Οι αυτοεπιβεβαιώσεις — σύντομες ασκήσεις κατά τις οποίες τα άτομα στοχάζονται πάνω στις βασικές τους αξίες, την ταυτότητά τους και τα θετικά τους χαρακτηριστικά — φαίνεται ότι μπορούν να ενισχύσουν τη γενική ευεξία και να αυξήσουν την ευτυχία των ανθρώπων, έστω και σε μικρό αλλά σημαντικό βαθμό, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε από την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία (APA).

Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό American Psychologist, καταδεικνύει ότι ακόμη και σύντομες και χαμηλού κόστους ασκήσεις αυτοεπιβεβαίωσης μπορούν να έχουν σημαντικά ψυχολογικά οφέλη. «Ακόμη και οι πιο απλές ασκήσεις αυτοεπιβεβαίωσης μπορούν να αποφέρουν αξιοσημείωτα οφέλη στην προσωπική και κοινωνική ευεξία», δήλωσε η επικεφαλής της έρευνας Μίνχονγκ (Μάγκι) Ουάνγκ, διδάκτωρ Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ. «Το πιο σημαντικό είναι ότι τα οφέλη αυτά είναι άμεσα και διαρκή», πρόσθεσε.
Τι Είναι οι Αυτοεπιβεβαιώσεις και Πώς Δρουν
Οι αυτοεπιβεβαιώσεις αποτελούν ψυχολογική τεχνική που βοηθά το άτομο να εστιάσει στις εσωτερικές του δυνάμεις και στις θεμελιώδεις αξίες του. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, το άτομο ενδυναμώνει την αυτοεκτίμησή του και δημιουργεί ένα «ψυχολογικό ανάχωμα» απέναντι σε εξωτερικές απειλές ή αρνητικά συναισθήματα. Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι τέτοιες ασκήσεις μπορούν να:
-
βελτιώσουν την ακαδημαϊκή απόδοση μαθητών από μειονεκτούσες ομάδες,
-
ενισχύσουν το κίνητρο για διακοπή του καπνίσματος,
-
και μειώσουν το άγχος σε δύσκολες κοινωνικές καταστάσεις.
Ωστόσο, η νέα έρευνα της Ουάνγκ και των συνεργατών της διερεύνησε εάν οι αυτοεπιβεβαιώσεις έχουν ευρύτερα οφέλη στην ψυχική ευεξία και αν τα αποτελέσματά τους διαρκούν με την πάροδο του χρόνου.
Μεθοδολογία της Μελέτης
Για να απαντήσουν σε αυτά τα ερωτήματα, οι ερευνητές ανασκόπησαν 129 μελέτες που είχαν δημοσιευθεί σε επιστημονικά περιοδικά, με συνολικά 17.748 συμμετέχοντες. Κάθε μελέτη έπρεπε να περιλαμβάνει αυτόνομη άσκηση αυτοεπιβεβαίωσης, χωρίς να αποτελεί μέρος ευρύτερης παρέμβασης, και να περιλαμβάνει τουλάχιστον ένα μέτρο ευεξίας.
Οι δείκτες ευεξίας χωρίστηκαν σε τέσσερις βασικές κατηγορίες:
-
Γενική ευεξία – διάθεση και ικανοποίηση από τη ζωή.
-
Κοινωνική ευεξία – αίσθηση κοινότητας και ανήκειν.
-
Αυτοαντίληψη και αυτοεκτίμηση.
-
Μείωση εμποδίων στην ευεξία – δηλαδή μείωση αρνητικών συναισθημάτων, όπως το άγχος ή η κακή διάθεση.
Η πλειονότητα των μελετών (78) πραγματοποιήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ οι υπόλοιπες σε Ευρώπη, Ασία και άλλες περιοχές. Οι περισσότεροι συμμετέχοντες ήταν φοιτητές πανεπιστημίου, αλλά υπήρχαν και ομάδες εφήβων (12–18 ετών) και ενήλικων έως 72 ετών.
Κύρια Ευρήματα
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι αυτοεπιβεβαιώσεις είχαν θετικά αποτελέσματα σε όλες σχεδόν τις κατηγορίες:
-
Ενίσχυση της γενικής ευεξίας και της θετικής διάθεσης.
-
Αύξηση της κοινωνικής συνοχής και του αισθήματος του ανήκειν.
-
Βελτίωση της αυτοεκτίμησης και της θετικής εικόνας του εαυτού.
-
Μείωση αρνητικών συναισθημάτων, όπως το άγχος και η θλίψη.
Εντυπωσιακό είναι ότι τα οφέλη αυτά δεν ήταν προσωρινά. Κατά μέσο όρο, οι επιδράσεις διατηρήθηκαν για περίπου δύο εβδομάδες μετά την άσκηση. Οι θετικές επιδράσεις παρατηρήθηκαν σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και σε διαφορετικές χώρες. Ωστόσο, υπήρχαν μικρές διαφοροποιήσεις:
-
Οι ενήλικες παρουσίασαν ισχυρότερη βελτίωση στην αυτοαντίληψη σε σχέση με τους εφήβους.
-
Οι Αμερικανοί συμμετέχοντες παρουσίασαν εντονότερη αύξηση στη γενική ευεξία σε σύγκριση με τους Ευρωπαίους και Ασιάτες.
Εφαρμογές και Προοπτικές
Η επικεφαλής της μελέτης τόνισε ότι τα αποτελέσματα υποστηρίζουν την ένταξη των αυτοεπιβεβαιώσεων σε προγράμματα ευεξίας, ειδικά σε σχολεία και πανεπιστήμια. «Οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς μπορούν να χρησιμοποιήσουν στρατηγικές αυτοεπιβεβαίωσης για να προσφέρουν άμεση ψυχολογική υποστήριξη στους μαθητές, βοηθώντας τους να αντιμετωπίζουν προκλήσεις και να αναπτύσσουν ανθεκτικότητα», ανέφερε η Ουάνγκ.

Τέτοιες πρακτικές μπορούν να ενισχύσουν τόσο την ατομική όσο και την κοινωνική ευεξία, προωθώντας παράλληλα ισχυρότερους κοινωνικούς δεσμούς μέσα στις κοινότητες. Η ερευνητική ομάδα σημειώνει ότι μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να διευρύνουν το δείγμα ώστε να περιλαμβάνει περισσότερους ενήλικες, εφήβους και πολιτισμικά διαφορετικές ομάδες, για να διαπιστωθεί πώς οι αυτοεπιβεβαιώσεις λειτουργούν σε διαφορετικά κοινωνικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα.
Η μελέτη προσφέρει ισχυρές ενδείξεις ότι οι αυτοεπιβεβαιώσεις αποτελούν απλό, προσιτό και αποτελεσματικό εργαλείο για τη βελτίωση της ψυχολογικής ευεξίας. Με λίγα λεπτά προσωπικού στοχασμού την ημέρα, ο καθένας μπορεί να καλλιεργήσει θετικά συναισθήματα, να ενισχύσει την αυτοπεποίθησή του και να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της ζωής με περισσότερη δύναμη και αισιοδοξία.

