Σύμφωνα με νέα έρευνα της Σχολής Δημόσιας Υγείας Mailman του Πανεπιστημίου Columbia, τα περιστατικά φόνου-αυτοκτονίας στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι πιο συχνά απ’ όσο υποδείκνυαν παλαιότερες εκτιμήσεις. Αν και τα περιστατικά αυτά παραμένουν σχετικά σπάνια, η συχνότητά τους αυξάνεται και αποκαλύπτει ανησυχητικά μοτίβα, ιδίως όταν στη βία εμπλέκονται ζευγάρια ή πρώην σύντροφοι. Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό JAMA Network Open και φέρνουν στο φως σημαντικά δεδομένα που αφορούν τη φύση, την κατανομή και τα αίτια αυτών των τραγικών γεγονότων.
Τι είναι ο Φόνος-Αυτοκτονία;
Ο όρος φόνος-αυτοκτονία αναφέρεται σε περιστατικά κατά τα οποία ένα άτομο διαπράττει έναν ή περισσότερους φόνους και στη συνέχεια αφαιρεί τη δική του ζωή —συνήθως μέσα σε διάστημα 24 ωρών. Αυτές οι πράξεις χαρακτηρίζονται από έντονη βία και έχουν καταστροφικές συνέπειες για τις οικογένειες και τις κοινότητες. «Τα περιστατικά δολοφονίας-αυτοκτονίας εμπεριέχουν υψηλό επίπεδο βίας και τραγικές συνέπειες. Έκρινα σημαντικό να ανανεώσουμε τα δεδομένα σχετικά με τη συχνότητά τους, ποιοι επηρεάζονται και σε ποιες περιοχές συμβαίνουν», δήλωσε η καθηγήτρια Επιδημιολογίας Katherine M. Keyes από το Columbia.
Μεθοδολογία της Έρευνας
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από το Εθνικό Σύστημα Καταγραφής Βίαιων Θανάτων (National Violent Death Reporting System – NVDRS), επικεντρώνοντας την ανάλυσή τους σε 30 πολιτείες των ΗΠΑ που διέθεταν πλήρη στοιχεία για την περίοδο 2016–2022. Η ανάλυση βασίστηκε σε αστυνομικές αναφορές και άλλες πηγές, που τεκμηρίωναν εάν ένας φόνος ακολουθήθηκε από αυτοκτονία εντός 24 ωρών. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου εντοπίστηκαν:
-
5.743 θάνατοι που συνδέονται με περιστατικά δολοφονίας-αυτοκτονίας
-
3.125 ήταν δολοφονίες
-
2.618 ήταν αυτοκτονίες
-
-
Ο ετήσιος μέσος όρος ανέρχεται σε 820 θανάτους
Ποιος Διαπράττει τις Πράξεις;
Η πλειονότητα των δραστών ήταν λευκοί άνδρες, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις χρησιμοποιήθηκε πυροβόλο όπλο. Πάνω από 57% των θυμάτων ήταν νυν ή πρώην σύντροφοι του δράστη, κάτι που υποδεικνύει ισχυρή συσχέτιση με την ενδοοικογενειακή βία. Επιπλέον, 14% των θυμάτων ήταν παιδιά κάτω των 18 ετών, γεγονός που επιτείνει την τραγικότητα αυτών των υποθέσεων.
Γεωγραφικές Διαφορές
Η μελέτη αποκάλυψε έντονες γεωγραφικές διαφοροποιήσεις στις ΗΠΑ:
-
Αλάσκα και Αριζόνα είχαν τα υψηλότερα ποσοστά
-
Μασαχουσέτη και Νιού Χάμσαϊρ τα χαμηλότερα
Αυτή η διακύμανση πιθανόν σχετίζεται με διαφορές στη νομοθεσία περί όπλων, στη διαθεσιμότητα ψυχικής υγειονομικής περίθαλψης και στη διαχείριση ενδοοικογενειακής βίας.
Πού Πρέπει να Δώσουμε Έμφαση;
Η Keyes τόνισε ότι η πρόληψη πρέπει να είναι προτεραιότητα της δημόσιας υγείας. Προτείνει:
-
Ενίσχυση των προγραμμάτων διαλογής για ενδοοικογενειακή βία
-
Εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας και κοινωνικών λειτουργών
-
Εφαρμογή “διαταγών περιορισμού κινδύνου” (Extreme Risk Protection Orders), που επιτρέπουν την αφαίρεση όπλων από άτομα με αποδεδειγμένα βίαιη ή αυτοκαταστροφική συμπεριφορά
«Σχεδόν 90% των δολοφονιών-αυτοκτονιών περιλαμβάνουν χρήση πυροβόλων όπλων. Ο περιορισμός της πρόσβασης στα όπλα, όπου είναι εφικτό, μπορεί να μειώσει σημαντικά τον αριθμό των περιστατικών αυτών», προσθέτει η Keyes.
Τι Σημαίνουν τα Ευρήματα για την Κοινωνία;
Παρά τη σπανιότητά τους, τα περιστατικά δολοφονίας-αυτοκτονίας έχουν δυσανάλογο κοινωνικό και ψυχολογικό αντίκτυπο, κυρίως λόγω του σοκ που προκαλούν σε οικογένειες, κοινότητες και το γενικότερο περιβάλλον. Η καλύτερη παρακολούθηση των περιστατικών, η στοχευμένη πρόληψη και η ενίσχυση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και προστασίας θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας είναι απαραίτητες για την αποτροπή παρόμοιων τραγωδιών στο μέλλον.
Η μελέτη της Columbia έρχεται να υπενθυμίσει την ανάγκη για συνδυασμένη προσέγγιση σε θέματα δημόσιας υγείας, νομοθεσίας και κοινωνικής ευαισθητοποίησης. Όταν η πρόσβαση σε όπλα, η ψυχική υγεία και η ενδοοικογενειακή βία συνυπάρχουν, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι καταστροφικό. Η λήψη μέτρων πριν φτάσουμε στο κρίσιμο σημείο, είναι το κλειδί για την προστασία της ζωής – τόσο των πιθανών θυμάτων όσο και των δραστών.