20.8 C
Athens
Δευτέρα, 6 Οκτωβρίου, 2025

Στο χείλος του αδιεξόδου η διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου μετά τη νέα κρίση

Η χθεσινή σκληρή τοποθέτηση του προέδρου της Κύπρου Νίκου Χριστοδουλίδη, με την οποία ουσιαστικά χαρακτήρισε ως εκβιαστή τον επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ, κινητοποίησε άμεσα την ελληνική κυβέρνηση και ανέβασε τους τόνους στην υπόθεση της «ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου». Η εξέλιξη αυτή φαίνεται να περιορίζει ακόμη περισσότερο τις πιθανότητες υλοποίησης του έργου.

Η ελληνική πλευρά, παρότι συγκάλεσε χθες έκτακτη σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό στο Μαξίμου, δεν κλιμάκωσε δημόσια τη διαμάχη, επιχειρώντας να κρατήσει χαμηλούς τόνους. Στόχος, σύμφωνα με κυβερνητικούς κύκλους, είναι να μην πληγεί η εικόνα των «αδελφικών σχέσεων» Αθήνας – Λευκωσίας.

Αυτό άλλωστε υποστηρίζουν και διαρροές που επισημαίνουν ότι οι διμερείς σχέσεις παραμένουν ισχυρές, ανεξάρτητα από την τύχη του έργου. Αντίστοιχα μηνύματα μετέδωσαν χθες βράδυ και κυπριακά ΜΜΕ, υπογραμμίζοντας πως οι σχέσεις Ελλάδας – Κύπρου είναι υπεράνω τεχνικών ζητημάτων.

Ωστόσο, οι προοπτικές του έργου Great Sea Interconnector (GSI) δεν φαίνονται ευοίωνες. Εκτός από τον γεωπολιτικό κίνδυνο που δημιουργεί η στάση της Τουρκίας, υπάρχουν και σημαντικές διαφωνίες για τις ρυθμιστικές και οικονομοτεχνικές εκκρεμότητες, οι οποίες παραμένουν άλυτες παρά τις επανειλημμένες τηλεδιασκέψεις που έγιναν με την παρέμβαση της Κομισιόν.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές στην Αθήνα, το έργο θα προχωρήσει μόνο αν διευθετηθούν πλήρως οι εκκρεμότητες, κάτι που δείχνει ότι πλέον υπάρχει σοβαρή πιθανότητα ο διασυνδετήριος αγωγός να μείνει στα χαρτιά, παρά την πρόσφατη κοινή δήλωση Μητσοτάκη – Χριστοδουλίδη ότι το project παραμένει στρατηγικής σημασίας και για τις δύο κυβερνήσεις.

Οι εκκρεμότητες

Ποιες είναι όμως οι εκκρεμότητες που απειλούν να μπλοκάρουν την υλοποίηση της διασύνδεσης;

  1. Το καλοκαίρι η ΡΑΕΚ ενέκρινε υπό όρους το επιτρεπόμενο έσοδο του ΑΔΜΗΕ, αναγνωρίζοντας μόλις 82 εκατ. ευρώ από τα συνολικά 251 εκατ. ευρώ που έχει δαπανήσει. Τα υπόλοιπα 170 εκατ. ευρώ μετατέθηκαν για μετά την ολοκλήρωση του έργου, παρά τα τιμολόγια που είχαν υποβληθεί.

  2. Η ΡΑΕΚ αποφάσισε ότι από το 2025 ο ΑΔΜΗΕ πρέπει να αρχίσει να ανακτά 25 εκατ. ευρώ ετησίως. Για την εκταμίευση απαιτείται υπογραφή του Υπουργείου Οικονομικών Κύπρου, ωστόσο ο υπουργός Μάκης Κεραυνός επιμένει ότι δεν θα εγκρίνει τη δαπάνη λόγω μη βιωσιμότητας του έργου.

  3. Δεν έχει ολοκληρωθεί η μεταβίβαση των αδειών του έργου από τον Euroasia Interconnector στον ΑΔΜΗΕ, αν και υπήρχε δέσμευση να γίνει μέχρι τα τέλη Αυγούστου.

  4. Εκκρεμεί η έκδοση νέας ρυθμιστικής απόφασης για τα έσοδα, με υπολογισμό βάσει WACC.

  5. Δεν έχει ληφθεί η κοινή απόφαση των ρυθμιστικών αρχών Ελλάδας και Κύπρου για τις λειτουργικές δαπάνες, καθώς εκκρεμούν οι άδειες Ιδιοκτήτη και Διαχειριστή.

  6. Δεν έχει αναγνωριστεί το κόστος των σταλιών, δηλαδή τα 19 εκατ. ευρώ που πλήρωσε ο ΑΔΜΗΕ σε ερευνητικά σκάφη για περιόδους αδράνειας.

Το χθεσινό επεισόδιο

Χθες η εφημερίδα «Φιλελεύθερος» αποκάλυψε ότι ο ΑΔΜΗΕ απέστειλε επιστολή στη ΡΑΕΚ ζητώντας αναθεώρηση της απόφασης για την καταβολή μόνο 25 εκατ. ευρώ ετησίως έως το 2029, αφήνοντας να εννοηθεί ότι διεκδικεί περισσότερα.

Η δημοσίευση αυτή προκάλεσε την έντονη αντίδραση του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη, ο οποίος δήλωσε:

«Αν ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ νομίζει ότι με τέτοιες επιστολές ή με πληρωμένες καταχωρίσεις εκβιάζεται η κυπριακή κυβέρνηση, προφανώς δεν ξέρει με ποιους έχει να κάνει».

Παράλληλα, ο ίδιος υπενθύμισε ότι υπάρχει συμφωνία πλαισίου με την Ελλάδα και ότι στη Νέα Υόρκη είχε συμφωνηθεί κοινός οδικός χάρτης με τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη.

Από την πλευρά του, ο ΑΔΜΗΕ εξέδωσε ανακοίνωση διαψεύδοντας ότι διεκδικεί περισσότερα από τα συμφωνημένα 25 εκατ. ευρώ για το 2025, υποστηρίζοντας ότι επιδιώκει μόνο την αναγνώριση των πραγματικών δαπανών του, που ανέρχονται σε 251 εκατ. ευρώ.

Μετά την ένταση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου, με τη συμμετοχή της ηγεσίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της διοίκησης του ΑΔΜΗΕ. Η άτυπη ενημέρωση που δόθηκε ανέφερε ότι ο πρωθυπουργός ενημερώθηκε αναλυτικά για την πορεία της διασύνδεσης και ότι θα υπάρξουν σύντομα επίσημες ανακοινώσεις.

Συντάκτης

Δείτε Επίσης

Τελευταία άρθρα