Υποχρεωτικό από σήμερα το ενιαίο σύστημα ψηφιακών πληρωμών – Τι αλλάζει για καταναλωτές και επιχειρήσεις

Σε πλήρη εφαρμογή τίθεται από σήμερα, Δευτέρα 1 Δεκεμβρίου, το νέο υποχρεωτικό σύστημα ψηφιακών πληρωμών, που περιλαμβάνει τη διασύνδεση POS, ταμειακών μηχανών και ΑΑΔΕ, αλλά και την υποχρεωτική αποδοχή πληρωμών μέσω IRIS από όλες τις επιχειρήσεις λιανικής.

Τι αλλάζει από σήμερα

Όλες οι επιχειρήσεις υποχρεούνται:

• να δέχονται πληρωμές μέσω IRIS,

• να λειτουργούν με ενιαίο ψηφιακό σύστημα που συνδέει POS, ταμειακές και ΑΑΔΕ.

Για τους καταναλωτές αυτό σημαίνει ταχύτερες συναλλαγές και άμεση πληρωμή, ενώ για τις επιχειρήσεις συνεπάγεται ελέγχους σε πραγματικό χρόνο, τεχνικές αναβαθμίσεις και αυξημένο κόστος συμμόρφωσης.

Ήδη 4 εκατ. πολίτες και πάνω από 570.000 επιχειρήσεις χρησιμοποιούν IRIS, ωστόσο τα τεχνικά προβλήματα του Νοεμβρίου επιβράδυναν την προσαρμογή αρκετών επαγγελματιών.

Υποχρεωτική απόδειξη σε κάθε ηλεκτρονική πληρωμή

Η ΑΑΔΕ ξεκαθαρίζει ότι:

• κάθε ηλεκτρονική πληρωμή (κάρτα ή IRIS) πρέπει υποχρεωτικά να περνά από την ταμειακή,

• η απόδειξη πρέπει να εκδίδεται τη στιγμή της συναλλαγής.

Στόχος είναι η πλήρης ιχνηλασιμότητα των πληρωμών και η εξάλειψη συναλλαγών εκτός συστήματος.

Αυστηρά πρόστιμα για μη συμμόρφωση

Για τις επιχειρήσεις που δεν τηρούν τις υποχρεώσεις:

• 10.000 € για απλογραφικά βιβλία

• 20.000 € για διπλογραφικά βιβλία

• Μείωση στο 50% για μικρούς οικισμούς και νησιά έως 500 κατοίκους.

Για τις εταιρείες POS προβλέπονται:

• πρόστιμα 100.000 – 300.000 €,

• 500 € ανά μη αναβαθμισμένη συσκευή.

Το κόστος για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις

Η μετάβαση στο νέο σύστημα συνεπάγεται σημαντική επιβάρυνση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις:

• έως 1.500 € για αναβαθμίσεις εξοπλισμού και λογισμικού,

• 6.000 – 8.000 € ετησίως για συντήρηση, υποστήριξη και ψηφιακές υπηρεσίες.

Παρά τη μεγαλύτερη διαφάνεια και την άμεση καταγραφή συναλλαγών, οι μικρές επιχειρήσεις καλούνται να διαχειριστούν αυξημένο λειτουργικό κόστος.

Πώς λειτουργεί το IRIS στην πράξη

Οι πληρωμές μέσω IRIS πραγματοποιούνται από το mobile banking με:

• αριθμό κινητού του επαγγελματία,

• ΑΦΜ επιχείρησης,

• σκανάρισμα QR code σε οθόνη ή απόδειξη.

Η κίνηση των χρημάτων γίνεται άμεσα, χωρίς κάρτα, IBAN ή καθυστερήσεις.

Η νέα καθημερινότητα των ψηφιακών πληρωμών

Η εικόνα της αγοράς δείχνει την έντονη στροφή στις ηλεκτρονικές συναλλαγές:

• 21,6 εκατ. ενεργές κάρτες,

• μέση αξία συναλλαγής 43 €.

Οι πολίτες πληρώνουν πλέον ηλεκτρονικά ακόμη και για πολύ μικρές αγορές, ενώ το IRIS επιταχύνει και τυποποιεί τη διαδικασία.

Το επόμενο βήμα: EuroPA και διασυνοριακές πληρωμές

Από τα μέσα του 2026, το σύστημα επεκτείνεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέσω της διαλειτουργικότητας EuroPA, επιτρέποντας άμεσες πληρωμές σε χώρες όπως:

• Ιταλία

• Ισπανία

• Πορτογαλία

• Πολωνία

• Σκανδιναβικές χώρες

Το IRIS ενσωματώνεται έτσι σε μια ευρύτερη ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική instant payments, διευκολύνοντας και όσους Έλληνες συναλλάσσονται στο εξωτερικό.