Υστερεκτομή: Αφαίρεση μήτρας και επιπτώσεις στη σεξουαλική ζωή

Η αφαίρεση μήτρας, ή υστερεκτομή, αποτελεί μία από τις πιο συχνές χειρουργικές επεμβάσεις στη γυναικολογία, η οποία εφαρμόζεται για ποικίλους λόγους, όπως ινομυώματα, αιμορραγίες, ενδομητρίωση ή κακοήθειες. Παρά την ιατρική αναγκαιότητα της διαδικασίας, η υστερεκτομή επηρεάζει όχι μόνο τη φυσιολογική λειτουργία του γυναικείου σώματος αλλά και τη σεξουαλική ζωή. Η κατανόηση των επιπτώσεων στη σεξουαλικότητα είναι κρίσιμη για τη συνολική φροντίδα των ασθενών και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής μετά την επέμβαση.

Φυσιολογικές επιπτώσεις της υστερεκτομής

Η αφαίρεση της μήτρας μπορεί να πραγματοποιηθεί με διάφορες τεχνικές: ολική, μερική ή ριζική, ανάλογα με την πάθηση και την ηλικία της γυναίκας. Η μήτρα παίζει ρόλο στη σεξουαλική λειτουργία μέσω νευρικών συνδέσεων και αιματικής ροής που επηρεάζουν τη διέγερση και την αίσθηση ικανοποίησης. Μετά την υστερεκτομή, μπορεί να εμφανιστεί μείωση της ευαισθησίας ή αλλαγή στην αντίληψη οργασμού, ιδιαίτερα στις γυναίκες που αφαιρούνται και οι ωοθήκες, λόγω μείωσης των ορμονών όπως τα οιστρογόνα και η τεστοστερόνη.

Ορμονικές αλλαγές και σεξουαλική λειτουργία

Η υστερεκτομή συχνά συνοδεύεται από ωοθηκεκτομή ή επηρεάζει τη λειτουργία των ωοθηκών. Η πτώση των οιστρογόνων μπορεί να προκαλέσει ξηρότητα του κόλπου, ατροφία του κολπικού βλεννογόνου και δυσπαρευνία (πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή). Παράλληλα, η μείωση της τεστοστερόνης που παράγεται από τις ωοθήκες μπορεί να επηρεάσει τη λίμπιντο και τη σεξουαλική επιθυμία. Σε γυναίκες που δεν έχουν αφαιρεθεί οι ωοθήκες, η επίδραση στα ορμονικά επίπεδα είναι πιο περιορισμένη, αλλά η ψυχολογική διάσταση της απώλειας της μήτρας μπορεί να επηρεάσει τη σεξουαλικότητα.

Ψυχολογικές και συναισθηματικές επιπτώσεις

Η υστερεκτομή δεν αφορά μόνο το σωματικό επίπεδο· έχει σημαντική ψυχολογική διάσταση. Η αίσθηση απώλειας γονιμότητας μπορεί να προκαλέσει άγχος, κατάθλιψη ή μείωση της αυτοεκτίμησης. Οι αλλαγές στη σεξουαλική επιθυμία μπορεί να συνδέονται με φόβο για πόνο, μειωμένη αίσθηση θηλυκότητας ή ανησυχία για την ελκυστικότητα προς τον σύντροφο. Μελέτες δείχνουν ότι η ψυχολογική υποστήριξη και η σεξουαλική συμβουλευτική πριν και μετά την επέμβαση μειώνουν την αρνητική επίδραση στη σεξουαλική ζωή.

Αντιμετώπιση σεξουαλικών δυσλειτουργιών

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για την αντιμετώπιση των αλλαγών στη σεξουαλική ζωή μετά υστερεκτομή:

• Ορμονική θεραπεία: Η χρήση τοπικών ή συστηματικών οιστρογόνων μπορεί να μειώσει τη ξηρότητα του κόλπου και την ατροφία, βελτιώνοντας την άνεση κατά τη σεξουαλική επαφή.

• Λιπαντικά και ενυδατικά: Τα προϊόντα αυτά προσφέρουν άμεση ανακούφιση από τη δυσπαρευνία και αυξάνουν την ευχαρίστηση.

• Σεξουαλική συμβουλευτική: Η ψυχολογική υποστήριξη βοηθά στη διαχείριση των φόβων και στη βελτίωση της επικοινωνίας με τον σύντροφο.

• Φυσιοθεραπεία πυελικού εδάφους: Η ενδυνάμωση των μυών του πυελικού εδάφους συμβάλλει στη βελτίωση της σεξουαλικής λειτουργίας και της αίσθησης ελέγχου.

Ερευνητικά δεδομένα

Μελέτες δείχνουν ότι οι επιπτώσεις της υστερεκτομής στη σεξουαλικότητα ποικίλλουν. Κάποιες γυναίκες αναφέρουν βελτίωση της σεξουαλικής ικανοποίησης λόγω εξάλειψης πόνου ή αιμορραγίας, ενώ άλλες παρουσιάζουν μείωση της λίμπιντο ή δυσκολίες στην επίτευξη οργασμού. Παράγοντες που επηρεάζουν την έκβαση περιλαμβάνουν την ηλικία, την ύπαρξη ωοθηκών, την ψυχολογική κατάσταση και την ποιότητα της σχέσης με τον σύντροφο. Η εξατομικευμένη προσέγγιση και η ολοκληρωμένη φροντίδα βελτιώνουν τα αποτελέσματα σε μεγάλο βαθμό.

Η αφαίρεση της μήτρας είναι μια σημαντική ιατρική επέμβαση που μπορεί να επηρεάσει τη σεξουαλική ζωή των γυναικών σε σωματικό, ορμονικό και ψυχολογικό επίπεδο. Οι αλλαγές στη λίμπιντο, την ευαισθησία και την αίσθηση οργασμού είναι συχνές, αλλά μπορούν να αντιμετωπιστούν με ορμονική υποστήριξη, συμβουλευτική, χρήση λιπαντικών και φυσιοθεραπεία πυελικού εδάφους. Η ενημέρωση, η ψυχολογική υποστήριξη και η εξατομικευμένη προσέγγιση είναι κρίσιμες για τη διατήρηση της ποιότητας ζωής και της σεξουαλικής ικανοποίησης μετά την επέμβαση. Η υστερεκτομή, αν και επηρεάζει τη σεξουαλικότητα, δεν σημαίνει απαραίτητα μείωση της σεξουαλικής ευχαρίστησης όταν υπάρχει σωστή διαχείριση και υποστήριξη.