Έναν από τους ισχυρότερους στύλους της εγχώριας οικονομίας συνεχίζει να συνιστά η τουριστική βιομηχανία της Ελλάδας, ωστόσο τα πρόσφατα έτη αναδεικνύονται προκλήσεις αναφορικά με τη βιωσιμότητα και τη μακροπρόθεσμη αξία του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Παρότι οι αφίξεις τουριστών καταγράφουν σταθερή άνοδο, τα συνολικά έσοδα δεν ακολουθούν αναλογικά αυξητική πορεία, γεγονός που γεννά εύλογα ερωτήματα ως προς την ποιοτική αναβάθμιση του προσφερόμενου τουριστικού μοντέλου.
Ειδικότερα, σύμφωνα με μελέτη της Eurobank με τίτλο «Πυλώνας τουρισμού: Βασικά χαρακτηριστικά, επίδραση στην οικονομία, προκλήσεις, ευκαιρίες και προτάσεις πολιτικής», διαπιστώνεται ότι ενώ αυξάνεται ο αριθμός των επισκεπτών, η μέση διάρκεια παραμονής και η μέση δαπάνη ανά ταξιδιώτη μειώνονται αισθητά.
Αυτή η τάση αποδίδεται εν μέρει στην αλλαγή της διεθνούς ζήτησης, αλλά και σε φαινόμενα όπως η περιβαλλοντική υποβάθμιση και η δυσκολία διατήρησης υψηλής ποιότητας υπηρεσιών εν μέσω μαζικής επισκεψιμότητας. Ως αποτέλεσμα, τίθεται εν αμφιβόλω η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του κλάδου.
Προς ένα διατηρήσιμο τουριστικό μοντέλο με έμφαση στην προστιθέμενη αξία
Η μελέτη προτείνει ως βασικό άξονα στρατηγικής την ενίσχυση της προστιθέμενης αξίας του τουρισμού μέσω της αύξησης της μέσης δαπάνης ανά επισκέπτη, αντί της μονοδιάστατης αύξησης των αφίξεων. Στο πλαίσιο αυτό, κρίσιμος θεωρείται ο σεβασμός και η ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών κάθε περιοχής, παράλληλα με τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος και της αυθεντικότητας του προορισμού. Επιπλέον, επισημαίνεται η ανάγκη για στρατηγικές επενδύσεις σε βιώσιμες υποδομές και η ενδυνάμωση συνεργασιών με άλλους παραγωγικούς τομείς, λαμβάνοντας υπόψη τις παγκόσμιες τάσεις που διαμορφώνονται από κοινωνικούς, οικονομικούς και τεχνολογικούς παράγοντες – καθώς και τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.
Σταθερή αύξηση στις αφίξεις, αλλά μεταβολή στη δαπάνη και την παραμονή
SANTORINI-450×300
Τα δεδομένα της Eurobank αποτυπώνουν ότι στην πενταετία 2020-2024, παρά τις πρωτοφανείς δυσκολίες λόγω πανδημίας και ενεργειακής κρίσης, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις στην Ελλάδα επανήλθαν δυναμικά, φτάνοντας τα 21,6 δισ. ευρώ το 2024 (9,1% του ΑΕΠ), έναντι μόλις 4,3 δισ. ευρώ το 2020. Ωστόσο, σε σχέση με το 2019, η ποσοστιαία συμμετοχή στο ΑΕΠ παραμένει υπολειπόμενη, ενώ σε σταθερές τιμές οι εισπράξεις είναι κατά 1,6% χαμηλότερες. Από το 2011 έως το 2024 σημειώθηκε σταθερή άνοδος στις αφίξεις με μέσο ετήσιο ρυθμό 7,1%, ξεπερνώντας τα 40,7 εκατ. ταξιδιώτες το 2024. Παράλληλα όμως, η μέση δαπάνη ανά ταξιδιώτη μειώθηκε σημαντικά – από 640,4 ευρώ το 2010 στα 530,6 ευρώ το 2024 – και η μέση διάρκεια παραμονής υποχώρησε στις 5,9 διανυκτερεύσεις από 9,3.
Ο ετήσιος πληθωρισμός στον κλάδο εστίασης και ξενοδοχείων ήταν 1,9% την ίδια περίοδο, με αποτέλεσμα η πραγματική μέση ετήσια μεταβολή της δαπάνης ανά διανυκτέρευση να παραμένει στάσιμη, ενισχύοντας την ανάγκη για νέα αναπτυξιακή προσέγγιση που θα αυξάνει τη μέση αξία ανά επισκέπτη.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!