Η πανδημία της COVID-19 έχει αλλάξει ριζικά τον τρόπο που βλέπουμε την υγεία μας, όχι μόνο σε επίπεδο άμεσης λοίμωξης αλλά και μακροπρόθεσμων συνεπειών. Πρόσφατη μελέτη έφερε στο φως ένα ακόμη ανησυχητικό δεδομένο: η λοίμωξη από τον SARS-CoV-2 φαίνεται να επιταχύνει τη γήρανση των αιμοφόρων αγγείων, ιδιαίτερα στις γυναίκες, αυξάνοντας τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων όπως εγκεφαλικό επεισόδιο ή έμφραγμα.
Τι σημαίνει «αγγειακή γήρανση»;
Η αγγειακή γήρανση αναφέρεται στη σταδιακή απώλεια ελαστικότητας των αιμοφόρων αγγείων, στη σκλήρυνση των αρτηριών και στη μειωμένη ικανότητά τους να ανταποκρίνονται σε αιμοδυναμικές αλλαγές. Πρόκειται για μια φυσιολογική διαδικασία που επιταχύνεται με την ηλικία, τον ανθυγιεινό τρόπο ζωής, την υπέρταση, το κάπνισμα ή το διαβήτη. Η καινοτομία της μελέτης είναι ότι η COVID-19 φαίνεται να λειτουργεί ως «επιταχυντής» αυτής της διαδικασίας, ακόμη και σε σχετικά νεότερες γυναίκες χωρίς σημαντικό ιστορικό καρδιολογικών προβλημάτων.
Η μελέτη και τα ευρήματά της
Η έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2025 επικεντρώθηκε σε γυναίκες που είχαν νοσήσει από COVID-19 και συνέκρινε δείκτες αγγειακής υγείας με εκείνους γυναικών που δεν είχαν μολυνθεί. Χρησιμοποιήθηκαν μέθοδοι όπως η μέτρηση της αρτηριακής σκληρίας (arterial stiffness) και της ενδοθηλιακής λειτουργίας. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσες είχαν ιστορικό λοίμωξης παρουσίαζαν:
-
Αυξημένη σκληρότητα των αρτηριών,
-
Μειωμένη ενδοθηλιακή ικανότητα χαλάρωσης,
-
Σημάδια πρώιμης αγγειακής γήρανσης σε επίπεδα που παρατηρούνται συνήθως αρκετά χρόνια αργότερα.
Αυτό σημαίνει ότι η COVID-19 ενδέχεται να αφήνει ένα «αποτύπωμα» στο καρδιαγγειακό σύστημα, το οποίο παραμένει ακόμη και μετά την ανάρρωση.
Γιατί επηρεάζονται τα αγγεία από τον SARS-CoV-2;
Ο ιός SARS-CoV-2 είναι γνωστό ότι προσβάλλει όχι μόνο το αναπνευστικό αλλά και το αγγειακό σύστημα. Μερικοί βασικοί μηχανισμοί που προτείνονται είναι:
-
Φλεγμονή: Η λοίμωξη προκαλεί έντονη φλεγμονώδη αντίδραση, η οποία μπορεί να βλάψει τα ενδοθηλιακά κύτταρα.
-
Θρόμβωση: Παρατηρήθηκε αυξημένη τάση για μικροθρόμβους, οι οποίοι επιβαρύνουν την κυκλοφορία.
-
Οξειδωτικό στρες: Η παραγωγή ελεύθερων ριζών μπορεί να καταστρέψει τις αρτηρίες.
-
Ορμονικοί παράγοντες στις γυναίκες: Οι μεταβολές στα οιστρογόνα πιθανόν να καθιστούν τις γυναίκες πιο ευάλωτες στις αγγειακές συνέπειες της COVID-19.
Επιπτώσεις στην καρδιαγγειακή υγεία
Η επιταχυνόμενη αγγειακή γήρανση συνεπάγεται αυξημένο κίνδυνο για:
-
Εγκεφαλικό επεισόδιο: λόγω μειωμένης ελαστικότητας και αυξημένης αρτηριακής πίεσης,
-
Έμφραγμα του μυοκαρδίου: από φραγή των στεφανιαίων αγγείων,
-
Υπέρταση: καθώς τα αγγεία δεν μπορούν να ρυθμίσουν αποτελεσματικά την αιματική ροή,
-
Κακή μικροκυκλοφορία: που μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια κόπωση ή βλάβες σε όργανα.
Η μελέτη υπογραμμίζει την ανάγκη μακροχρόνιας παρακολούθησης των γυναικών που έχουν νοσήσει από COVID-19, ακόμη κι αν τα συμπτώματά τους ήταν ήπια.
Τι μπορούν να κάνουν οι γυναίκες για πρόληψη και προστασία;
Αν και η επιστημονική έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη, υπάρχουν πρακτικά βήματα που μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο:
-
Τακτικός έλεγχος: Μέτρηση πίεσης, εξετάσεις αίματος και καρδιολογικός έλεγχος.
-
Σωματική άσκηση: Το περπάτημα, το ποδήλατο και η γιόγκα βοηθούν στη διατήρηση της αγγειακής ελαστικότητας.
-
Ισορροπημένη διατροφή: Πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, καλά λιπαρά και χαμηλή σε κορεσμένα λίπη.
-
Διακοπή καπνίσματος: Το κάπνισμα είναι ο Νο1 επιβαρυντικός παράγοντας για τα αγγεία.
-
Διαχείριση στρες: Ο χρόνιος ψυχολογικός φόρτος αυξάνει την αρτηριακή πίεση και φθείρει τα αγγεία.
Η νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι η COVID-19 δεν είναι μόνο μια παροδική λοίμωξη αλλά μπορεί να αφήσει μακροχρόνιες συνέπειες στην καρδιαγγειακή υγεία των γυναικών, επιταχύνοντας την αγγειακή γήρανση. Η κατανόηση αυτής της επίδρασης είναι καθοριστική για την έγκαιρη πρόληψη και παρέμβαση. Η επόμενη πρόκληση για την ιατρική κοινότητα είναι να καθορίσει τρόπους παρακολούθησης και θεραπείας, ώστε οι γυναίκες που πέρασαν COVID-19 να μην αντιμετωπίσουν μελλοντικά σοβαρά καρδιολογικά προβλήματα.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!