Σταγόνες ματιών με λουτεΐνη: Επαναστατική προστασία για την όραση του μέλλοντος

Μια νέα πειραματική φόρμουλα για σταγόνες ματιών δείχνει πρώιμη επιτυχία στην παράδοση προστατευτικών ενώσεων απευθείας εκεί που χρειάζονται περισσότερο στο μάτι, ανοίγοντας το δρόμο για λιγότερο επεμβατικές θεραπείες σοβαρών οφθαλμικών παθήσεων. Η έρευνα, υπό την καθοδήγηση του RMIT University, επικεντρώνεται σε παθήσεις του αμφιβληστροειδούς, με ιδιαίτερη έμφαση στη ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (AMD), μια ασθένεια που βλάπτει τον αμφιβληστροειδή και μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση, επηρεάζοντας εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.

Οι βασικοί παράγοντες κινδύνου για την AMD περιλαμβάνουν την ηλικία, την οικογενειακή προδιάθεση, τη διατροφή, την υψηλή αρτηριακή πίεση, την παχυσαρκία, το κάπνισμα και άλλες επιλογές τρόπου ζωής. Επιπλέον, η έκθεση σε υψηλής ενέργειας μπλε φως από κινητά τηλέφωνα, οθόνες υπολογιστών και τηλεοράσεις μπορεί να συμβάλει στη βλάβη των ματιών με την πάροδο του χρόνου.

Η νέα φόρμουλα

Η ομάδα μελέτησε την παράδοση της λουτεΐνης, ενός αντιοξειδωτικού συστατικού που βρίσκεται στο φρούτο Gac, στο πίσω μέρος του ματιού για την υποστήριξη της υγείας του αμφιβληστροειδούς και την πιθανή επιβράδυνση ή πρόληψη βλάβης. Σε προκλινικές μελέτες σε ποντίκια, σε συνεργασία με το Center for Eye Research Australia (CERA), η φόρμουλα κατάφερε να φτάσει στον αμφιβληστροειδή, που μέχρι τώρα ήταν προσβάσιμος μόνο μέσω ενέσεων, και διατήρησε το ενεργό συστατικό σταθερό για μήνες σε θερμοκρασία δωματίου.

Οι μελέτες κυτταρικών καλλιεργειών έδειξαν ότι η λουτεΐνη που παραδόθηκε με τη νέα φόρμουλα προστατεύει τα κύτταρα του αμφιβληστροειδούς από το στρες και τη βλάβη που σχετίζεται με την απώλεια όρασης. Η Δρ. Dao Nguyen, συν-επικεφαλής της έρευνας, δήλωσε ότι η φόρμουλα μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για πιο φιλικές προς τον ασθενή θεραπείες.

«Οι συχνές ενέσεις στα μάτια είναι δυσάρεστες και αγχωτικές για τους ασθενείς. Αν η φόρμουλα λειτουργήσει, οι άνθρωποι θα μπορούσαν να χρησιμοποιούν τις σταγόνες προληπτικά, μειώνοντας τον κίνδυνο ανάπτυξης προχωρημένων σταδίων της νόσου και την ανάγκη για ενέσεις», τόνισε η Nguyen, η οποία τώρα ανήκει στο School of Medicine του Deakin University.

Ο Συν. Καθηγητής Tien Huynh από το RMIT σχολίασε ότι η πλατφόρμα παράδοσης μπορεί να προσαρμοστεί για μεταφορά διαφορετικών ενώσεων, όχι μόνο αυτής που δοκιμάστηκε. «Αυτή η τεχνολογία έχει ευρεία δυναμική. Έχουμε δείξει ότι μπορεί να προστατεύει ευαίσθητα συστατικά και να τα μεταφέρει με ασφάλεια στο πίσω μέρος του ματιού, που για χρόνια αποτέλεσε εμπόδιο για θεραπείες», είπε.

Η Καθηγήτρια Charlotte Conn και η Δρ. Sampa Sarkar, επικεφαλής της καινοτόμου μεθόδου παράδοσης, εξήγησαν ότι η νανοτεχνολογία cubosomes, πατενταρισμένη από το RMIT, φαίνεται να δείχνει πρώιμη υπόσχεση. «Οι φορείς cubosome λειτουργούν σαν μικρές ασπίδες, κρατώντας το συστατικό ασφαλές και απελευθερώνοντάς το ελεγχόμενα μόλις εισαχθεί στο μάτι», σημείωσε η Conn.

Ο Συν. Καθηγητής Chi Luu, κλινικός επιστήμονας στο CERA και το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, σχολίασε ότι τα ευρήματα είναι ενθαρρυντικά: «Μια τέτοια προσέγγιση θα μπορούσε να μεταμορφώσει τη διαχείριση της AMD. Εάν οι μελλοντικές δοκιμές επιβεβαιώσουν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα, οι σταγόνες ματιών θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία πρώιμων σταδίων AMD και άλλων σοβαρών παθήσεων του αμφιβληστροειδούς».

Επόμενα βήματα

Οι ερευνητές σημειώνουν ότι η εργασία βρίσκεται ακόμα σε πρώιμο στάδιο: τα αποτελέσματα προέρχονται από κυτταρικές και ζωϊκές μελέτες, και δεν έχει δοκιμαστεί αν η φόρμουλα βελτιώνει τα αποτελέσματα της νόσου, καθώς τα ποντίκια δεν είχαν AMD ή άλλες παθήσεις του αμφιβληστροειδούς.

Το επόμενο βήμα είναι να συνεργαστούν με κλινικούς και βιομηχανικούς εταίρους για περαιτέρω δοκιμές και προώθηση σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους. Η έρευνα με τίτλο “Optimizing lutein formulations for targeted ocular drug delivery: in vitro and in vivo insights” δημοσιεύεται στο περιοδικό ACS Applied Materials & Interfaces, με συν-συγγραφείς τη Δρ. Thilini Thrimawithana και τον Καθηγητή Terrence Piva.

Μια πρόσφατη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας, υπό τον υποψήφιο διδάκτορα Christopher Olowosoke, αναδεικνύει την υπόσχεση φυτικών ενώσεων, όπως η λουτεΐνη, για την προστασία της υγείας των ματιών, στο άρθρο “Non-invasive pharmacological advances in early retinopathy treatment: bioactive herbal compounds, polymer delivery systems, and computational bioprospecting of functional targets” που δημοσιεύεται στο Pharmacological Reports.