Στην πρόοδο υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων του ταμείου ανάκαμψης (ΤΑΑ) επισημαίνονται καθυστερήσεις οι οποίες εάν δεν ξεπεραστούν, πιθανόν να έχουν αρνητική επίπτωση τόσο στο ρυθμό ανάπτυξης όσο και στο χρόνο ανάκαμψης του κεφαλαιακού αποθέματος της οικονομίας. Αιτίες των καθυστερήσεων αυτών ,όπως αναφέρει και το ευρωπαϊκό συμβούλιο, ενδέχεται να σχετίζονται με τομείς οι οποίοι χρήζουν βελτίωσης. Αυτά επισήμανε πρόσφατα στη τριμηνιαία έκθεση του το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή.
Επίσης μεγάλο ζήτημα αναδεικνύεται η δανειακή πλευρά των χρηματοδοτήσεων του Ταμείου και ειδικά των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης που δεν έχουν φτάσει στην αγορά αλλά βρίσκονται στα συρτάρια διαφόρων κρατικών φορέων, ώστε να εμφανίζονται απορροφημένα.
Αποκαλύπτει, επίσης, πως εκτός από το σκέλος των επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης, μεγάλο ζήτημα υπάρχει και με το δανειακό σκέλος αφού μέχρι τον Αύγουστο του 2026 η Ελλάδα (οι τράπεζες που συμμετέχουν στο δανειακό σκέλος) θα έπρεπε να υπογράψουν δανειακές συμβάσεις οκτώ δισ. ευρώ όταν σε τέσσερα χρόνια έχουν υπογραφεί συμβάσεις επτά δισεκατομμυρίων.
Μέχρι σήμερα οι τράπεζες έχουν υπογράψει δανειακές συμβάσεις 7,1 δισ. ευρώ μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ οι επιχειρήσεις που έλαβαν τα δάνεια έχουν εκταμιεύσει μόλις 3,9 δισ. ευρώ. Κύρια αιτία είναι οι καθυστερήσεις στην αδειοδότηση των επενδύσεων, κ.ά.
- Για το δανειακό σκέλος του Ταμείου δεν ισχύει ο κανόνας απορρόφησης των πόρων μέχρι τον Αύγουστο 2026 όπως ισχύει για το σκέλος των επιχορηγήσεων. Ισχύει, όμως, η απαίτηση για συμβασιοποίηση του συνολικού ποσού των 17 δισ. ευρώ.
Στο σκέλος των επιχορηγήσεων, σύμφωνα με την έκθεση της ΤτΕ, από τα 9,8 δισ. ευρώ που εμφανίζεται να έχει απορροφήσει η Ελλάδα, μόλις τα 5,1 δισ. ευρώ έχουν φτάσει στους τελικούς δικαιούχους («εκταμιεύσεις προς τελικούς δικαιούχους»).
Ειδικότερα για την Ελλάδα, «η υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» εμποδίζεται επιπλέον από αδυναμία συντονισμού των διαδικασιών, καθώς και χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες σχετικές με τις δημόσιες προμήθειες και τις μεταβιβάσεις δικαιωμάτων ιδιοκτησίας».
Με τη νέα «καθοδήγηση» των Βρυξελλών εχει ζητηθεί από τα κράτη-μέλη ριζικός εξορθολογισμός των σχεδίων τους. Θα πρέπει να επανεξετάσουν διεξοδικά τα σχέδια το συντομότερο δυνατό, ώστε να διασφαλίσουν ότι όλα τα ορόσημα και οι στόχοι μπορούν να εφαρμοστούν έως την προθεσμία της 31ης Αυγούστου 2026. Μόνο τα μέτρα που είναι βέβαιο ότι θα εφαρμοστούν πλήρως έως την προθεσμία αυτή θα πρέπει να παραμείνουν στα σχέδια. Τα μέτρα για τα οποία αυτό δεν μπορεί να διασφαλιστεί θα πρέπει να αφαιρεθούν. Θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην εξασφάλιση της κατανομής των επιχορηγήσεων. Για να δοθεί επαρκής χρόνος για την εφαρμογή όλων των ορόσημων και των στόχων και την αξιολόγηση όλων των αιτημάτων πληρωμών, η επιτροπή προτρέπει τα κράτη-μέλη να προβούν σε τέτοιες αναθεωρήσεις σχεδίων το συντομότερο δυνατό και σε κάθε περίπτωση έως το τέλος του 2025.
Στην δεύτερη αναθεώρηση που κατέθεσε πριν δυο μήνες η Ελλάδα και συγκεκριμένα για την υγεία σύμφωνα με την εκτελεστική απόφαση του συμβούλιου της Ευρωπαϊκής Eπιτροπής της 30-6-2025:
- Εξήγησε ότι τρία μέτρα δεν είναι πλέον εν μέρει εφικτά, λόγω απρόβλεπτων τεχνικών προκλήσεων. Αυτά αφορούν, αντίστοιχα, το ορόσημο 171 στο πλαίσιο του μέτρου 16757 Ίδρυση Κέντρου Ακτινοθεραπείας στο Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών «Σωτηρία», τον στόχο 156, τον νέο στόχο 156α και τους στόχους 157 και 158 στο πλαίσιο του μέτρου 16816 Μεταρρυθμίσεις και επιτάχυνση των επενδύσεων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης — Μεταρρυθμίσεις και επιτάχυνση των επενδύσεων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης — Μείωση του clawback και εξορθολογισμός των δαπανών υγειονομικής περίθαλψης της συνιστώσας 3.3. Βελτίωση της ανθεκτικότητας, της προσβασιμότητας και της βιωσιμότητας της υγειονομικής περίθαλψης
- Εξήγησε ότι 27 μέτρα τροποποιήθηκαν προκειμένου να εφαρμοστούν καταλληλότερες εναλλακτικές επιλογές, ώστε να επιτευχθεί η αρχική επιδίωξη του μέτρου. Την υγεία αφορούν το ορόσημο 161 και ο στόχος 166 στο πλαίσιο του μέτρου 16755 Μεταρρύθμιση του συστήματος πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης, το ορόσημο 165 στο πλαίσιο του μέτρου 16783 Υλοποίηση εθνικού προγράμματος πρόληψης της δημόσιας υγείας «Σπύρος Δοξιάδης» (ΕΠΠ «ΣΔ»), τα ορόσημα 335 και 336 στο πλαίσιο του μέτρου 16984 Μεταρρύθμιση για τον προσωπικό ιατρό στο πλαίσιο της συνιστώσας 3.3 Βελτίωση της ανθεκτικότητας, της προσβασιμότητας και της βιωσιμότητας της υγειονομικής περίθαλψης
- Εξήγησε ότι 33 μέτρα τροποποιήθηκαν προκειμένου να εφαρμοστεί καταλληλότερη εναλλακτική επιλογή που επιτρέπει τη μείωση του διοικητικού φόρτου, με παράλληλη επίτευξη των στόχων των αντίστοιχων μέτρων. Την υγεία αφορά το ορόσημο 163 στο πλαίσιο του μέτρου 16756 Οργανωτικές μεταρρυθμίσεις στο σύστημα υγείας στο πλαίσιο της συνιστώσας 3.3 Βελτίωση της ανθεκτικότητας, της προσβασιμότητας και της βιωσιμότητας της υγειονομικής περίθαλψης