Η UNAIDS χαιρέτισε την ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών ότι το Προεδρικό Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης για την Ανακούφιση από το AIDS (PEPFAR) θα υποστηρίξει μια σημαντική πρωτοβουλία του Παγκόσμιου Ταμείου για την Καταπολέμηση του AIDS, της Φυματίωσης και της Ελονοσίας. Στόχος είναι η παροχή ενός καινοτόμου φαρμάκου πρόληψης του HIV σε έως και 2 εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν σε χώρες με υψηλό επιδημιολογικό φορτίο.

Η απλότητα και η αποτελεσματικότητά του το καθιστούν ιδιαίτερα σημαντικό για πληθυσμούς που αντιμετωπίζουν εμπόδια στην πρόσβαση σε συχνές ιατρικές υπηρεσίες. Η νέα θεραπευτική επιλογή αναμένεται να σώσει χιλιάδες ζωές εφόσον καταστεί ευρέως διαθέσιμη, ειδικά σε ευάλωτες ομάδες όπως:
-
νέες γυναίκες και έφηβες,
-
εργαζόμενοι/ες στο σεξ,
-
άνθρωποι που κάνουν χρήση ενέσιμων ναρκωτικών,
-
άνδρες που έχουν σεξουαλικές σχέσεις με άνδρες.
Μήνυμα ελπίδας και διεθνής συνεργασία
Η Εκτελεστική Διευθύντρια της UNAIDS, Winnie Byanyima, δήλωσε:
«Αυτή η συμφωνία προσφέρει ελπίδα ότι πολύ περισσότεροι άνθρωποι παγκοσμίως που βρίσκονται σε κίνδυνο θα έχουν πρόσβαση σε αυτό το επαναστατικό φάρμακο. Χρειάζεται περισσότερη διεθνής προσπάθεια ώστε το φάρμακο να γίνει άμεσα διαθέσιμο, προσιτό και προσιτό σε όλες τις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Η στήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών σε αυτή την κρίσιμη στιγμή στέλνει ένα σαφές μήνυμα: επενδύοντας στην απάντηση στον HIV μπορούμε να σταματήσουμε τις νέες μολύνσεις».
Η αρχική διάθεση σε 2 εκατομμύρια ανθρώπους αποτελεί ένα σημαντικό πρώτο βήμα. Ωστόσο, η UNAIDS εκτιμά ότι περίπου 20 εκατομμύρια άνθρωποι θα χρειαστεί να έχουν πρόσβαση σε προληπτικές θεραπείες που βασίζονται σε αντιρετροϊκά, όπως το lenacapavir, προκειμένου να επιτευχθούν οι παγκόσμιοι στόχοι πρόληψης HIV έως το 2030.
Οικονομικές πτυχές
Σύμφωνα με στοιχεία του 2024, η τιμή του lenacapavir σε χώρες όπως η Γαλλία, η Νορβηγία, η Ισπανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες ξεπερνούσε τα 28.000 δολάρια ΗΠΑ ανά άτομο ετησίως. Ωστόσο, για τις ανάγκες αυτής της διεθνούς πρωτοβουλίας, η παρασκευάστρια εταιρεία Gilead δεσμεύτηκε να διαθέσει το φάρμακο χωρίς κέρδος.
Ερευνητικά δεδομένα έδειξαν ότι το φάρμακο μπορεί να παραχθεί και να πωληθεί με μόλις 40 δολάρια ανά άτομο ετησίως, ποσό που μπορεί να μειωθεί ακόμη και στα 25 δολάρια με την αύξηση της κλίμακας παραγωγής. Επιπλέον, η UNAIDS υπογραμμίζει ότι για κάθε 1 δολάριο που επενδύεται στην πρόληψη του HIV, εξοικονομούνται 7 δολάρια σε μελλοντικά κόστη θεραπείας και φροντίδας.
Η σημασία της κοινοτικής συμμετοχής
Για την επιτυχή επέκταση της πρόσβασης, η συμμετοχή των ίδιων των κοινοτήτων είναι καθοριστική. Οι πληθυσμοί που πλήττονται περισσότερο από τον HIV θα πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο της διάθεσης του φαρμάκου, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι άνθρωποι με τον υψηλότερο κίνδυνο θα έχουν έγκαιρη πρόσβαση. Η UNAIDS δεσμεύεται να συνεχίσει να υποστηρίζει τις χώρες και τους διεθνείς εταίρους ώστε να επιταχυνθεί η διάθεση υπηρεσιών HIV και να επιτευχθεί ο στόχος: να εξαλειφθεί το AIDS ως απειλή για τη δημόσια υγεία έως το 2030.

Η στήριξη του PEPFAR στην πρωτοβουλία του Παγκόσμιου Ταμείου αποτελεί μια ιστορική στιγμή στον αγώνα κατά του HIV. Αν η πρόσβαση σε αυτή τη νέα θεραπευτική επιλογή επεκταθεί γρήγορα και ισότιμα, εκατομμύρια άνθρωποι θα προστατευθούν από τη μόλυνση και χιλιάδες ζωές θα σωθούν. Η συνεργασία διεθνών οργανισμών, κυβερνήσεων, κοινοτήτων και φαρμακευτικών εταιρειών είναι το κλειδί για να μετατραπεί αυτή η επιστημονική καινοτομία σε παγκόσμιο εργαλείο πρόληψης.

