Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Frontiers in Endocrinology εξέτασε τις τάσεις του διαβήτη σε παιδιά και εφήβους σε 204 χώρες και περιοχές, αποκαλύπτοντας ότι η εμφάνιση της νόσου αυξάνεται δραματικά, ενώ η θνησιμότητα σχετιζόμενη με τον διαβήτη μειώνεται με την πάροδο του χρόνου.
Η αυξανόμενη απειλή του διαβήτη
Ο διαβήτης αποτελεί μια σοβαρή χρόνια πάθηση που συνήθως οφείλεται σε έλλειψη ινσουλίνης. Το 2019, περίπου 460 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως έπασχαν από διαβήτη, καθιστώντας τον την όγδοη αιτία θανάτου και αναπηρίας. Οι προβλέψεις δείχνουν ότι ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη μπορεί να φτάσει τα 783 εκατομμύρια έως το 2045, γεγονός που υπογραμμίζει το τεράστιο βάρος για τα συστήματα υγείας.
Ο διαβήτης ταξινομείται κυρίως σε τύπο 1 (T1D) και τύπο 2 (T2D). Πρόσφατα δεδομένα δείχνουν αυξανόμενη επίπτωση της νόσου σε νεότερους πληθυσμούς, παρά τις προσπάθειες πρόληψης. Για τη βελτιωμένη διαχείριση της νόσου σε παιδιά και εφήβους (κάτω των 20 ετών), είναι κρίσιμο να κατανοηθούν οι παγκόσμιες επιδημιολογικές τάσεις.
Σχετικά με τη μελέτη
Η μελέτη χρησιμοποίησε δεδομένα από τη βάση Global Burden of Disease (GBD) για 204 χώρες και περιοχές από το 1990 έως το 2021. Οι ερευνητές ανέλυσαν τόσο την εμφάνιση του διαβήτη όσο και τη θνησιμότητα και τους παράγοντες κινδύνου.
Οι χώρες κατηγοριοποιήθηκαν βάσει του Δείκτη Κοινωνικο-Δημογραφικής Ανάπτυξης (SDI) σε χαμηλό, χαμηλο-μεσαίο, μέσο, υψηλο-μεσαίο και υψηλό SDI. Οι ηλικιακές υποομάδες ήταν: κάτω του 1 έτους, 2–4 ετών, 5–9 ετών, 10–14 ετών και 15–19 ετών.
Αναγνωρίστηκαν 66 πιθανοί παράγοντες κινδύνου, όπως η έκθεση σε μόλυβδο, η υψηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος, η ατμοσφαιρική ρύπανση, οι ακραίες θερμοκρασίες, το κάπνισμα, η πρόσληψη νατρίου και άλλοι. Ωστόσο, για ανάλυση υπήρχαν διαθέσιμα δεδομένα μόνο για υψηλή γλυκόζη νηστείας και ακραίες θερμοκρασίες.
Κύρια ευρήματα
Παγκοσμίως, η εμφάνιση διαβήτη σε παιδιά και εφήβους αυξήθηκε κατά περίπου 94%, από 25,77 ανά 100.000 το 1990 σε 49,99 ανά 100.000 το 2021. Ο T2D υπερβαίνει πλέον τον T1D ως προς την αύξηση της επίπτωσης, αν και ο T1D εξακολουθεί να συνδέεται με υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας.
Πριν από το 2020, η εμφάνιση ήταν υψηλότερη στα κορίτσια σε σχέση με τα αγόρια. Όλες οι πέντε SDI κατηγορίες παρουσίασαν αύξηση, με το χαμηλότερο φορτίο να εμφανίζεται σε περιοχές χαμηλού SDI και το υψηλότερο σε περιοχές υψηλο-μεσαίου SDI.
Γεωγραφικά, η υψηλότερη επίπτωση καταγράφηκε στην Ωκεανία, ενώ σημαντικές αυξήσεις παρατηρήθηκαν στην Ανατολική Ασία, Βόρεια Αφρική και Μέση Ανατολή. Σε εθνικό επίπεδο, η Ινδία και η Κίνα ανέφεραν τον μεγαλύτερο αριθμό περιστατικών.
Η θνησιμότητα σε παιδιά και εφήβους μειώθηκε από 0,39 ανά 100.000 το 1990 σε 0,31 το 2021. Οι θάνατοι που σχετίζονται με T1D ήταν σημαντικά υψηλότεροι από τον T2D, με το T2D να παρουσιάζει μικρή αύξηση από 0,06 σε 0,08 ανά 100.000.
Η DALY (Disability-Adjusted Life Years) μειώθηκε από 39,45 σε 37,83 ανά 100.000. Η DALY για T2D αυξήθηκε, ενώ για T1D μειώθηκε, παραμένοντας συνολικά υψηλότερη. Οι μεγαλύτερες τιμές εμφάνισης παρατηρήθηκαν στην ηλικιακή ομάδα 15–19 ετών, ενώ τα βρέφη κάτω του 1 έτους εμφάνιζαν τη μεγαλύτερη θνησιμότητα από T1D.
Ο κύριος παράγοντας κινδύνου για θνησιμότητα και DALY ήταν η υψηλή γλυκόζη νηστείας, ενώ οι προβλέψεις δείχνουν περαιτέρω αύξηση της επίπτωσης τα επόμενα 15 χρόνια και συνεχιζόμενη μείωση της θνησιμότητας. Η θνησιμότητα από διαβήτη σε παιδιά και εφήβους μειώνεται σταθερά, όμως η σημαντική αύξηση της εμφάνισης αποτελεί σοβαρή απειλή για την υγεία των νέων παγκοσμίως.