Η γήρανση αποτελεί τον πιο σημαντικό παράγοντα κινδύνου για τις καρδιαγγειακές παθήσεις — αλλά κάποιοι «γεράνουν» πιο γρήγορα από άλλους. Μια νέα μελέτη του Medical Research Council (MRC) στη Βρετανία καταγράφει ότι το κρυφό σπλαχνικό λίπος (visceral fat) — δηλαδή το λίπος που περιβάλλει τα εσωτερικά όργανα και δεν φαίνεται επιφανειακά — συσχετίζεται με ταχύτερη γήρανση της καρδιάς και των αγγείων.
Τι έδειξε η έρευνα;
Η μελέτη, δημοσιευμένη στο European Heart Journal, αξιοποίησε απεικονιστικά δεδομένα (MRI) από 21.241 συμμετέχοντες του βρετανικού Biobank. Μέσω τεχνητής νοημοσύνης εκτιμήθηκαν στοιχεία γήρανσης της καρδιάς (όπως πάχυνση ή σκληρότητα των ιστών) και αποδόθηκε σε κάθε άτομο μια «ηλικία καρδιάς», συγκρίσιμη με την ηλικία του σώματος. Όπως αποδείχθηκε, υψηλά επίπεδα κρυφής λίπους συνδέονται με πρόωρη καρδιακή γήρανση, ανεξαρτήτως του συνολικού βάρους ή του ΔΜΣ (BMI).
Διαφορές ανά φύλο και «απορριπτική» προστασία
Στους άνδρες, η συσσώρευση λίπους γύρω από την κοιλιά (το λεγόμενο “apple shape”) σχετίζεται με μεγαλύτερη επιτάχυνση της γήρανσης. Αντίθετα, στις γυναίκες, ιδιαίτερα στις προ-εμμηνοπαυσιακές, η ύπαρξη λίπους γύρω από τους γοφούς και τους μηρούς (“pear shape”) φάνηκε να προστατεύει από τέτοια γήρανση — ενδεχομένως λόγω της ισχυρής επίδρασης των οιστρογόνων.
Γιατί το κρυφό λίπος είναι τόσο επικίνδυνο;
Οι ερευνητές εντόπισαν αυξημένα επίπεδα φλεγμονής σε άτομα με υψηλή κοιλιακή λίπος, γεγονός που θεωρείται βασικός μηχανισμός επιτάχυνσης της γήρανσης των καρδιαγγειακών ιστών. Μάλιστα, η κατανομή του λίπους αναδείχτηκε σημαντικότερη από τον συνολικό ΔΜΣ για την εκτίμηση της ηλικίας της καρδιάς.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Η μελέτη υπογραμμίζει την ανάγκη συγκριτικά με την κατανομή του λίπους και όχι μόνο τον αριθμό στη ζυγαριά. Το υγιεινό μοντέλο ζωής είναι κρίσιμο:
-
Ισορροπημένη διατροφή
-
Τακτική σωματική δραστηριότητα
-
Προσεκτικός έλεγχος της περιμέτρου μέσης
-
Ενδεχομένως στο μέλλον η χρήση φαρμακευτικών παρεμβάσεων όπως GLP-1 αναστολείς να συμβάλει στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κοιλιακής λίπους στον καρδιαγγειακό γήρανση.
Σύνδεση με γνωστική υγεία και άλλες συνέπειες
Το κοιλιακό λίπος δεν περιορίζεται στην καρδιά. Μελέτες έχουν δείξει ότι η visceral fat συσχετίζεται με μειωμένο όγκο εγκεφάλου, μικρότερο ιππόκαμπο — περιοχή κρίσιμη για τη μνήμη — και αυξημένο κίνδυνο άνοιας. Επιπλέον, έχει συνδεθεί με μεγαλύτερο κίνδυνο γηριατρικής ευθραυστότητας, χαμηλότερο μυϊκό τόνο και περιορισμένη σωματική λειτουργία.
Το κρυφό σπλαχνικό λίπος αποτελεί σοβαρή απειλή για την υγεία, επιταχύνοντας τη γήρανση της καρδιάς και επιβαρύνοντας τη γνωστική λειτουργία. Ο ΔΜΣ είναι πλέον ανεπαρκής δείκτης– η διανομή του λίπους αποδεικνύεται πιο σημαντικός δείκτης καρδιαγγειακής γήρανσης. Μην παραγνωρίζεις τη μέση σου: φρόντισε τη μεσογειακή διατροφή, τη δραστήρια ζωή και, αν χρειαστεί, συμβουλέψου ειδικό για στρατηγικές διαχείρισης κοιλιακού λίπους. Η πρόληψη σήμερα μπορεί να διασφαλίσει καρδιά… με νεανικό ρυθμό για πολλά χρόνια ακόμα.