Η κρίση μέσης ηλικίας έχει περάσει στην καθημερινή γλώσσα, με εικόνες ανθρώπων γύρω στα 40 να αναθεωρούν τη ζωή τους, να αλλάζουν καριέρα ή να κάνουν δραστικές αγορές. Ωστόσο, μια πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο Northeastern θέτει υπό αμφισβήτηση την αρχική θεωρία του Elliott Jaques, ο οποίος το 1965 πρότεινε ότι η κρίση αυτή εμφανίζεται γύρω στην ηλικία των 35 ετών.
Η Θεωρία του Elliott Jaques
Ο Καναδός ψυχαναλυτής και κοινωνιολόγος Elliott Jaques εισήγαγε τον όρο «κρίση της μέσης ηλικίας» σε άρθρο του το 1965, με τίτλο «Death and the Midlife Crisis». Στηρίχθηκε σε μελέτη διάσημων δημιουργικών ανθρώπων από την Ιταλική Αναγέννηση έως τον Δάντη, οι οποίοι παρουσίασαν μείωση παραγωγικότητας ή αλλαγή στυλ εργασίας μεταξύ 35 και 40 ετών. Βασίστηκε επίσης στην βιβλική έννοια της «τριών και εβδομήντα» (70 ετών) ως μέσης διάρκειας ζωής, υπολογίζοντας ότι η μέση ηλικία ξεκινά γύρω στα 35.
Η Σύγχρονη Προσέγγιση
Η Naomi Wynter-Vincent, επίκουρη καθηγήτρια καινοτομίας και αγγλικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Northeastern, αναλύει τη θεωρία του Jaques και εξετάζει αν ισχύει σήμερα. Στη μελέτη της, υποστηρίζει ότι η αντίληψη της μέσης ηλικίας έχει αλλάξει, καθώς οι άνθρωποι ζουν περισσότερο, ξεκινούν οικογένειες αργότερα και αναθεωρούν τη ζωή τους σε διαφορετικές φάσεις.
Εναλλακτικές Θεωρίες
Άλλοι ψυχολόγοι, όπως ο Daniel Levinson, πρότειναν ότι η κρίση της μέσης ηλικίας είναι μια φυσιολογική φάση ανάπτυξης, όπου οι άνθρωποι αναθεωρούν τις επιλογές τους και επαναπροσδιορίζουν τους στόχους τους. Ωστόσο, αυτή η θεωρία έχει επικριθεί για την έλλειψη ποικιλίας στο δείγμα και τη γενίκευση των αποτελεσμάτων.
Σύγχρονα Δεδομένα
Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η «κρίση της μέσης ηλικίας» δεν είναι καθολική. Μια μελέτη του 2025 αναφέρει ότι οι νέοι ηλικίας 18-29 ετών αναφέρουν περισσότερη ψυχική δυσφορία από ό,τι οι μεσήλικες. Επιπλέον, η γενική ψυχική ευημερία φαίνεται να βελτιώνεται με την ηλικία, αμφισβητώντας την ύπαρξη μιας καθολικής κρίσης στη μέση ηλικία.
Η κρίση μέσης ηλικίας δεν είναι ένα ενιαίο φαινόμενο που συμβαίνει σε όλους γύρω από την ηλικία των 35. Αντίθετα, είναι μια υποκειμενική εμπειρία που εξαρτάται από προσωπικές συνθήκες, κοινωνικές πιέσεις και πολιτισμικές αντιλήψεις. Ενώ για κάποιους μπορεί να είναι μια περίοδος αναθεώρησης και αλλαγής, για άλλους μπορεί να είναι μια φάση αποδοχής και ωρίμανσης.