Επιστήμονες στις ΗΠΑ ανέπτυξαν ένα πρωτοποριακό “υπερεμβόλιο”, το οποίο σε πειράματα σε ποντίκια απέτρεψε την ανάπτυξη και την εξάπλωση του μελανώματος, του καρκίνου του παγκρέατος και του τριπλά αρνητικού καρκίνου του μαστού.
Η σχετική έρευνα έδειξε ότι έως και 88% των εμβολιασμένων ποντικιών παρέμειναν χωρίς όγκους, ενώ σε πολλές περιπτώσεις η μετάσταση μειώθηκε ή σταμάτησε εντελώς. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το εμβόλιο μπορεί να έχει και προληπτική δράση, αν και δεν έχει ακόμη δοκιμαστεί σε ανθρώπους.
Όπως εξήγησε η Dr. Prabhani Atukorale, επίκουρη καθηγήτρια Βιοϊατρικής Μηχανικής στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης Amherst (UMass Amherst), το υπερεμβόλιο περιέχει νανοσωματίδια που ενεργοποιούν πολλαπλούς μηχανισμούς του ανοσοποιητικού συστήματος.
Η ενεργοποίηση αυτή, σε συνδυασμό με ειδικά καρκινικά αντιγόνα, εμποδίζει την ανάπτυξη όγκων και οδηγεί σε εντυπωσιακά ποσοστά επιβίωσης, σύμφωνα με τη Δρ. Atukorale.
Πώς λειτουργεί το υπερεμβόλιο
Τα αντικαρκινικά εμβόλια λειτουργούν απελευθερώνοντας ένα αντιγόνο και μία ανοσοενισχυτική ουσία. Το αντιγόνο —όπως ένα καρκινικό κύτταρο— βοηθά το ανοσοποιητικό να αναγνωρίσει και να επιτεθεί στον καρκίνο, ενώ η ανοσοενισχυτική ουσία ενισχύει αυτή την αντίδραση.
Η πρόκληση για τους επιστήμονες ήταν να βρουν την ιδανική ανοσοενισχυτική ουσία. Για να την ξεπεράσουν, οι ερευνητές του UMass Amherst ανέπτυξαν μία εξελιγμένη ανοσοενισχυτική ουσία βασισμένη σε νανοσωματίδια λιπιδίων, η οποία παρέχει δύο διαφορετικά ανοσοενισχυτικά ταυτόχρονα.
Αυτή η καινοτόμος σύνθεση προστέθηκε σε ένα αντικαρκινικό εμβόλιο για το μελάνωμα, με τα αποτελέσματα να δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση Cell Reports Medicine.
Τρεις εβδομάδες μετά τη χορήγησή του, τα ποντίκια εκτέθηκαν σε κύτταρα μελανώματος. Στο 80% των περιπτώσεων, δεν αναπτύχθηκε κανένας όγκος, ενώ τα ποντίκια που έλαβαν παραδοσιακό ανοσοενισχυτικό δεν επέζησαν πέραν των 35 ημερών.
Το νέο εμβόλιο επίσης προστάτευσε από μεταστάσεις στους πνεύμονες. «Οι μεταστάσεις είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο στη θεραπεία του καρκίνου», δήλωσε η Dr. Atukorale, υπογραμμίζοντας ότι «η πλειονότητα των θανάτων οφείλεται σε αυτές».
Στη νέα μελέτη, κανένα ποντίκι που εμβολιάστηκε με το υπερεμβόλιο δεν ανέπτυξε πνευμονικές μεταστάσεις, ενώ όλα τα υπόλοιπα εμφάνισαν όγκους στους πνεύμονες.
Δοκιμές και σε άλλους τύπους καρκίνου
Οι ερευνητές προχώρησαν σε δεύτερη φάση της μελέτης, χρησιμοποιώντας αυτή τη φορά νεκρά καρκινικά κύτταρα από λύμα όγκου (tumor lysate) — ένα υγρό που περιέχει το περιεχόμενο κυττάρων που έχουν υποστεί κυτταρική λύση.
Αυτό το δεύτερο εμβόλιο δοκιμάστηκε σε ποντίκια εκτεθειμένα σε διάφορους τύπους καρκίνου, με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Τα ποσοστά μη ανάπτυξης όγκων (απόρριψης) ήταν:
-
88% για τον καρκίνο του παγκρέατος
-
75% για τον τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού
-
69% για το μελάνωμα
Επιπλέον, σε κανένα ποντίκι δεν παρατηρήθηκε περαιτέρω εξάπλωση ή ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων, με αποτέλεσμα καμία επίπτωση στην επιβίωση των ζώων.
Προοπτικές
Αν και τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά, το υπερεμβόλιο βρίσκεται ακόμη σε προκλινικό στάδιο. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι απαιτούνται εκτεταμένες κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους, προτού μπορέσει να επιβεβαιωθεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητά του.
Ωστόσο, τα ευρήματα ανοίγουν τον δρόμο για μια νέα γενιά εμβολίων που θα μπορούσαν στο μέλλον να προλαμβάνουν ή να θεραπεύουν με επιτυχία ακόμη και τους πιο ανθεκτικούς καρκίνους.