Ινουλίνη:

Οι διατροφικές ίνες, και ειδικότερα η ίνα ινουλίνη (inulin), αποδεικνύονται όλο και πιο σημαντικές για την προστασία της υγείας του ήπατος και του μεταβολισμού — ακόμη και σε ανθρώπους με φυσιολογικό σωματικό βάρος. Νέα μελέτη της University of California, Irvine αποκαλύπτει μηχανισμούς με τους οποίους η ίνα βοηθά να μειωθούν οι βλαβερές επιπτώσεις της πρόσληψης φρουκτόζης και να βελτιωθεί η αντίσταση στην ινσουλίνη.

inoulini

Τι έδειξε η μελέτη

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ινουλίνη επηρεάζει το μικροβίωμα του εντέρου με τρόπο που αυξάνει τη διάσπαση της φρουκτόζης στον λεπτό εντερικό σωλήνα.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα λιγότερη φρουκτόζη να φτάνει στο κόλον και στο ήπαρ, όπου θα μπορούσε να προκαλέσει λιπώδη διήθηση του ήπατος (hepatic steatosis) και υπερβολική λιπογένεση (de novo lipogenesis) στο ήπαρ.
Παράλληλα, η ινουλίνη αυξάνει την παραγωγή σερίνης και γλυκίνης από το ήπαρ, δύο αμινοξέα που είναι πρόδρομοι αντιοξειδωτικών ουσιών. Αυτό συμβάλλει στην προστασία από τη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες.

Γιατί έχει σημασία ακόμα και για άτομα κοινού βάρους

Πολλές διαταραχές του μεταβολισμού αναπτύσσονται σε άτομα που δεν είναι υπέρβαρα, οπότε η διάγνωση ή η πρόληψη είναι δυσκολότερη. Με αυτή τη μελέτη, φαίνεται πως οι επιδράσεις της φρουκτόζης και της μη επαρκούς ίνας δεν αφορούν μόνο όσους είναι παχύσαρκοι, αλλά και όσους είναι με φυσιολογικό βάρος αλλά έχουν διατροφικές συνήθειες που ευνοούν το λίπος στο ήπαρ και την αντίσταση στην ινσουλίνη.

Πώς λειτουργεί η ινουλίνη

Ένας σημαντικός μηχανισμός είναι η αλληλεπίδραση με το μικροβίωμα του εντέρου:

Η ινουλίνη αποτελεί πρεβιοτικό — δηλαδή, τροφοδοτεί ευεργετικά βακτήρια στο έντερο.
Αυτά τα βακτήρια χρησιμοποιούν τη φρουκτόζη που καταναλώνεται διατροφικά, περιορίζοντας τη μεταφορά της φρουκτόζης στο ήπαρ ή στο κόλον, όπου θα μπορούσε να προκαλέσει βλάβες.
Με αυτό τον τρόπο αποτρέπεται η παραγωγή νέων λιπών (λιπογένεση) στο ήπαρ που προκαλείται από υπερβολική φρουκτόζη.
Επιπλέον, ενισχύεται η παραγωγή αντιοξειδωτικών παραγόντων — προστατεύοντας το ήπαρ από οξειδωτικό στρες και φλεγμονή.

Ποιες είναι οι δυνατότητες εφαρμογής στην πρόληψη και τη διατροφή

Η μελέτη ανοίγει δρόμους για πιο στοχευμένες διαιτητικές παρεμβάσεις, όπως:

Χρήση ινουλίνης ή άλλων διατροφικών ινών ως πρεβιοτικών ώστε να ενισχυθεί η ικανότητα του εντέρου να επεξεργάζεται τη φρουκτόζη.
Εξατομικευμένη διατροφή: εξετάζοντας το μικροβίωμα κάθε ατόμου για να διαπιστωθεί πόσο καλά “καθαρίζει” τη φρουκτόζη πριν αυτή απορροφηθεί. Με αυτό τον τρόπο ίσως μπορούμε να προσδιορίσουμε ποιοι θα επωφεληθούν περισσότερο από τέτοιες παρεμβάσεις.
Προληπτική ιατρική που βασίζεται στη διατροφή: η ιδέα ότι με απλές αλλαγές στη διατροφή (π.χ. αύξηση της κατανάλωσης ίνας) μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος, αντίστασης στην ινσουλίνη και πιθανώς άλλων νοσημάτων.

Τι δεν γνωρίζουμε ακόμη / περαιτέρω έρευνα

Παρά την προοπτική, υπάρχουν ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν:

Ποιες άλλες μορφές διατροφικής ίνας πέρα από την ινουλίνη έχουν παρόμοια αποτελέσματα;
Ποιες δόσεις ίνας είναι απαραίτητες για να επιτευχθούν αυτά τα οφέλη;
Πόσο γρήγορα παρατηρούνται αλλαγές στον οργανισμό με τη χρήση διατροφικής ίνας;
Αν υπάρχουν διαφορές ως προς τη γενετική, τις διαφορές του μικροβιώματος, ή άλλους παράγοντες που επηρεάζουν πόσο καλά ανταποκρίνεται κάποιος σε τέτοιες αλλαγές.

Οι διατροφικές ίνες — και κυρίως η ινουλίνη — φαίνεται να αποτελούν μια ισχυρή “ασπίδα” κατά των μεταβολικών νοσημάτων που σχετίζονται με τη φρουκτόζη, όπως:

η λιπώδης ηπατική νόσος (non-alcoholic fatty liver disease),
η αντίσταση στην ινσουλίνη,
η φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες.

Ακόμα και για ανθρώπους με κανονικό βάρος, η βελτίωση του μικροβιώματος μέσω της διατροφικής ίνας μπορεί να προσφέρει προστασία που δεν είναι εμφανής μόνο μέσω της επιφανειακής μέτρησης του σωματικού βάρους.