Στην παραδοχή ότι ο Αλέξης Τσίπρας είναι έτοιμος να δημιουργήσει νέο πολιτικό κόμμα, το οποίο σκοπεύει να κατεβάσει στις επόμενες εθνικές εκλογές, φαίνεται πως προχωρά ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, ακόμη κι αν ο ίδιος ο πρώην πρωθυπουργός δεν το έχει δηλώσει ρητά. Γι’ αυτό και ο Σωκράτης Φάμελλος, στη χθεσινή συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας, τάχθηκε υπέρ της εκλογικής σύμπλευσης μαζί του, λίγες μόλις εβδομάδες μετά την αποχώρηση του Τσίπρα από την Κοινοβουλευτική Ομάδα.
Παράλληλα, στη συνεδρίαση αποκαλύφθηκε πως η Κουμουνδούρου αναγνωρίζει εμμέσως ότι χωρίς τον Τσίπρα στις επόμενες κάλπες, το κόμμα αντιμετωπίζει σοβαρό ζήτημα πολιτικής επιβίωσης, με πιθανότητα να λάβει ποσοστά πολύ χαμηλότερα από το 17,83% των εκλογών του Ιουλίου 2023. Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση της Metron Analysis, η πρόθεση ψήφου για τον ΣΥΡΙΖΑ κινείται στο 4,9%, χωρίς να συνυπολογίζεται το ποσοστό του νέου κόμματος Τσίπρα.
Οι δηλώσεις Φάμελλου και το μήνυμα σύγκλισης με τον Τσίπρα
Ο Σωκράτης Φάμελλος παραδέχεται ότι η παραίτηση του προκατόχου του αποτέλεσε ένα κομβικό γεγονός με ισχυρές πολιτικές συνέπειες. Αναγνωρίζει ότι επί Τσίπρα, ο ΣΥΡΙΖΑ απέκτησε χαρακτηριστικά κυβερνώσας παράταξης, ανέτρεψε τους παραδοσιακούς συσχετισμούς της Μεταπολίτευσης και κυβέρνησε τη χώρα.
Ο ίδιος υπενθυμίζει ότι είχε διατελέσει αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας στην κυβέρνηση Τσίπρα (2016-2019).
Στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ σημείωσε πως, ακόμη κι αν υπάρχουν διαφορετικές οπτικές, η σχέση του κόμματος με τον Τσίπρα δεν μπορεί να είναι αντιπαραθετική:
«Οι παράλληλες πορείες μας πρέπει να συγκλίνουν στον κοινό στόχο ενός ισχυρού προοδευτικού πόλου, με προγραμματική πρόταση και υπέρβαση των διαχωριστικών γραμμών στον προοδευτικό χώρο, στη βάση των Αριστερών ιδεών και αξιών».
Και πρόσθεσε:
«Στις επόμενες εκλογές οι πολίτες πρέπει να έχουν μια ισχυρή εναλλακτική απέναντι στη ΝΔ. Ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να παίξει συνθετικό και δημιουργικό ρόλο, λειτουργώντας ως επιταχυντής εξελίξεων στη Βουλή, στην αυτοδιοίκηση, στους μαζικούς χώρους και στα κοινωνικά κινήματα. Μέσα από κοινές δράσεις και παρεμβάσεις, θα ενισχυθούν οι προοδευτικές θέσεις και θα διαμορφωθεί ένα πλειοψηφικό ρεύμα στην κοινωνία που θα οδηγήσει σε μια κυβέρνηση προοδευτικής πνοής και λαϊκής νομιμοποίησης».
Οι εσωτερικές αντιδράσεις και η ένταση με τον Πολάκη
Η τοποθέτηση Φάμελλου προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, με τον Παύλο Πολάκη να φέρεται να απαντά ότι «αυτό ισοδυναμεί με διάσπαση». Ο Φάμελλος, ωστόσο, αντέτεινε πως η πρόταση δεν συνιστά διάσπαση, αλλά στρατηγική αναπροσαρμογή απέναντι στα νέα πολιτικά δεδομένα.

Το νέο πολιτικό σκηνικό και το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ
Σε ένα ρευστό πολιτικό περιβάλλον, ειδικά στον χώρο της κεντροαριστεράς, το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ εξαρτάται από την ικανότητά του να ισορροπήσει μεταξύ προσαρμογής και ανασυγκρότησης.
Η πιθανή ίδρυση νέου κόμματος από τον Αλέξη Τσίπρα, σε συνδυασμό με τα χαμηλά ποσοστά στις δημοσκοπήσεις, επιβάλλει μια στρατηγική επιλογή:
Είτε ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιλέξει να παραμείνει αυτόνομος αλλά αποδυναμωμένος πόλος της Αριστεράς, είτε θα επιχειρήσει έναν ριζικό επαναπροσδιορισμό ως πυλώνας ενός ευρύτερου προοδευτικού μετώπου, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει συμπόρευση με τον πρώην ηγέτη του.
Για να διατηρήσει πολιτική βιωσιμότητα, το κόμμα θα πρέπει να ανακτήσει την κοινωνική του απήχηση, να ανανεώσει το ιδεολογικό του αφήγημα και να απαντήσει στα ζητήματα αξιοπιστίας και ηγεσίας που το ταλανίζουν.
Το πραγματικό ερώτημα πλέον δεν είναι αν μπορεί να επιστρέψει στα ποσοστά του παρελθόντος, αλλά αν διαθέτει τη διορατικότητα και την πολιτική ωριμότητα να μετασχηματιστεί σε έναν σύγχρονο φορέα προοδευτικής έκφρασης, ικανό να εκφράσει τη δυσαρέσκεια της κοινωνίας χωρίς να εγκλωβιστεί σε εσωστρέφεια και εσωκομματικές αντιπαραθέσεις.


