Υποσιτισμός: Συνδέεται με νέα μορφή διαβήτη που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους

Ο διαβήτης είναι μία από τις πιο διαδεδομένες χρόνιες ασθένειες παγκοσμίως, με εκατοντάδες εκατομμύρια διαγνωσμένα περιστατικά. Μέχρι σήμερα, οι πιο γνωστές μορφές του είναι ο διαβήτης τύπου 1 και τύπου 2. Ωστόσο, σύμφωνα με νέες επιστημονικές έρευνες, ο υποσιτισμός μπορεί να προκαλεί μια ξεχωριστή μορφή διαβήτη, η οποία επηρεάζει κυρίως φτωχότερους πληθυσμούς. Οι ειδικοί προτείνουν να αναγνωριστεί επισήμως ως «διαβήτης τύπου 5», ώστε να αντιμετωπιστεί πιο αποτελεσματικά στις χώρες που ήδη δοκιμάζονται από τη φτώχεια και την πείνα.

Οι γνωστές μορφές διαβήτη

Ο διαβήτης τύπου 2 είναι ο συχνότερος και συνδέεται με την παχυσαρκία και την αντίσταση του οργανισμού στην ινσουλίνη, τη βασική ορμόνη που ρυθμίζει το σάκχαρο στο αίμα. Ο διαβήτης τύπου 1, που διαγιγνώσκεται συνήθως στην παιδική ηλικία, εμφανίζεται όταν το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη. Και οι δύο μορφές είναι γνωστές και ερευνημένες εδώ και δεκαετίες, με θεραπείες που εστιάζουν στη ρύθμιση του σακχάρου.

Η νέα πρόταση: «Διαβήτης τύπου 5»

Πρόσφατη δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό The Lancet Global Health δείχνει ότι περισσότεροι από 25 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από μια διαφορετική μορφή διαβήτη που σχετίζεται με τον υποσιτισμό. Αυτή η μορφή εμφανίζεται συνήθως σε νεαρούς ενήλικες κάτω των 30 ετών και επηρεάζει την παραγωγή ινσουλίνης, χωρίς όμως να είναι τόσο σοβαρή όσο ο τύπος 1.

Σε αντίθεση με τον τύπο 2, που συνδέεται με το υπερβολικό βάρος, ο τύπος 5 παρατηρείται σε ανθρώπους που είναι λιποβαρείς επειδή δεν λαμβάνουν επαρκή τροφή. Οι συγγραφείς της μελέτης, σε συνεργασία με την Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη (IDF), ζητούν την επίσημη αναγνώριση αυτής της μορφής ώστε να διαμορφωθούν στοχευμένες στρατηγικές πρόληψης και θεραπείας.

Ιστορικό και αμφιβολίες

Η ιδέα του «διαβήτη που προκαλείται από υποσιτισμό» δεν είναι καινούργια. Τις δεκαετίες του 1980 και 1990, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) είχε αναγνωρίσει την κατηγορία «διαβήτης που σχετίζεται με υποσιτισμό». Ωστόσο, το 1999 εγκατέλειψε αυτή την ταξινόμηση λόγω έλλειψης επιστημονικής συναίνεσης.

Έκτοτε, πλήθος μελετών σε χώρες όπως το Μπανγκλαντές, η Ινδία, η Ινδονησία, η Νιγηρία, η Ουγκάντα, το Πακιστάν, η Ρουάντα και η Αιθιοπία έδειξαν ότι ο υποσιτισμός μπορεί όντως να οδηγήσει σε μια διαφορετική μορφή διαβήτη. Παρόλα αυτά, ο ακριβής μηχανισμός παραμένει ασαφής.

Αβεβαιότητες στη θεραπεία

Οι υπάρχουσες θεραπείες για τον διαβήτη – που συχνά επικεντρώνονται στη ρύθμιση βάρους και στη μείωση θερμίδων – ενδέχεται να μην είναι εξίσου αποτελεσματικές στον τύπο 5. Αυτό καθιστά αναγκαία την ανάπτυξη νέων προσεγγίσεων που να λαμβάνουν υπόψη το πρόβλημα του υποσιτισμού.

Στρατηγικές πρόληψης και αντιμετώπισης

Οι ειδικοί τονίζουν ότι η καλύτερη «θεραπεία» για τον διαβήτη τύπου 5 είναι η καταπολέμηση της φτώχειας και της πείνας. Η πρόσβαση σε οικονομικά, θρεπτικά και ενεργειακά τρόφιμα είναι κρίσιμη. Στα τρόφιμα που μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο περιλαμβάνονται:

• Όσπρια όπως οι φακές και τα ρεβίθια

• Δημητριακά εμπλουτισμένα με θρεπτικά συστατικά

• Δημητριακά με προσθήκη ελαίων για περισσότερη ενέργεια

• Τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνη και σύνθετους υδατάνθρακες

Με τέτοια διατροφική υποστήριξη, είναι δυνατόν να μειωθεί η εμφάνιση του διαβήτη που σχετίζεται με τον υποσιτισμό και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων. Η αναγνώριση του διαβήτη τύπου 5 δεν είναι απλώς ζήτημα επιστημονικής ορολογίας. Αποτελεί απαραίτητη κίνηση για την κατανόηση και την αντιμετώπιση μιας νόσου που πλήττει τους πιο ευάλωτους πληθυσμούς.

Σε έναν κόσμο όπου η παχυσαρκία και ο υποσιτισμός συνυπάρχουν, η ιατρική κοινότητα καλείται να δώσει ίση σημασία και στις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Η επίσημη αναγνώριση, η στοχευμένη έρευνα και οι κοινωνικές πολιτικές που αντιμετωπίζουν τη φτώχεια και την πείνα είναι τα βασικά βήματα για να περιοριστεί αυτή η μορφή διαβήτη και να προστατευτούν οι επόμενες γενιές.