Υβριδικές δομές επείγουσας και πρώτης φροντίδας: Το αμερικανικό μοντέλο και τι σημαίνει για την Ελλάδα

Τα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) στην Ελλάδα παραμένουν υπερφορτωμένα, με ασθενείς να περιμένουν ώρες ακόμη και για περιστατικά χαμηλής βαρύτητας.

Την ίδια στιγμή, η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας (ΠΦΥ) δεν έχει οργανωθεί επαρκώς ώστε να απορροφήσει τη μαζική προσέλευση. Στις ΗΠΑ, το σύστημα υγείας UNC Health προχωρά σε μια καινοτόμα λύση: τη δημιουργία υβριδικών δομών επείγουσας/πρώτης φροντίδας.

Τι είναι τα «υβριδικά κέντρα»

Πρόκειται για δομές που συνδυάζουν:

• Emergency Care (Επείγοντα) για σοβαρά περιστατικά.
• Urgent Care (Πρωτοβάθμια/άμεση φροντίδα) για ήπια προβλήματα (π.χ. πυρετός, λοίμωξη, μικρός τραυματισμός).

Ο ασθενής απευθύνεται σε ένα ενιαίο σημείο, γίνεται διαλογή (triage) και αντιμετωπίζεται άμεσα στο κατάλληλο επίπεδο. Έτσι, μειώνονται οι άσκοπες επισκέψεις στα ΤΕΠ και οι ασθενείς δεν επιβαρύνονται με υψηλά έξοδα για απλά περιστατικά.

Το παράδειγμα της UNC Health

Η UNC Health συνεργάζεται με την εταιρεία Intuitive Health για τη δημιουργία τέτοιων κέντρων στις γειτονιές.

• Ο ασθενής πληρώνει μόνο για το επίπεδο φροντίδας που πραγματικά χρειάζεται.
• Η αναμονή μειώνεται σημαντικά.
• Τα ΤΕΠ αποσυμφορούνται, ώστε να επικεντρώνονται σε πραγματικά επείγοντα περιστατικά.

Οφέλη του μοντέλου

• Ταχύτερη εξυπηρέτηση: ο ασθενής δεν περιμένει ώρες για ένα απλό πρόβλημα.
• Μείωση κόστους για σύστημα και πολίτες.
• Καλύτερη εμπειρία υγείας: λιγότερη ταλαιπωρία, πιο ανθρώπινη φροντίδα.
• Στρατηγική αποσυμφόρησης ΤΕΠ σε πόλεις με υψηλή πίεση.

Θα μπορούσε να εφαρμοστεί στην Ελλάδα;

Η κατάσταση στα ελληνικά νοσοκομεία δείχνει ότι η ανάγκη είναι μεγάλη:

• Τα ΤΕΠ σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πάτρα ασφυκτιούν.
• Οι ασθενείς συχνά στρέφονται στα νοσοκομεία ακόμη και για ήπια περιστατικά, λόγω ανεπάρκειας της ΠΦΥ.
• Οι χρόνοι αναμονής αγγίζουν ή και ξεπερνούν τις 6-8 ώρες σε ορισμένα μεγάλα νοσοκομεία, σύμφωνα με ρεπορτάζ.

Ένα αντίστοιχο μοντέλο στην Ελλάδα θα μπορούσε:

• Να λειτουργήσει σε μεγάλες πόλεις (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα) ως υβριδικά κέντρα επείγουσας/πρώτης φροντίδας.
• Να χρηματοδοτηθεί μέσω ΣΔΙΤ ή πιλοτικών προγραμμάτων του Υπουργείου Υγείας.
• Να συνδεθεί με το θεσμό του οικογενειακού γιατρού και τα Κέντρα Υγείας.
• 

Οι «υβριδικές δομές» αποτελούν μια διεθνή τάση που δίνει πρακτική λύση στο πρόβλημα της υπερφόρτωσης των ΤΕΠ. Για την Ελλάδα, όπου το ζήτημα είναι οξύ και χρόνιο, η υιοθέτηση ενός τέτοιου μοντέλου θα μπορούσε να βελτιώσει σημαντικά την καθημερινότητα ασθενών και επαγγελματιών υγείας.