Ο ήλιος είναι πηγή ζωής και ενέργειας. Χάρη σε αυτόν, ο οργανισμός μας συνθέτει βιταμίνη D, απαραίτητη για την υγεία των οστών, του ανοσοποιητικού και της ψυχικής μας διάθεσης. Ωστόσο, η υπερβολική και απροστάτευτη έκθεση μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες, από ηλιακά εγκαύματα μέχρι μακροχρόνια προβλήματα όπως η πρόωρη γήρανση του δέρματος και ο καρκίνος του δέρματος. Η ισορροπία μεταξύ οφέλους και κινδύνου είναι το κλειδί για να απολαμβάνουμε τον ήλιο με ασφάλεια.
Τα οφέλη του ήλιου
Η μέτρια έκθεση στον ήλιο, ιδιαίτερα τις πρωινές ώρες, συμβάλλει:
-
Στη σύνθεση βιταμίνης D, που ρυθμίζει τα επίπεδα ασβεστίου και φωσφόρου.
-
Στη βελτίωση της διάθεσης, καθώς η ηλιακή ακτινοβολία διεγείρει την παραγωγή σεροτονίνης.
-
Στην ενίσχυση του κιρκαδικού ρυθμού, βελτιώνοντας τον ύπνο.
Η καθημερινή ήπια έκθεση, 10–15 λεπτά, είναι συνήθως αρκετή για τα περισσότερα άτομα, χωρίς να αυξάνει υπερβολικά τον κίνδυνο δερματικών βλαβών.
Οι κίνδυνοι της υπερβολικής έκθεσης
Η υπερβολική έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV) μπορεί να προκαλέσει:
-
Ηλιακά εγκαύματα: Προκαλούν πόνο, κοκκίνισμα και ξεφλούδισμα του δέρματος.
-
Φωτογήρανση: Ρυτίδες, χαλάρωση και κηλίδες λόγω βλάβης στις ίνες κολλαγόνου.
-
Καρκίνο του δέρματος: Συμπεριλαμβανομένου του μελανώματος, της πιο επικίνδυνης μορφής.
-
Οφθαλμικές βλάβες: Όπως φωτοκερατίτιδα και καταρράκτης.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το 80% της συνολικής έκθεσης στον ήλιο που δέχεται ένας άνθρωπος στη ζωή του συμβαίνει μέχρι την ηλικία των 18 ετών, γεγονός που υπογραμμίζει τη σημασία της πρόληψης από μικρή ηλικία.
Προστασία από τον ήλιο
Η αποτελεσματική προστασία περιλαμβάνει συνδυασμό μέτρων:
-
Αντηλιακό
-
Χρησιμοποιούμε προϊόν με δείκτη προστασίας (SPF) τουλάχιστον 30, με προστασία UVA και UVB.
-
Εφαρμόζουμε 20–30 λεπτά πριν την έκθεση και ανανεώνουμε κάθε 2 ώρες ή μετά από κολύμπι/εφίδρωση.
-
-
Κατάλληλη ένδυση
-
Φαρδιά, ελαφριά ρούχα που καλύπτουν το δέρμα.
-
Καπέλο με φαρδύ γείσο για προστασία προσώπου και αυτιών.
-
Γυαλιά ηλίου με UV φίλτρα.
-
-
Σωστή ώρα έκθεσης
-
Αποφεύγουμε τον ήλιο 11:00–16:00, όταν η ακτινοβολία είναι πιο έντονη.
-
-
Ενυδάτωση
-
Πίνουμε άφθονο νερό για να αντισταθμίσουμε την απώλεια υγρών λόγω ζέστης.
-
Ήλιος και παιδιά
Τα παιδιά έχουν πιο ευαίσθητο δέρμα και χρειάζονται ιδιαίτερη φροντίδα. Οι παιδίατροι συστήνουν:
-
Καθόλου απευθείας έκθεση στον ήλιο κάτω των 6 μηνών.
-
Συνεχή χρήση αντηλιακού και προστατευτικών ρούχων.
-
Συχνά διαλείμματα σκιάς κατά τη διάρκεια παιχνιδιού στην παραλία ή την παιδική χαρά.
Ήλιος και άτομα με ευαίσθητο δέρμα
Άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα, φακίδες ή ιστορικό δερματικών καρκίνων πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά. Η τακτική δερματολογική εξέταση είναι σημαντική για την έγκαιρη ανίχνευση ύποπτων αλλαγών στο δέρμα.
Η ισορροπία είναι το παν
Ο ήλιος δεν είναι εχθρός μας, αρκεί να τον απολαμβάνουμε με σεβασμό. Η ασφαλής έκθεση προσφέρει ενέργεια, καλή διάθεση και σωματικά οφέλη, ενώ η υπερβολή μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες. Με μέτρο, προστασία και ενημέρωση, μπορούμε να απολαμβάνουμε το φως και τη ζεστασιά του χωρίς να βάζουμε την υγεία μας σε κίνδυνο.