Το ανθρώπινο έντερο δεν είναι απλώς ένα όργανο πέψης· στην πραγματικότητα, πολλοί επιστήμονες το αποκαλούν πλέον «δεύτερο εγκέφαλο». Αυτός ο χαρακτηρισμός προέρχεται από το γεγονός ότι το έντερο διαθέτει το δικό του νευρικό σύστημα, γνωστό ως εντερικό νευρικό σύστημα (Enteric Nervous System – ENS), το οποίο περιλαμβάνει περίπου 100 εκατομμύρια νευρώνες – περισσότερο από τον νωτιαίο μυελό. Το ENS μπορεί να λειτουργήσει αυτόνομα, χωρίς την παρέμβαση του εγκεφάλου, και επικοινωνεί συνεχώς με το κεντρικό νευρικό σύστημα μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου. Αυτή η διαρκής επικοινωνία διαμορφώνει όχι μόνο τη λειτουργία του πεπτικού συστήματος αλλά και τη διάθεσή μας.
Νευροδιαβιβαστές και Συναισθήματα: Πώς το Έντερο Επηρεάζει την Ψυχική Υγεία
Περίπου το 90% της σεροτονίνης – του νευροδιαβιβαστή που επηρεάζει τη διάθεση, τον ύπνο και τη συμπεριφορά – παράγεται στο έντερο. Επομένως, η καλή λειτουργία του εντέρου συνδέεται άμεσα με την ψυχική ευεξία. Διαταραχές στη μικροβιακή ισορροπία του εντέρου έχουν συνδεθεί με αυξημένα ποσοστά άγχους, κατάθλιψης και άλλων ψυχικών προβλημάτων. Πρόσφατες μελέτες αναδεικνύουν τη σημασία της διατροφής, των προβιοτικών και της υγιούς εντερικής χλωρίδας στη ρύθμιση της ψυχικής υγείας μέσω του εντερικού νευρικού συστήματος.
Η Εντερική Νοημοσύνη: Ένα Αυτόνομο Σύστημα Λήψης Αποφάσεων
Το έντερο δεν είναι μόνο ευαίσθητο σε εξωτερικά ερεθίσματα αλλά έχει και την ικανότητα να «αποφασίζει». Για παράδειγμα, ρυθμίζει την πέψη, την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών και την αποβολή τοξινών, προσαρμοζόμενο συνεχώς στις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα. Αυτή η εντερική νοημοσύνη εξηγεί γιατί πολλές φορές «νιώθουμε» κάτι στο στομάχι μας πριν το καταλάβουμε λογικά – το γνωστό «ένστικτο» ή «διαίσθηση». Αυτές οι εσωτερικές αισθήσεις είναι αποτέλεσμα των σημάτων που στέλνει το έντερο στον εγκέφαλο, ενισχύοντας την ιδέα ότι το σώμα μας έχει περισσότερα από ένα κέντρα αντίληψης και επεξεργασίας.
Το έντερο είναι κάτι πολύ περισσότερο από έναν σωλήνα πέψης. Είναι ένας σύνθετος και αυτόνομος «εγκέφαλος» που επηρεάζει τη διάθεσή μας, την ψυχική μας υγεία και ακόμη και τις αποφάσεις μας. Η κατανόηση της σχέσης μεταξύ εντέρου και εγκεφάλου αναδεικνύει τη σημασία της σωστής διατροφής και της φροντίδας της εντερικής υγείας για τη γενική ευεξία του ανθρώπου. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που το έντερο αποκαλείται πια δικαίως «δεύτερος εγκέφαλος».