Ζεις κοντά στη θάλασσα; Ίσως ζήσεις περισσότερο

Μια πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Οχάιο έρχεται να επιβεβαιώσει αυτό που πολλοί υποπτεύονταν: η ζωή κοντά στο κύμα της θάλασσας μπορεί να συνδέεται με μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής. Όμως, το ίδιο δεν φαίνεται να ισχύει για όσους ζουν σε πόλεις κοντά σε ποτάμια ή λίμνες, ακόμα κι αν πρόκειται για μεγάλα υδάτινα σώματα. Οι ερευνητές ανέλυσαν πληθυσμιακά δεδομένα από περισσότερες από 66.000 απογραφικές περιοχές στις ΗΠΑ, συγκρίνοντας τη μέση διάρκεια ζωής με βάση την εγγύτητα σε υδάτινες εκτάσεις. Τα ευρήματά τους δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Environmental Research και αποκαλύπτουν σημαντικές διαφοροποιήσεις ανάλογα με τον τύπο και τη γεωγραφική θέση του “μπλε τοπίου”.

thalassa kairos

Η ζωή δίπλα στη θάλασσα παρατείνει τη ζωή

Τα άτομα που ζουν σε απόσταση έως περίπου 48 χλμ από ωκεανό ή κόλπο έχουν σαφώς υψηλότερο προσδόκιμο ζωής, σε σύγκριση με όσους ζουν σε αστικά περιβάλλοντα κοντά σε εσωτερικά υδάτινα σώματα, όπως ποτάμια και λίμνες. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον επικεφαλής ερευνητή Dr. Jianyong “Jamie” Wu, οι παραθαλάσσιοι κάτοικοι ζουν κατά μέσο όρο τουλάχιστον έναν χρόνο περισσότερο από τον γενικό μέσο όρο των 79 ετών, ενώ όσοι ζουν σε πόλεις κοντά σε λίμνες ή ποτάμια έχουν μέσο προσδόκιμο περίπου 78 έτη ή και λιγότερο.

Γιατί οι παραθαλάσσιες περιοχές είναι πιο ευνοϊκές;

Η μελέτη εντοπίζει διάφορους περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς παράγοντες που πιθανώς συμβάλλουν στο φαινόμενο:

Ήπιο κλίμα και λιγότερες ημέρες με καύσωνα.
Καλύτερη ποιότητα αέρα λόγω θαλάσσιων ανέμων.
Περισσότερες ευκαιρίες για σωματική άσκηση και αναψυχή.
Υψηλότερα εισοδήματα και καλύτερες υποδομές υγείας.
Λιγότερη έκθεση σε ξηρασία, η οποία έχει συνδεθεί με αυξημένους περιβαλλοντικούς κινδύνους.

Σύμφωνα με τη συν-συγγραφέα της μελέτης, Δρ. Yanni Cao, «οι παραθαλάσσιοι πληθυσμοί επωφελούνται από ένα συνδυασμό θετικών κοινωνικών και περιβαλλοντικών συνθηκών που λείπουν από άλλες αστικές περιοχές».

Ποτάμια και λίμνες μέσα στην πόλη: Παγίδες αντί για πλεονεκτήματα

Αντίθετα, οι κάτοικοι αστικών περιοχών που βρίσκονται κοντά σε ποτάμια και λίμνες, δεν φαίνεται να απολαμβάνουν τα ίδια οφέλη. Το φαινόμενο αυτό αποδίδεται σε:

Ρύπανση των υδάτων και του αέρα λόγω βιομηχανικής δραστηριότητας.
Ανεπαρκείς υποδομές αναψυχής και ασφάλειας γύρω από τα υδάτινα σώματα.
Πλημμύρες, που αυξάνουν τους κινδύνους για υγεία και περιουσία.
Φτώχεια και ανισότητες, που συχνά συγκεντρώνονται σε αστικές περιοχές με υδάτινα χαρακτηριστικά.

«Η ιδέα ότι κάθε υδάτινο τοπίο είναι ευεργετικό δεν επιβεβαιώνεται. Το περιβάλλον και οι κοινωνικές συνθήκες παίζουν τεράστιο ρόλο», σημειώνει ο Dr. Wu.

Προηγούμενα δεδομένα και νέα ερωτήματα

Προγενέστερες έρευνες είχαν δείξει ότι η ζωή κοντά σε “μπλε περιοχές” (blue spaces) συνδέεται με υψηλότερη σωματική δραστηριότητα, μειωμένη παχυσαρκία και καλύτερη καρδιολογική υγεία. Ωστόσο, η νέα μελέτη είναι η πρώτη που ερευνά συστηματικά τη σύνδεση μεταξύ διαφορετικών τύπων υδάτινων περιοχών και της μακροζωίας. Η Cao, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στη Δημόσια Υγεία, τονίζει ότι τα ευρήματα ίσως προσφέρουν ενδείξεις για τη γενική πτωτική τάση στο προσδόκιμο ζωής στις ΗΠΑ, η οποία είναι πιο έντονη σε σχέση με άλλες ανεπτυγμένες χώρες. «Οι κοινωνικοί προσδιοριστές της υγείας και οι περιβαλλοντικές ανισότητες φαίνεται να παίζουν κομβικό ρόλο», αναφέρει.

Τι σημαίνουν όλα αυτά για την υγεία μας;

Τα αποτελέσματα ενισχύουν την ιδέα ότι το περιβάλλον στο οποίο ζούμε επηρεάζει βαθιά την υγεία μας – όχι μόνο από βιολογικής αλλά και από κοινωνικής πλευράς.

Αν μένεις κοντά στη θάλασσα, απολαμβάνεις φυσικές συνθήκες που ευνοούν την υγεία και τη μακροζωία.
Αν μένεις κοντά σε ποτάμι ή λίμνη σε αστικό περιβάλλον, δεν έχεις απαραίτητα τα ίδια οφέλη – ιδιαίτερα αν το περιβάλλον είναι ρυπασμένο ή φτωχό σε υποδομές.

Η γειτνίαση με το νερό δεν είναι πανάκεια. Ναι μεν η ζωή κοντά στη θάλασσα συνδέεται με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, αλλά αυτό δεν ισχύει για κάθε “υδάτινη γειτονιά”. Οι περιβαλλοντικές και κοινωνικές συνθήκες είναι αυτές που τελικά καθορίζουν αν το “μπλε” σου τοπίο είναι ευλογία ή πρόβλημα. Ίσως ήρθε η ώρα, όπως υπογραμμίζει και ο Dr. Wu, να δούμε το φυσικό μας περιβάλλον όχι απλώς ως αισθητικό πλεονέκτημα, αλλά ως βασικό δείκτη δημόσιας υγείας και κοινωνικής ισότητας.