«Τρίζουν» τα γόνατα; Ίσως να μην είναι σημάδι αρθρίτιδας

Τα γόνατα που “τρίζουν” με ήχους όπως κρακ, τρίξιμο ή τρίξιμο (crepitus) είναι μια αρκετά συνηθισμένη εμπειρία, ειδικά μετά από τραυματισμούς όπως η ρήξη του προσθίου χιαστού συνδέσμου (ACL). Ωστόσο, μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Arthritis Care & Research αμφισβητεί τη διαδεδομένη αντίληψη ότι τα θορυβώδη γόνατα είναι πρόδρομο σημάδι για πρώιμη οστεοαρθρίτιδα σε νέους ανθρώπους μετά από χειρουργικές επεμβάσεις αποκατάστασης του ACL.

Η μελέτη: μέτρησε, παρακολούθησε, αποκάλυψε

Η έρευνα επικεντρώθηκε σε ένα δείγμα 112 νέων ενηλίκων που είχαν υποβληθεί σε χειρουργική αποκατάσταση ACL. Για πέντε χρόνια, οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε MRI απεικονίσεις καθώς και σε αξιολογήσεις συμπτωμάτων — όπως πόνο, λειτουργικότητα και ποιότητα ζωής — ώστε να καταγραφούν οι εξελίξεις στην κατάσταση των γονάτων τους.

Πρώτα αποτελέσματα (1ο έτος)

• Όσοι παρουσίαζαν θορυβώδεις γόνατους είχαν περίπου 2,5 φορές περισσότερες αλλοιώσεις χόνδρου πλήρους πάχους στην επιγονατίδα.

• Είχαν επίσης εντονότερο πόνο και χειρότερη λειτουργική ικανότητα σε σχέση με όσους δεν είχαν crepitus.

Τι συνέβη τα επόμενα χρόνια (έτη 2–5)

Σταδιακά, όμως, τα άτομα με crepitus δεν εμφάνισαν χειρότερη εξέλιξη όσο αφορά τον πόνο ή τη λειτουργικότητα — συγκριτικά με την ομάδα χωρίς θόρυβο στα γόνατα.

Τα ευρήματα δείχνουν ότι, παρότι οι θορυβώδεις γόνατοι σχετίζονται με μεγαλύτερους προβληματισμούς στο άμεσο μετεγχειρητικό στάδιο, δεν αποτελούν αξιόπιστο προγνωστικό δείκτη για οστεοαρθρίτιδα στο μέλλον.

Ο Dr. Adam Culvenor, επικεφαλής της Ομάδας Έρευνας για Τραυματισμούς στο Γόνατο στο La Trobe University, τονίζει ότι τα αποτελέσματα είναι ανακουφιστικά για νεότερους ασθενείς, ειδικά αυτούς που ανησυχούν ότι οι θόρυβοι στα γόνατα σηματοδοτούν προοδευτική αρθρίτιδα.

Προσθέτει ότι η μελέτη υπογραμμίζει τη σημασία της ενεργής αποκατάστασης, της διατήρησης φυσικής κατάστασης, και της πρόληψης της αρθρίτιδας μέσω φυσιολογικών, μη φαρμακευτικών παρεμβάσεων.

Τι ισχύει για τον γενικό πληθυσμό;

Ενώ η παραπάνω μελέτη αφορά νεαρούς ενήλικες μετά από ACL, σε ευρύτερους πληθυσμούς έχουν υπάρξει διαφορετικά ευρήματα:

• Σε άτομα ηλικίας 45–79 ετών, μελέτες έδειξαν ότι οι θορυβώδεις γόνατοι μπορεί να σχετίζονται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας.

• Ωστόσο, μία μεγάλη μετα-ανάλυση έδειξε ότι παρότι το 81% των ατόμων με οστεοαρθρίτιδα έχει crepitus, αυτή η κατάσταση εμφανίζεται και σε άτομα χωρίς οστεοαρθρίτιδα — με ποσοστό περίπου 41 % στο γενικό πληθυσμό.

• Άλλες πηγές αναφέρουν ότι συχνά οι θόρυβοι προκαλούνται από διέλευση αέρα ή φυσαλίδων υγρού στη άρθρωση, και είναι συνήθως αβλαβείς, ειδικά όταν δεν συνοδεύονται από πόνο ή άλλα σύμπτωματα.

Τι σημαίνει αυτό για σένα

Η νέα μελέτη δείχνει ότι, σε νέους ενήλικες μετά από χειρουργική ανακατασκευή ACL, οι θόρυβοι στα γόνατα — που συχνά προκαλούν ανησυχίες — δεν είναι αξιόπιστος δείκτης πρώιμης αρθρίτιδας εφόσον δεν υπάρχουν επιδεινώσεις στον πόνο ή τη λειτουργικότητα με το πέρασμα του χρόνου. Αντιθέτως, η ενεργός αποκατάσταση, η φυσική δραστηριότητα και η σωστή παρακολούθηση μπορούν να προλάβουν ή να καθυστερήσουν την εμφάνιση αρθριτικών συμπτωμάτων. Για τον γενικότερο πληθυσμό, αν και υπάρχει σύνδεση με οστεοαρθρίτιδα, η παρουσία crepitus — χωρίς συνοδά συμπτώματα — δεν αποτελεί αιτία πανικού. Αν όμως συνυπάρχουν πόνος, δυσκαμψία ή διόγκωση, η αξιολόγηση από ειδικό είναι επιβεβλημένη.