Μια νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε από την Αμερικανική Ψυχολογική Ένωση (APA) δείχνει ότι η παρακολούθηση σύντομων εμπνευστικών βίντεο μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματική όσο ο διαλογισμός στη μείωση του άγχους. Η μελέτη υποδηλώνει ότι ακόμη και λίγα λεπτά καθημερινής έκθεσης σε θετικό, ελπιδοφόρο περιεχόμενο μπορούν να προσφέρουν ουσιαστική ανακούφιση σε ανθρώπους που βιώνουν έντονη ψυχολογική πίεση.
Το άγχος σε επίπεδα «επιδημίας»
Το άγχος έχει πλέον φτάσει σε ανησυχητικά επίπεδα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σύμφωνα με την έρευνα “Stress in America” της APA, η πλειονότητα των ατόμων ηλικίας 18–44 ετών αναφέρει ότι βιώνει μέτριο έως έντονο στρες σε καθημερινή βάση. Οι ειδικοί προτείνουν συνήθως τεχνικές όπως διαλογισμό, άσκηση, βαθιές αναπνοές ή κοινωνική συναναστροφή, όμως πολλοί άνθρωποι δηλώνουν ότι νιώθουν πολύ κουρασμένοι ή απασχολημένοι για να εφαρμόσουν αυτές τις μεθόδους.
Η επικεφαλής της μελέτης, δρ. Robin Nabi από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στη Σάντα Μπάρμπαρα, εξηγεί: «Αν και υπάρχουν πολλές αποδεδειγμένα αποτελεσματικές στρατηγικές για την αντιμετώπιση του άγχους, οι περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται πολύ πιεσμένοι για να τις εφαρμόσουν. Αυτό που διαπιστώσαμε είναι ότι ακόμη και λίγα λεπτά παρακολούθησης περιεχομένου που γεννά ελπίδα μπορούν να μειώσουν το στρες. Είναι ένα απλό, σύντομο και ευχάριστο διάλειμμα που μπορεί να κάνει τη διαφορά». Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Psychology of Popular Media.
Η δύναμη των θετικών συναισθημάτων μέσω των μέσων
Η δρ. Nabi επισημαίνει ότι, αν και τα μέσα ενημέρωσης συχνά κατηγορούνται για την αύξηση του στρες, μπορούν επίσης να αποτελέσουν εργαλείο χαλάρωσης και συναισθηματικής ενίσχυσης, εφόσον χρησιμοποιούνται σωστά.
«Πολλοί από εμάς ακούμε ότι πρέπει να αποφεύγουμε τα μέσα όταν είμαστε αγχωμένοι. Ωστόσο, η χρήση των μέσων είναι μία από τις πιο συχνές στρατηγικές που οι άνθρωποι επιλέγουν για να χαλαρώσουν. Το ζήτημα δεν είναι να τα απορρίπτουμε, αλλά να τα χρησιμοποιούμε με τρόπο που να μας ωφελεί», ανέφερε.
Το πείραμα
Για να διερευνήσουν την επίδραση των σύντομων βίντεο στη μείωση του στρες, οι ερευνητές πραγματοποίησαν τετραεβδομαδιαίο πείραμα με τη συμμετοχή περισσότερων από 1.000 ενηλίκων στις ΗΠΑ. Η μελέτη διεξήχθη ανάμεσα στην Ημέρα των Ευχαριστιών και τα Χριστούγεννα, περίοδο κατά την οποία οι περισσότεροι Αμερικανοί βιώνουν αυξημένο άγχος.
Αρχικά, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ερωτηματολόγιο αξιολόγησης του στρες. Την επόμενη εβδομάδα χωρίστηκαν τυχαία σε πέντε ομάδες. Για πέντε συνεχόμενες ημέρες, κάθε ομάδα λάμβανε διαφορετική οδηγία:
-
Η πρώτη παρακολουθούσε εμπνευστικά βίντεο διάρκειας 5 λεπτών.
-
Η δεύτερη παρακολουθούσε χιουμοριστικά βίντεο.
-
Η τρίτη ακολουθούσε καθοδηγούμενο διαλογισμό.
-
Η τέταρτη έκανε scroll στο κινητό της χωρίς συγκεκριμένο στόχο.
-
Η πέμπτη ομάδα δεν έλαβε καμία οδηγία και λειτουργούσε ως ομάδα ελέγχου.
Μετά από κάθε συνεδρία, οι συμμετέχοντες απαντούσαν σε ερωτήσεις σχετικά με το πώς ένιωθαν συναισθηματικά. Οι ερευνητές επανήλθαν μία και δύο εβδομάδες αργότερα για να εξετάσουν πώς τα συναισθήματα που προκάλεσε η παρακολούθηση των βίντεο επηρέασαν τα επίπεδα άγχους τους.
Τα αποτελέσματα: η ελπίδα ως αντίδοτο στο στρες
Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Οι συμμετέχοντες που παρακολούθησαν εμπνευστικά βίντεο ή έκαναν διαλογισμό ένιωσαν σημαντικά πιο αισιόδοξοι και ήρεμοι σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. Η αίσθηση ελπίδας που δημιουργήθηκε προέβλεψε χαμηλότερα επίπεδα στρες όχι μόνο λίγες ημέρες αργότερα, αλλά και έως δέκα ημέρες μετά το τέλος του πειράματος.
Αντίθετα, όσοι παρακολούθησαν χιουμοριστικά βίντεο ή απλώς ασχολήθηκαν με το κινητό τους ένιωσαν στιγμιαία ψυχαγωγία, όμως η διάθεση αυτή δεν μετέφρασε σε μακροχρόνια μείωση του στρες.
Η δρ. Nabi εξηγεί ότι το κλειδί βρίσκεται στην ελπίδα: «Η ελπίδα δεν είναι απλώς ένα θετικό συναίσθημα της στιγμής· είναι δύναμη που κινητοποιεί τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της ζωής. Όταν βλέπουμε άλλους να ξεπερνούν δυσκολίες, αρχίζουμε να πιστεύουμε ότι και εμείς μπορούμε να τα καταφέρουμε. Αυτή η αίσθηση δυνατότητας βοηθά στην καταπολέμηση του στρες και έχει διαρκή οφέλη».
Νέα εργαλεία για τη διαχείριση του στρες
Τα ευρήματα της μελέτης υποδεικνύουν ότι τα μέσα μπορούν να αξιοποιηθούν στρατηγικά ως εργαλεία ψυχικής ευεξίας. Η προβολή σύντομων βίντεο που προκαλούν αισθήματα ελπίδας και έμπνευσης θα μπορούσε να αποτελέσει πρακτική και προσβάσιμη λύση για άτομα που δυσκολεύονται να διαλογιστούν ή να ακολουθήσουν άλλες τεχνικές χαλάρωσης.
«Αν επιλέξουμε συνειδητά να ενσωματώσουμε περισσότερα εμπνευστικά βίντεο στην καθημερινότητά μας — να νιώθουμε λίγη περισσότερη ελπίδα — ίσως αυτό να μας βοηθήσει να μειώσουμε το στρες», σημειώνει η δρ. Nabi. «Δεν πρόκειται να αντικαταστήσει τον διαλογισμό ή την άσκηση, αλλά είναι ένα ακόμη εργαλείο στη “φαρέτρα” μας για τη διαχείριση του άγχους.»
«Συνταγή μέσω μέσων»
Η έρευνα αυτή ενισχύει τη νέα προσέγγιση που οι επιστήμονες αποκαλούν “media prescription” — δηλαδή τη χρήση σύντομων, θετικών δόσεων περιεχομένου με σκοπό την ενίσχυση της ψυχικής υγείας. Σε μια εποχή που το στρες αποτελεί καθημερινό φαινόμενο, ένα πεντάλεπτο βίντεο που εμπνέει ελπίδα μπορεί να αποδειχθεί ένα μικρό αλλά ισχυρό φάρμακο για την ψυχή.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!