20 C
Athens
Κυριακή, 1 Ιουνίου, 2025

Σκλήρυνση κατά πλάκας: Η έρευνα επικεντρώνεται στα πρώτα χρόνια της ζωής

Επιστήμονες στο Πανεπιστημιακό Ιατρικό Κέντρο Hamburg-Eppendorf (UKE) και στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Heidelberg (UKHD) διερεύνησαν πιθανούς παράγοντες κινδύνου για σκλήρυνση κατά πλάκας (MS) στην παιδική ηλικία και την εφηβεία, στο πλαίσιο της Γερμανικής Εθνικής Ομάδας (NAKO). Η ανάλυσή τους, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Deutsches Ärzteblatt international, δείχνει ότι οι συχνές λοιμώξεις στην παιδική ηλικία, τα σοβαρά αγχωτικά γεγονότα της ζωής, η μεγαλύτερη ηλικία της μητέρας κατά τον πρώτο τοκετό και η χαμηλή σωματική δραστηριότητα μπορεί να σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο MS.

vrefos perpatima

Ταυτόχρονα, η μελέτη επιβεβαίωσε ήδη γνωστούς παράγοντες κινδύνου για την ασθένεια. Η MS είναι μια φλεγμονώδης νόσος του κεντρικού νευρικού συστήματος και μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. «Οι αιτίες της σκλήρυνσης κατά πλάκας παραμένουν ως επί το πλείστον άγνωστες. Ορισμένες μελέτες υποδηλώνουν ότι οι περιβαλλοντικοί και οι παράγοντες του τρόπου ζωής μπορούν να προκαλέσουν την ανάπτυξη της νόσου σε γενετικά προδιατεθειμένα άτομα.

Γνωστοί παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν τη γενετική προδιάθεση, τη μόλυνση από τον ιό Epstein-Barr, την ανεπάρκεια βιταμίνης D, το κάπνισμα και την παχυσαρκία. Οι επιρροές από την παιδική ηλικία και την εφηβεία έχουν μέχρι στιγμής μελετηθεί λιγότερο καλά», αναφέρει ο καθηγητής Δρ. Heiko Becher από το Ινστιτούτο Παγκόσμιας Υγείας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Χαϊδελβέργης (UKHD). Η παρούσα μελέτη είναι μια μελέτη περίπτωσης-ελέγχου που ενσωματώνεται στο NAKO. Οι συμμετέχοντες στο NAKO με και χωρίς σκλήρυνση κατά πλάκας ρωτήθηκαν για τους παράγοντες κινδύνου στην πρόσθετη μελέτη.

Παράγοντες ιδιαίτερου ενδιαφέροντος περιελάμβαναν προγεννητικούς παράγοντες, λοιμώδη νοσήματα στην παιδική ηλικία, χρόνο που περνάει κανείς σε εξωτερικούς χώρους στην παιδική ηλικία και την εφηβεία, σωματική δραστηριότητα στην εφηβεία, δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) στην ηλικία των 18 ετών, αγχωτικά γεγονότα ζωής και συμπεριφορά καπνίσματος. Συνολικά, στην ανάλυση συμπεριλήφθηκαν δεδομένα από 576 άτομα που ανέφεραν αυτοεπιβεβαιωμένη ιατρικά διάγνωση σκλήρυνσης κατά πλάκας (396 γυναίκες και 180 άνδρες) και 895 άτομα ελέγχου χωρίς σκλήρυνση κατά πλάκας (638 γυναίκες και 257 άνδρες).

Η ομάδα ελέγχου αποτελούνταν από τυχαία επιλεγμένα άτομα χωρίς σκλήρυνση κατά πλάκας, τα οποία αντιστοιχίστηκαν ατομικά με ένα άτομο με σκλήρυνση κατά πλάκας με βάση το έτος γέννησής τους, το φύλο και το κέντρο μελέτης τους. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν στατιστικά μοντέλα για να αναλύσουν ποιοι παράγοντες σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο σκλήρυνσης κατά πλάκας στην παιδική ηλικία και την εφηβεία. Ο λεγόμενος λόγος πιθανοτήτων (OR) δείχνει πόσο ισχυρή είναι η συσχέτιση σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου: μια τιμή κάτω από 1 υποδηλώνει χαμηλότερο κίνδυνο, μια τιμή πάνω από 1 αυξημένο κίνδυνο.

Τα αποτελέσματα έδειξαν συσχετίσεις μεταξύ της σκλήρυνσης κατά πλάκας και των παιδικών λοιμώξεων (OR=1,14 ανά επιπλέον λοίμωξη), των αγχωτικών γεγονότων της ζωής (OR 1,25 ανά επιπλέον συμβάν), του να είναι κανείς πρωτότοκος από μητέρα 30 ετών και άνω κατά τη γέννηση (OR = 2,11) και της σωματικής δραστηριότητας στην εφηβεία (OR=0,82 ανά αύξηση του επιπέδου δραστηριότητας) – σε αυτήν την περίπτωση, ωστόσο, προς την αντίθετη κατεύθυνση, δηλαδή με χαμηλότερο κίνδυνο με περισσότερη άσκηση.

Η μελέτη επιβεβαίωσε επίσης ήδη γνωστούς παράγοντες κινδύνου, όπως το οικογενειακό ιστορικό της νόσου, η λοίμωξη από τον ιό Epstein-Barr και η παχυσαρκία ως παιδί ή έφηβος. Ωστόσο, δεν βρέθηκαν συσχετίσεις για κανέναν από τους άλλους παράγοντες που αναλύθηκαν, όπως η ύπαρξη σοβαρής ασθένειας (με εξαίρεση την σκλήρυνση κατά πλάκας), το παθητικό κάπνισμα – δηλαδή το κάπνισμα από τους γονείς κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και στην παιδική και εφηβική ηλικία του συμμετέχοντα – ή ο χρόνος που περνάει σε εξωτερικούς χώρους.

«Τα αποτελέσματά μας υπογραμμίζουν τη σημασία των υφιστάμενων προληπτικών μέτρων στο πλαίσιο άλλων μη μεταδοτικών ασθενειών — για παράδειγμα, για την πρόληψη λοιμωδών ασθενειών της παιδικής ηλικίας, για την ενθάρρυνση υγιεινών διατροφικών συνηθειών ή για την παρακίνηση των ανθρώπων να είναι δραστήριοι», λέει η Anja Holz, πρώτη συγγραφέας και επιστήμονας στο Ινστιτούτο Ιατρικής Βιομετρίας και Επιδημιολογίας στο UKE.

vrefi mora autognosia scaled

«Αυτές θα μπορούσαν επίσης να είναι πολλά υποσχόμενες στρατηγικές στην πρόληψη της MS. Ένα ιδιαίτερα εντυπωσιακό παράδειγμα είναι η σωματική δραστηριότητα: οι τρέχουσες μελέτες δείχνουν ότι η άσκηση στην ενήλικη ζωή μπορεί να λειτουργήσει ως προστατευτικός παράγοντας κατά της MS. Στοχευμένα προγράμματα σωματικής δραστηριότητας στην εφηβεία θα μπορούσαν επίσης να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου MS». Επιπλέον, τα ευρήματα παρέχουν τη βάση για περαιτέρω μελέτες, για παράδειγμα, σχετικά με το ερώτημα εάν και σε ποιο βαθμό οι πρόσφατα εντοπισμένοι παράγοντες κινδύνου σχετίζονται με τη σοβαρότητα της νόσου.

Συντάκτης

Δείτε Επίσης

Τελευταία άρθρα