Τι θα γινόταν αν το έξυπνο ρολόι σας μπορούσε να αντιληφθεί ότι καταφεύγετε στην υπερφαγία και ετοιμάζεστε να ανοίξετε το ψυγείο και να σας καθοδηγήσει διακριτικά σε μια πιο υγιεινή επιλογή; Ερευνητές του Northwestern University φέρνουν αυτή την ιδέα πιο κοντά στην πραγματικότητα μέσω ενός καινοτόμου προγράμματος ιατρικής τρόπου ζωής που αξιοποιεί φορετούς αισθητήρες για να καταγράψει, με σεβασμό στην ιδιωτικότητα, τις πραγματικές διατροφικές συμπεριφορές.
Η μελέτη
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό npj Digital Medicine, χρησιμοποίησε τρεις φορετές συσκευές:
-
Ένα κολιέ (NeckSense) που καταγράφει με ακρίβεια πότε και πώς τρώει το άτομο.
-
Ένα βραχιόλι παρακολούθησης δραστηριότητας.
-
Μια κάμερα σώματος (HabitSense), ειδικά προγραμματισμένη ώστε να ενεργοποιείται μόνο όταν εντοπίζει δράση που σχετίζεται με τροφή.
Συνολικά 60 ενήλικες με παχυσαρκία συμμετείχαν στη μελέτη. Για δύο εβδομάδες φορούσαν τους αισθητήρες και παράλληλα κατέγραφαν μέσω εφαρμογής στο κινητό στοιχεία για τη διάθεσή τους και το κοινωνικό τους περιβάλλον κατά τη διάρκεια των γευμάτων. Το αποτέλεσμα ήταν χιλιάδες ώρες δεδομένων που αποκάλυψαν ότι η υπερφαγία δεν είναι ενιαίο φαινόμενο, αλλά διακρίνεται σε πέντε ξεχωριστά μοτίβα.
Οι πέντε τύποι υπερφαγίας
Η ομάδα του καθηγητή Nabil Alshurafa εντόπισε τις εξής κατηγορίες:
-
Υπερβολή στο delivery (Take-out feasting): υπερκατανάλωση έτοιμου φαγητού από εστιατόρια ή υπηρεσίες διανομής.
-
Κοινωνική υπερφαγία το βράδυ (Evening restaurant reveling): δείπνα με φίλους που οδηγούν σε υπερβολική πρόσληψη τροφής.
-
Βραδινές λιγούρες (Evening craving): έντονη επιθυμία για σνακ αργά το βράδυ.
-
Ανεξέλεγκτη απόλαυση (Uncontrolled pleasure eating): αυθόρμητες, χαρούμενες «επιθέσεις» φαγητού χωρίς συνειδητό έλεγχο.
-
Άγχος και τσιμπολόγημα (Stress-driven evening nibbling): κατανάλωση τροφής το βράδυ ως αντίδραση σε άγχος ή συναισθηματική πίεση.
Σύμφωνα με τον Alshurafa, αυτά τα μοτίβα αντικατοπτρίζουν μια σύνθετη αλληλεπίδραση περιβάλλοντος, συναισθημάτων και συνηθειών, και ανοίγουν τον δρόμο για παρεμβάσεις που θα προσαρμόζονται σε κάθε άτομο.
Προς εξατομικευμένες παρεμβάσεις
Η έρευνα δείχνει ότι η υπερφαγία δεν είναι απλώς ζήτημα «δύναμης θέλησης». Αντίθετα, σχετίζεται με συναισθηματικούς και συμπεριφορικούς παράγοντες που συχνά δρουν ασυνείδητα. Με την ανάλυση των δεδομένων, οι επιστήμονες μπορούν πλέον να «χαρτογραφήσουν» σε ποιο μοτίβο ανήκει κάθε άτομο και να σχεδιάσουν εξατομικευμένα προγράμματα αλλαγής συμπεριφοράς. Η ομάδα του Northwestern συνεργάζεται ήδη με κλινικούς γιατρούς ώστε να ξεκινήσουν πιλοτικές δοκιμές τέτοιων προγραμμάτων.
Ο υποψήφιος διδάκτορας Farzad Shahabi σημείωσε ότι η ανάλυση δεδομένων μέσω παθητικής παρακολούθησης αποκάλυψε κρυμμένα μοτίβα που δεν θα μπορούσαν να εντοπιστούν με τις παραδοσιακές μεθόδους.
Καινοτόμες τεχνολογίες με σεβασμό στην ιδιωτικότητα
Η κάμερα σώματος HabitSense αποτελεί την πρώτη πατενταρισμένη Activity-Oriented Camera (AOC). Χρησιμοποιεί θερμικούς αισθητήρες για να ενεργοποιείται μόνο όταν η τροφή μπαίνει στο οπτικό της πεδίο. Έτσι, καταγράφει μόνο τις σχετικές κινήσεις και όχι ολόκληρες σκηνές, μειώνοντας τον κίνδυνο παραβίασης της ιδιωτικότητας.
Το κολιέ NeckSense καταγράφει λεπτομέρειες όπως η ταχύτητα μάσησης, ο αριθμός των μπουκιών και οι κινήσεις του χεριού προς το στόμα. Πρόκειται για την πρώτη συσκευή που παρακολουθεί παθητικά τέτοιες συμπεριφορές στον πραγματικό κόσμο με τόση ακρίβεια.
Από την προσωπική εμπειρία στην επιστημονική αποστολή
Ο ίδιος ο Alshurafa μίλησε ανοιχτά για τις προσωπικές του δυσκολίες με το βάρος του, που κυμαινόταν συχνά κατά 20 κιλά, και τις νυχτερινές υπερφαγίες του μπροστά στην τηλεόραση. Αυτή η εμπειρία τον ώθησε να μετατρέψει τον προσωπικό του αγώνα σε μια επιστημονική αποστολή με στόχο να μεταμορφώσει τις μεθόδους αντιμετώπισης της παχυσαρκίας.
Όπως εξήγησε: «Συνδυάζοντας την επιστήμη των υπολογιστών, την ιατρική συμπεριφοράς και λίγη περιέργεια τύπου Jane Goodall, προσπαθούμε να ανοίξουμε τον δρόμο για πραγματικά εξατομικευμένη και ανθρώπινη φροντίδα». Η έρευνα του Northwestern University αποτελεί ορόσημο στη μελέτη της υπερφαγίας, καθώς για πρώτη φορά αποκαλύπτει με σαφήνεια ότι οι συμπεριφορές υπερβολικής κατανάλωσης τροφής χωρίζονται σε πέντε διακριτούς τύπους.
Αυτή η γνώση προσφέρει το θεμέλιο για πιο στοχευμένες, αποτελεσματικές και συμπονετικές παρεμβάσεις, ανοίγοντας τον δρόμο για μια νέα εποχή στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Η τεχνολογία δεν περιορίζεται πλέον στο να μετρά βήματα ή θερμίδες· μπορεί να εξελιχθεί σε συνεργάτη υγείας, που θα κατανοεί τις συνήθειες μας και θα μας βοηθά να τις αλλάξουμε με τρόπο ουσιαστικό και βιώσιμο.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!