Ο βασιλιάς Κάρολος τιμά τους ΛΟΑΤΚΙ+ ήρωες των ενόπλων δυνάμεων με νέο μνημείο στο Στάφορντσάιρ

Ο βασιλιάς Κάρολος Γ΄ εγκαινιάζει στο Στάφορντσάιρ ένα νέο μνημείο, αφιερωμένο στα ΛΟΑΤΚΙ+ στελέχη των ενόπλων δυνάμεων, σηματοδοτώντας την πρώτη επίσημη συμμετοχή του σε εκδήλωση υποστήριξης της κοινότητας.

Η συμβολική αυτή πρωτοβουλία αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς μέχρι και το 2000, η ομοφυλοφιλία θεωρούνταν παράνομη στις βρετανικές ένοπλες δυνάμεις. Όσοι αποκαλύπτονταν ή υποψιάζονταν για τη σεξουαλική τους ταυτότητα, αντιμετώπιζαν εξευτελιστικές ανακρίσεις, αποτάξεις και φυλακίσεις.

Το μνημείο, με τίτλο “Η Ανοιχτή Επιστολή”, αποτίνει φόρο τιμής στα μέλη της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας που υπηρετούν σήμερα, αλλά και σε όσους υπέστησαν διώξεις στο παρελθόν. Για πολλούς βετεράνους, η ανέγερσή του αποτελεί μια πράξη ηθικής κάθαρσης, έπειτα από δεκαετίες αγώνων για δικαιοσύνη και αναγνώριση.

Το μπρούτζινο γλυπτό, δημιούργημα της καλλιτεχνικής ομάδας Abraxas Academy, αποκαλύπτεται στο Εθνικό Μνημείο Πεσόντων στο Στάφορντσάιρ. Το έργο θυμίζει τσαλακωμένο φύλλο χαρτιού, πάνω στο οποίο χαράσσονται αποσπάσματα επιστολών που κάποτε χρησιμοποιήθηκαν ως αποδεικτικά στοιχεία δίωξης ατόμων λόγω της σεξουαλικής τους ταυτότητας.

Μαρτυρίες κακοποίησης και διώξεων

Το έργο αποτελεί μία από τις 49 προτάσεις της Έκθεσης Έθερτον (Etherton Review), ανεξάρτητης έρευνας που αποκάλυψε εκτεταμένη κακομεταχείριση ΛΟΑΤΚΙ+ βετεράνων κατά την περίοδο της απαγόρευσης. Ο αείμνηστος Λόρδος Έθερτον περιέγραψε τα ευρήματα ως “σοκαριστικά”, αναφερόμενος σε ομοφοβική κουλτούρα, εκφοβισμό και σεξουαλικές επιθέσεις.

Μία από τις πιο χαρακτηριστικές ιστορίες είναι της 69χρονης Πάντραγκιν Νι Ράχιλιγκ, πρώην μέλους της Γυναικείας Βασιλικής Αεροπορίας (WRAF) τη δεκαετία του ’70. Η ίδια κατατάχθηκε το 1976, χωρίς να έχει ακόμη συνειδητοποιήσει τη σεξουαλική της ταυτότητα — μέχρι που ερωτεύτηκε μια συνάδελφό της.

Μετά το διαζύγιό της, υπηρέτησε στο RAF Γιβραλτάρ ως τηλεγραφίστρια με πρόσβαση σε απόρρητες πληροφορίες, όμως η καριέρα της τερματίστηκε βίαια όταν συνάδελφος την είδε να φιλά μια γυναίκα του Γυναικείου Βασιλικού Ναυτικού.

Η Ράχιλιγκ περιγράφει εξευτελιστικές ανακρίσεις, πιέσεις να αποκαλύψει ονόματα άλλων ΛΟΑΤΚΙ+ συναδέλφων και, πριν επιστρέψει στη Βρετανία, σεξουαλική επίθεση από άνδρα συνάδελφο που ισχυρίστηκε ότι θα την «θεράπευε».

«Με άγγιζε και προσπαθούσε να βάλει το χέρι του μέσα στο παντελόνι μου. Μου είπε “Θα σε φτιάξω εγώ”. Είχαν στήσει στοίχημα για το ποιος θα τα καταφέρει», αφηγείται συγκλονισμένη.

Παρόμοιες μαρτυρίες δεκάδων ΛΟΑΤΚΙ+ βετεράνων καταγράφονται λεπτομερώς στην Έκθεση Έθερτον.

Η καλλιτεχνική προσέγγιση και το μήνυμα της αποκατάστασης

Η Abraxas Academy επιλέχθηκε ανάμεσα σε 35 υποψηφιότητες από επιτροπή που περιλάμβανε εν ενεργεία και πρώην ΛΟΑΤΚΙ+ στρατιωτικούς καθώς και εκπροσώπους του Royal British Legion.

Η επικεφαλής σχεδιασμού, Νίνα Μπίλμπεϊ, δήλωσε στο BBC πως η συμμετοχή της σε ένα τόσο φορτισμένο έργο ήταν «βαθιά συγκινητική»:
«Περίμεναν τόσα χρόνια για μια αναγνώριση. Δεν θέλαμε με τίποτα να τους απογοητεύσουμε», είπε.

Για τη Ράχιλιγκ, το μνημείο αποτελεί σύμβολο αποκατάστασης και διαρκούς μνήμης:
«Σε 20 ή 30 χρόνια δεν θα είμαστε πια εδώ, αλλά το μνημείο θα υπάρχει. Κι αυτό έχει τεράστια σημασία», σημειώνει.

Δικαιοσύνη και αποζημιώσεις για τους βετεράνους

Το έργο συντονίστηκε από τη φιλανθρωπική οργάνωση Fighting With Pride, η οποία υποστηρίζει ΛΟΑΤΚΙ+ βετεράνους και αγωνίζεται για δικαιοσύνη και αποζημιώσεις όσων υπέστησαν διώξεις.

Ο διευθύνων σύμβουλος της, Πίτερ Γκίμπσον, δήλωσε ότι η τελετή αποκαλυπτηρίων είναι «μια βαθιά συναισθηματική στιγμή»:
«Εκφράζει με φυσική μορφή ότι όσα έγιναν δεν έπρεπε ποτέ να είχαν συμβεί».

Οι βετεράνοι που επηρεάστηκαν μπορούν να λάβουν αποζημίωση έως 70.000 λίρες, ενώ ήδη έχουν αποδοθεί χάριτες, επιστραφεί μετάλλια και θεσπιστεί ειδική κορδέλα τιμής για τα ΛΟΑΤΚΙ+ στελέχη.

Το βρετανικό Υπουργείο Άμυνας εξέφρασε «βαθιά λύπη» για τη μεταχείριση των παλαιών βετεράνων, τονίζοντας πως «όσα συνέβησαν δεν αντικατοπτρίζουν τις αξίες των σύγχρονων ενόπλων δυνάμεων».

«Τιμούμε το θάρρος όσων μοιράστηκαν τις εμπειρίες τους και παραμένουμε δεσμευμένοι να διασφαλίσουμε ότι όλα τα στελέχη θα αισθάνονται σεβαστά, ισότιμα και ελεύθερα να αναπτυχθούν στις ένοπλες δυνάμεις μας», αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση.