Μια συχνή κριτική που δέχεται η βίγκαν διατροφή είναι το κόστος της. Πολλά υποκατάστατα κρέατος και γαλακτοκομικών είναι ακριβότερα για τους vegans από τα αντίστοιχα ζωικά προϊόντα που αντικαθιστούν. Ωστόσο, αυτό δεν λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι τα φυτικά τρόφιμα ολικής μορφής – όπως τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια και οι ξηροί καρποί – είναι συχνά πιο φθηνά από τις ζωικές πρωτεΐνες.
Κι όμως, ενώ οι βίγκαν πληρώνουν συχνά περισσότερα στο ταμείο του σούπερ μάρκετ, αρκετοί υποστηρίζουν ότι η διατροφή τους θα έπρεπε να τους εξασφαλίζει χαμηλότερα ασφάλιστρα υγείας. Κάποιες ασφαλιστικές εταιρείες έχουν ήδη κάνει αυτό το βήμα, δεδομένου ότι η ασφάλιση ζωής βασίζεται σε παράγοντες κινδύνου.
Διατροφή και ασφάλιση ζωής – Υπάρχει σύνδεση;
Εάν καπνίζετε, πίνετε ή καταναλώνετε υπερβολικά πρόχειρο φαγητό, αυξάνετε γνωστά ρίσκα για την υγεία σας. Το ίδιο ισχύει και για τη συχνή κατανάλωση κόκκινου ή επεξεργασμένου κρέατος, όπως ισχύει στις περισσότερες δυτικές χώρες. Οι ασφαλιστικές λαμβάνουν υπόψη αυτές τις συνήθειες κατά την εκτίμηση των ασφαλίστρων – όσο πιο υγιής ο τρόπος ζωής σας, τόσο λιγότερα πληρώνετε.
Η βίγκαν διατροφή έχει αποδειχθεί επανειλημμένα ότι προσφέρει καλύτερα αποτελέσματα υγείας, συγκριτικά με διατροφές πλούσιες σε κρέας και γαλακτοκομικά. Αυτό εγείρει ένα εύλογο ερώτημα: μήπως ήρθε η ώρα οι ασφαλιστικές να αναγνωρίσουν τη φυτοφαγική διατροφή ως παράγοντα μειωμένου κινδύνου;
Vegans: Η επιστήμη πίσω από τις φυτικές δίαιτες
Οι ασφαλιστικές εταιρείες αξιολογούν διάφορους δείκτες για να εκτιμήσουν τον κίνδυνο: ηλικία, ιατρικό ιστορικό, συνήθειες καπνίσματος και κατανάλωσης αλκοόλ, φυσική κατάσταση. Αν και δεν ρωτούν άμεσα για τη διατροφή, λαμβάνουν υπόψη δείκτες που επηρεάζονται άμεσα από αυτήν, όπως βάρος, επίπεδα χοληστερίνης, αρτηριακή πίεση και καρδιολογική υγεία.
Για παράδειγμα, δίαιτες με υψηλά επίπεδα κορεσμένων λιπαρών και χοληστερίνης αυξάνουν τον κίνδυνο παχυσαρκίας και καρδιοπάθειας, οδηγώντας σε υψηλότερα ασφάλιστρα. Αντίθετα, μια φυτική διατροφή όπως αυτή που ακολουθούν οι vegans που ενισχύει την καρδιολογική υγεία μπορεί να αξιολογηθεί θετικά.
Μια μετα-ανάλυση 14 μελετών του 2024 έδειξε ότι η υγιεινή βίγκαν διατροφή μειώνει τον κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακές παθήσεις κατά 19%, καρκίνο κατά 12% και γενικό θάνατο κατά 16%. Αντίστοιχα, μελέτη των Πανεπιστημίων Χάρβαρντ και Σίδνεϊ διαπίστωσε ότι η διατροφή με φυτικά τρόφιμα ολικής μορφής σχετίζεται με μειωμένα ποσοστά θνησιμότητας.
Αντιθέτως, ακόμη και μικρές ποσότητες επεξεργασμένου κρέατος (όπως μπέικον και λουκάνικα) σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2, καρκίνου και καρδιοπαθειών, λόγω των υψηλών ποσοτήτων νατρίου, νιτρικών και κορεσμένων λιπαρών.
Παρότι ορισμένες μελέτες υποστηρίζουν ότι το κόκκινο κρέας είναι υγιεινό, 2 στις 3 από αυτές χρηματοδοτούνται από τη βιομηχανία κρέατος και βασίζονται σε αμφιλεγόμενες συγκρίσεις. Οι ανεξάρτητες έρευνες καταγράφουν σαφώς χειρότερα καρδιαγγειακά αποτελέσματα.
Υπάρχουν ήδη ασφαλιστικές που επιβραβεύουν τους φυτοφάγους
Για παράδειγμα, οι κάτωθι εταιρείες έχουν διαχωρίσει τους vegans και τους προσφέρουν πιο χαμηλές τιμές για κάθε συμβόλαιο:
- Το 2001, η Animal Friends Insurance στο Ηνωμένο Βασίλειο εγκαινίασε ασφαλιστικό πρόγραμμα ζωής για χορτοφάγους, προσφέροντας 25% έκπτωση για τον πρώτο χρόνο. Το 2007 προστέθηκε και 6% μόνιμη έκπτωση για χορτοφάγους και ψαροφάγους.
- Το 2013, η αυστραλιανή Make A Difference Insurance μείωσε τα ασφάλιστρα για φυτοφάγους κατά 20%, με βάση μελέτες για μειωμένο κίνδυνο χρόνιων ασθενειών.
- Το 2018, η ισραηλινή Clal Insurance προσέφερε εκπτώσεις σε vegans, με βάση επιστημονικά ευρήματα.
- Από το 2017, η αμερικανική Health IQ δίνει και αυτή εκπτώσεις ζωής σε vegans.
Πρέπει να γίνει ο κανόνας;
Αν και η διατροφή από μόνη της δεν εξασφαλίζει υγεία – κάποιος μπορεί να είναι vegan και να καπνίζει ή να καταναλώνει πρόχειρο φαγητό – η συσσωρευμένη επιστημονική τεκμηρίωση υποστηρίζει σαφώς τα οφέλη των φυτικών διατροφών. Ίσως είναι καιρός οι ασφαλιστικές να αναθεωρήσουν την προσέγγισή τους και να ενσωματώσουν τη διατροφή ως παράγοντα αξιολόγησης κινδύνου, επιβραβεύοντας υγιεινές, φυτικές επιλογές με χαμηλότερα ασφάλιστρα. Μια τέτοια προσέγγιση δεν είναι απλώς δίκαιη – είναι και οικονομικά λογική για όλες τις πλευρές.