Η παρακολούθηση επιληπτικών κρίσεων βασιζόταν μέχρι πρόσφατα σε ημερολόγια που κρατούν οι ασθενείς — μέχρι να αποδειχθεί ότι αυτά δεν είναι πάντα αξιόπιστα. Νέα έρευνα από το King’s College London, σε συνεργασία με το Mayo Clinic και την UNEEG medical, φέρνει μια καινοτομία: ένα μικρό ηλεκτρόδιο τοποθετημένο κάτω από το δέρμα, ικανό να παρακολουθεί τον εγκέφαλό μας καθ’ όλο το 24ωρο, στην κανονική ζωή τους, χωρίς να χρειάζεται νοσοκομειακό περιβάλλον.
Τι ακριβώς είναι και πώς λειτουργεί;
Το σύστημα ονομάζεται sqEEG (subcutaneous EEG) — ένα μικροσκοπικό εμφύτευμα, στο μέγεθος ενός κέρματος της λίρας, που τοποθετείται κάτω από το δέρμα πίσω από το αυτί με τοπική αναισθησία. Από εκεί περνά ένα λεπτό ηλεκτρόδιο μήκους περίπου 10 cm προς το σημείο όπου αναμένονται κρίσεις. Τα δεδομένα αποστέλλονται ασύρματα σε εξωτερική συσκευή εγγραφής μέσω μαγνήτη ή clip, επιτρέποντας σε γιατρούς και ερευνητές να έχουν πρόσβαση σε συνεχώς καταγραμμένες εγκεφαλικές δραστηριότητες.
Πώς διεξήχθη η μελέτη;
Η δοκιμή διήρκησε 15 μήνες με τη συμμετοχή 10 ενηλίκων με επιληψία ανθεκτική στη θεραπεία, οι οποίοι φορούσαν επίσης ένα ηλεκτρονικό ημερολόγιο κρίσεων και εγχέονται δεδομένα υγείας μέσω wearables. Το αποτέλεσμα; Σχεδόν 72.000 ώρες καταγραφών εγκεφαλικών κυμάτων και 754 επιβεβαιωμένες κρίσεις.
Δραματικές διαφορές: sqEEG vs. ανθρώπινο ημερολόγιο
Η σύγκριση ήταν αποκαλυπτική:
-
Οι ασθενείς επιβεβαίωσαν σωστά μόνο το 48% των γεγονότων που φαινόταν στις καταγραφές — δηλαδή, μόλις οι μισές κρίσεις καταγράφηκαν σωστά.
-
Το 27% των επεισοδίων που αναφέρθηκαν στο ημερολόγιο δεν αντιστοιχούσαν σε κρίση, σύμφωνα με τα ηλεκτροεγκεφαλογραφικά δεδομένα.
Επιπλέον, το σύστημα κατέγραφε με ακρίβεια και την κατηγορία της κρίσης (σπασμική, χωρίς απώλεια συνείδησης ή με διαταραγμένη ενημέρωση), ξεπερνώντας κατά πολύ την υποκειμενική καταγραφή των ασθενών.
Τι δήλωσαν οι ερευνητές;
Καθηγητής Mark Richardson (King’s IoPPN):
«Έχουμε πλέον μια βιώσιμη και πιο αξιόπιστη εναλλακτική λύση στην αυτοαναφορά των κρίσεων».
Dr. Pedro Viana:
Τονίζει πως η ακριβής, συνεχής καταγραφή τύπου και χρονικής στιγμής της κρίσης μπορεί να αλλάξει ανεπιστρεπτί την προσέγγιση στη θεραπεία.
Dr. Benjamin Brinkmann (Mayo Clinic):
Η τεχνολογία προσφέρει νέες δυνατότητες για καλύτερη κατανόηση των μακροχρόνιων μοτίβων της επιληψίας.
Ποια είναι τα επόμενα βήματα;
Η αρχική έρευνα αποδεικνύει τη βιωσιμότητα της συσκευής, αλλά χρειάζονται μεγαλύτερες κλινικές δοκιμές για να επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητά της σε ευρύτερο πληθυσμό και να γίνει διαθέσιμη σε όλους όσους την έχουν ανάγκη.
Τελικές σκέψεις
Το εντυπωσιακό έργο του King’s College και συνεργατών σηματοδοτεί μια επανάσταση στην παρακολούθηση της επιληψίας: από υποκειμενικά ημερολόγια και νοσοκομειακές καταγραφές, στο παράθυρο προσέγγισης της εγκεφαλικής λειτουργίας στον πραγματικό κόσμο, με πιο άμεση και αξιόπιστη καταγραφή κρίσεων. Αυτό το μικροσκοπικό εμφύτευμα υπό το δέρμα είναι μια μη-ενοχλητική, καθημερινή ασπίδα για τους ανθρώπους με ανθεκτική επιληψία — με τη δυνατότητα να αλλάξει ριζικά τη θεραπεία και τη ζωή τους.