Για τους περίπου 300.000 Αμερικανούς που ζουν με το σπάνιο και συχνά θανατηφόρο αυτοάνοσο νόσημα σκληρόδερμα, οι καλύτερες θεραπείες δεν μπορούν να έρθουν αρκετά γρήγορα. Η ασθένεια αυτή προκαλεί σκλήρυνση και ουλοποίηση των ιστών σε ζωτικά όργανα, όπως οι πνεύμονες, το ήπαρ και οι νεφροί, καθώς και στο δέρμα. Μπορεί να παραμείνει ήπια για χρόνια ή να εξελιχθεί γρήγορα σε απειλητική για τη ζωή κατάσταση, ανάλογα με την έκταση και τη σοβαρότητα.
Σκληρόδερμα: Νέα καινοτόμος προσέγγιση 3D
Οι παραδοσιακές μελέτες σε εργαστήρια και ζώα δεν αντικατοπτρίζουν πλήρως την πολυπλοκότητα της νόσου. Ωστόσο, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Tufts και τη Σχολή Ιατρικής Geisel στο Dartmouth ανέπτυξαν ένα νέο 3D μοντέλο ιστού, το οποίο προσφέρει ένα πιο αποτελεσματικό εργαλείο κατανόησης των μηχανισμών της ίνωσης — της διαδικασίας ουλοποίησης.
Χρησιμοποιώντας δείγματα δέρματος και αίματος από ασθενείς με σκληρόδερμα, οι ερευνητές καλλιέργησαν στο εργαστήριο ιστό που προσομοιάζει με φυσικό δέρμα. Ο καθηγητής Jonathan Garlick από το Tufts αναφέρει ότι τα χαρακτηριστικά του μοντέλου κάτω από το μικροσκόπιο δεν διαφέρουν από εκείνα του αληθινού ανθρώπινου δέρματος. Το 3D μοντέλο επιτρέπει τη μελέτη της νόσου σε διαφορετικές μορφές, αντανακλώντας την ποικιλομορφία με την οποία εξελίσσεται στους ασθενείς. Μπορεί επίσης να προσαρμοστεί για μελέτες άλλων ασθενειών που προκαλούν ίνωση, όπως η καρδιακή και η πνευμονική ίνωση.
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Tissue Engineering: Part C: Methods, είναι η πρώτη που ενσωματώνει δύο σημαντικά κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος — τα Τ-λεμφοκύτταρα και τα μακροφάγα — μαζί με κύτταρα δέρματος και συνδετικού ιστού από ασθενείς. Αυτό ενισχύει τη δύναμη του μοντέλου, αφού τα ανοσοκύτταρα ευθύνονται για την υπερβολική παραγωγή κολλαγόνου, οδηγώντας σε δυσλειτουργία των ιστών.
Το νέο μοντέλο διατηρεί την κυτταρική ποικιλομορφία που συχνά χάνεται στα επίπεδα εργαστηριακά μοντέλα. “Όταν μελετάμε κύτταρα σε δισδιάστατο περιβάλλον, αλλοιώνεται η φυσική συμπεριφορά τους,” εξηγεί ο Garlick. “Το 3D περιβάλλον μιμείται την πραγματική βιολογία του ιστού.” Ένα ακόμη πλεονέκτημα του μοντέλου είναι ότι επιτρέπει τη μελέτη μεμονωμένων κυττάρων και την ανάλυση των γονιδίων που ενεργοποιούνται ή απενεργοποιούνται. Έτσι, οι ερευνητές μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα ποια γονίδια οδηγούν την εξέλιξη της ασθένειας και να προτείνουν πιο στοχευμένες θεραπείες.
Η ερευνητική ομάδα συνεργάζεται στενά με κοινότητες ασθενών, ώστε η έρευνα να αντικατοπτρίζει τις πραγματικές ανάγκες τους. Τελικός στόχος είναι η επιτάχυνση της ανάπτυξης νέων φαρμάκων και η μετάβαση τους από το εργαστήριο στην κλινική πράξη. Όπως λέει ο Garlick, κάθε χρόνος που περνάει χωρίς αποτελεσματικές θεραπείες, κοστίζει ζωές. “Γνωρίζουμε προσωπικά ανθρώπους που έχουν χάσει τη μάχη με το σκληρόδερμα. Αυτό δίνει στην έρευνά μας ακόμα μεγαλύτερη σημασία.”
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!