

Σταθερά «κολλημένοι» στην πρώτη κατηγορία

Παρά τις αλλαγές του 2020, όταν οι ασφαλιστικές κατηγορίες αντικατέστησαν το εισοδηματικό σύστημα του νόμου Κατρούγκαλου, η μεγάλη πλειοψηφία των επαγγελματιών παραμένει στην 1η κατηγορία. Μάλιστα, την περίοδο 2016-2019 η ελάχιστη εισφορά ήταν ακόμη χαμηλότερη, στα 117 ευρώ/μήνα, βάσει του τότε κατώτατου μισθού των 586 ευρώ.

Τι σημαίνει αυτό για τις συντάξεις

Η επιλογή της χαμηλής κατηγορίας προσφέρει προσωρινή οικονομική «ανάσα», αλλά έχει σημαντικό κόστος στην τελική σύνταξη:

• Με 35–40 χρόνια ασφάλισης, οι συντάξεις των ασφαλισμένων στην 1η κατηγορία κυμαίνονται από 772 έως 886 ευρώ μικτά.
• Με 30–33 έτη ασφάλισης, οι συντάξεις πέφτουν ακόμη χαμηλότερα, από 675 έως 727 ευρώ μικτά.
• Αντίθετα, στην 6η κατηγορία η σύνταξη για 40 έτη ασφάλισης φτάνει τα 1.671 ευρώ μικτά.

Μια «νέα γενιά χαμηλοσυνταξιούχων»

Τα μηνιαία στοιχεία από το σύστημα «Ήλιος» δείχνουν ότι δημιουργείται μια νέα γενιά χαμηλοσυνταξιούχων, με αποδοχές που δύσκολα ξεπερνούν τα 900 ευρώ ακόμη και μετά από δεκαετίες ασφάλισης. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι αν δεν αλλάξουν οι επιλογές των ασφαλισμένων, η ανισότητα στις συντάξεις θα ενταθεί τα επόμενα χρόνια.