Δύο χρόνια μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, που οδήγησε στην έναρξη του πολέμου, το Ισραήλ εμφανίζεται σήμερα περισσότερο διχασμένο και απομονωμένο διεθνώς. Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα έχουν στοιχίσει τη ζωή σε δεκάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους και κατέστρεψαν κάθε πτυχή της καθημερινότητας στην περιοχή, χωρίς ωστόσο να επιτύχουν έναν από τους βασικούς στόχους: την απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων. Το συλλογικό τραύμα παραμένει ζωντανό.
Η σφοδρότητα της ισραηλινής αντίδρασης έχει προκαλέσει κατηγορίες για γενοκτονία, ενώ ο αντισημιτισμός βρίσκεται σε παγκόσμια άνοδο. Παράλληλα, το αυξανόμενο κίνημα εποικισμού στη Δυτική Όχθη περιορίζει ακόμη περισσότερο τις προσδοκίες των Παλαιστινίων για κρατική υπόσταση.
Ο εκτοπισμός και η αναζήτηση μιας πατρίδας παραμένουν αλληλένδετα στις μοίρες Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Από το Ολοκαύτωμα και τη Νάκμπα του 1948, όπου περίπου 750.000 Παλαιστίνιοι εκδιώχθηκαν με τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ, έως τις διαδοχικές αραβοϊσραηλινές συγκρούσεις, οι δύο λαοί διεκδικούν μεγαλύτερο βάρος στη «ζυγαριά της θυματοποίησης». Η επίθεση της 7ης Οκτωβρίου και ο πόλεμος στη Γάζα έχουν εντείνει την εχθρότητα ανάμεσά τους.
Οι Άραβες γείτονες μιλούν για ένα Ισραήλ με επεκτατικές βλέψεις, μετά τα ισχυρά πλήγματα κατά της Χεζμπολάχ στον Λίβανο και εναντίον του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν. Παρ’ όλα αυτά, στο εσωτερικό του Ισραήλ υπάρχει ελάχιστη αίσθηση θριάμβου.
Χθες ξεκίνησαν στο Κάιρο συνομιλίες ανάμεσα σε διαπραγματευτές του Ισραήλ και της Χαμάς για πιθανή ανταλλαγή Ισραηλινών ομήρων με Παλαιστίνιους κρατούμενους. Υπολογίζεται ότι 20 όμηροι και οι σοροί 25 ακόμη παραμένουν στη Γάζα για περισσότερες από 725 ημέρες.
Στο εσωτερικό, εκατοντάδες χιλιάδες Ισραηλινοί διαδηλωτές απαιτούν από την κυβέρνηση να δώσει προτεραιότητα στην απελευθέρωση των ομήρων. Γονείς ομήρων κατηγορούν τον Μπενιαμίν Νετανιάχου ότι συνεχίζει τον πόλεμο «για πολιτική επιβίωση», χαρακτηρίζοντάς τον «εχθρό».
Πολλοί πιστεύουν ότι ο μόνος τρόπος για να τερματιστεί η σύγκρουση είναι ο Ντόναλντ Τραμπ να πιέσει τον Νετανιάχου να σταματήσει τον πόλεμο.
Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει προτείνει μια μορφή διεθνούς κηδεμονίας στη Γάζα, παρουσιάζοντάς την ως «μονοπάτι» προς την ειρήνη, μέσω επενδύσεων και συνεργασίας με διεθνείς φορείς. Ωστόσο, η ιδέα του να μετατραπεί η Γάζα σε τουριστικό θέρετρο και εμπορικό κέντρο με «προνομιούχους δασμούς» αφήνει περιθωριακό ρόλο στους Παλαιστινίους, γεγονός που θεωρείται προσβλητικό και δύσκολα υλοποιήσιμο.
Σε κάθε περίπτωση, μετά από δύο χρόνια πολέμου, η Γάζα έχει βυθιστεί στην καταστροφή: ολόκληρες γειτονιές έχουν εξαφανιστεί, η κοινωνία έχει διαλυθεί και ένας στους 34 κατοίκους έχει χάσει τη ζωή του.