Ραγδαίες εξελίξεις σημειώνονται γύρω από το ζήτημα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Κύπρου, με την κυβέρνηση να συγκαλεί έκτακτη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου.
Στις 17:00 το απόγευμα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα προεδρεύσει συνάντησης με τη συμμετοχή της ηγεσίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της διοίκησης του ΑΔΜΗΕ, προκειμένου να αξιολογηθούν οι τελευταίες εξελίξεις.
Νωρίτερα, το κυπριακό δημοσίευμα του «Φιλελεύθερου» έκανε λόγο για κλιμάκωση στη διαμάχη, με τον ΑΔΜΗΕ να ζητάει από τη ΡΑΕΚ μεγαλύτερη οικονομική συμβολή της Κύπρου, γεγονός που, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, δημιουργεί σοβαρές εντάσεις στις σχέσεις Αθήνας – Λευκωσίας.
Τι υποστήριξε το κυπριακό δημοσίευμα
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ο φορέας υλοποίησης του έργου άσκησε ένσταση στη ΡΑΕΚ για την απόφαση της 31ης Ιουλίου 2024, με την οποία αναγνωρίστηκαν δαπάνες ύψους 82 εκατ. ευρώ, αλλά εγκρίθηκε ανάκτηση μόνο 25 εκατ. ευρώ για την περίοδο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2025. Ο ΑΔΜΗΕ φέρεται να ζητάει την αναγνώριση ποσού 251 εκατ. ευρώ ως επενδυτικών δαπανών που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί.
Η ένσταση, πάντα κατά το δημοσίευμα, στοχεύει στην ακύρωση της απόφασης του Ιουλίου και την αντικατάστασή της με νέα, ώστε να εγκριθεί η πλήρης ανάκτηση των εξόδων του έργου. Το αίτημα αυτό έρχεται σε αντίθεση με το Πλαίσιο Συμφωνίας Ελλάδας – Κύπρου του Ιουλίου 2024, που προέβλεπε περιορισμένη οικονομική συνεισφορά από τη Λευκωσία, δηλαδή μόνο 25 εκατ. ευρώ κατ’ έτος για την πενταετία 2025-2029. Τα υπόλοιπα θα καλυφθούν σταδιακά από τους καταναλωτές μετά την έναρξη λειτουργίας της διασύνδεσης.
Η αντίδραση του ΑΔΜΗΕ
Ο ΑΔΜΗΕ, με επίσημη ανακοίνωσή του, διέψευσε κατηγορηματικά τις πληροφορίες του κυπριακού τύπου. Υπογράμμισε ότι αναγνωρίζει και διεκδικεί μόνο τη συμφωνημένη δόση των 25 εκατ. ευρώ για το 2025 και όχι το σύνολο των 251 εκατ. ευρώ, τα οποία εντάσσονται στο συνολικό κόστος του έργου (1,9 δισ. ευρώ) και θα αποσβεστούν σε 35 έτη.
Επιπλέον, ο Διαχειριστής εξηγεί ότι προσέφυγε στη ΡΑΕΚ επειδή εκείνη δεν αναγνώρισε όλες τις βεβαιωμένες δαπάνες του (περίπου 251 εκατ. ευρώ), ενώ η ελληνική ρυθμιστική αρχή (ΡΑΑΕΥ) το έχει ήδη πράξει. Έτσι, διεκδικεί την αναγνώριση του συνόλου των πραγματικών δαπανών, έχοντας προσκομίσει τα σχετικά στοιχεία.
Το ενδεχόμενο νέας νομικής διαμάχης
Σε περίπτωση που η ΡΑΕΚ απορρίψει την ένσταση, ο ΑΔΜΗΕ έχει δικαίωμα προσφυγής στο Διοικητικό Δικαστήριο της Κύπρου. Αν συμβεί αυτό, θα είναι η τρίτη φορά που ο Διαχειριστής κινείται δικαστικά κατά αποφάσεων της κυπριακής ρυθμιστικής αρχής, με τον κίνδυνο το έργο να μετατραπεί σε μεγάλης κλίμακας νομική σύγκρουση ανάμεσα σε δύο κράτη-μέλη της ΕΕ.
Το δημοσίευμα επισημαίνει ότι ενδεχόμενη κλιμάκωση μπορεί να οδηγήσει τον ΑΔΜΗΕ να αποδώσει ευθύνες στη ΡΑΕΚ και την κυπριακή κυβέρνηση για πιθανό ναυάγιο του έργου, αφήνοντας στο περιθώριο τις καθυστερήσεις που προκαλούν οι τουρκικές διεκδικήσεις στη θαλάσσια περιοχή νοτιοανατολικά της Κρήτης και η αναμονή για την έκδοση navtex από την ελληνική πλευρά για τις αναγκαίες βυθομετρήσεις.
Οι δηλώσεις Μητσοτάκη και Χριστοδουλίδη
Υπενθυμίζεται ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στη ΔΕΘ, είχε καλέσει τη Λευκωσία να δείξει έμπρακτα τη δέσμευσή της στο έργο μέσω της καταβολής των προβλεπόμενων ποσών.
Απαντώντας, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης είχε επιβεβαιώσει την απόλυτη προσήλωση της Κύπρου στην υλοποίηση του έργου, το οποίο χαρακτήρισε γεωστρατηγικής σημασίας, σημειώνοντας ότι θα τηρήσει όλες τις δεσμεύσεις της.
Στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, οι δύο ηγέτες επανέλαβαν την κοινή τους βούληση να μείνουν προσηλωμένοι στην ολοκλήρωση του έργου, το οποίο θεωρείται κρίσιμο για την ενεργειακή ασφάλεια και των δύο χωρών.