ΠΟΥ: Παγκόσμια πρόοδος κατά των παραμελημένων τροπικών νόσων σύμφωνα με έκθεση

Η νέα έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), η τρίτη στη σειρά που παρακολουθεί την πρόοδο προς τους στόχους του Οδικού Χάρτη για τις Παραμελημένες Τροπικές Νόσους 2021–2030, παρουσιάζει μια ολοκληρωμένη εικόνα των παγκόσμιων επιτευγμάτων και προκλήσεων σε όλους τους τομείς των NTDs και σε όλες τις έξι περιφέρειες του ΠΟΥ.

«Παρά τις πολλαπλές προκλήσεις, τα προγράμματα για τις NTDs συνεχίζουν να φέρνουν σημαντικά αποτελέσματα, απαλλάσσοντας μεγάλες μερίδες πληθυσμών από αυτές τις αρχαίες ασθένειες», δήλωσε ο Δρ. Daniel Ngamije Madandi, Διευθυντής (α.ι.) για την Ελονοσία και τις Παραμελημένες Τροπικές Νόσους του ΠΟΥ.

Το 2025 σηματοδοτεί επίσης 20 χρόνια από τότε που ο ΠΟΥ ενοποίησε τις επιμέρους δράσεις για τις τροπικές νόσους σε ένα ενιαίο πρόγραμμα, ενισχύοντας τη συνεργασία μεταξύ φαρμακοβιομηχανιών, αναπτυξιακών εταίρων, φιλανθρωπικών οργανισμών, εθνικών αρχών υγείας και του ίδιου του ΠΟΥ. Αυτή η συντονισμένη προσπάθεια έχει οδηγήσει σε μετρήσιμη μείωση του παγκόσμιου φορτίου των NTDs.

Κύρια σημεία της έκθεσης

• Μείωση των ανθρώπων που χρειάζονται παρεμβάσεις: Το 2023, περίπου 1,495 δισεκατομμύρια άνθρωποι χρειάζονταν παρεμβάσεις κατά των NTDs – 122 εκατομμύρια λιγότεροι από το 2022 και 32% λιγότεροι σε σχέση με το 2010.

• Μείωση του φορτίου νόσου: Από το 2015 έως το 2021, η επιβάρυνση σε DALYs μειώθηκε από 17,2 εκατομμύρια σε 14,1 εκατομμύρια, ενώ οι θάνατοι μειώθηκαν από 139.000 σε 119.000.

• Αύξηση των θεραπειών: Το 2023, 867,1 εκατομμύρια άτομα έλαβαν θεραπεία για τουλάχιστον μία NTD – 18 εκατομμύρια περισσότερα από το προηγούμενο έτος.

• Εξάλειψη νόσων: Το 2024, επτά χώρες αναγνωρίστηκαν από τον ΠΟΥ για την εξάλειψη μιας NTD.

• Διατομεακή πρόοδος: Ενισχυμένη ενσωμάτωση προληπτικής χημειοθεραπείας, υιοθέτηση ολοκληρωμένων στρατηγικών για δερματικές NTDs, και ένταξη των NTDs σε εθνικά σχέδια υγείας και πακέτα βασικών υπηρεσιών.

• Έρευνα και καινοτομία: Το 2024 ο ΠΟΥ καθόρισε προτεραιότητες έρευνας και ανάπτυξης, προεγκεκριμένες έξι νέες φαρμακευτικές φόρμουλες, ένα ενεργό φαρμακευτικό συστατικό και ένα νέο εμβόλιο κατά του δάγκειου πυρετού.

• Φάρμακα και προϊόντα υγείας: Μέχρι το τέλος του 2024, 19 διαφορετικοί τύποι φαρμάκων για NTDs είχαν δοθεί από 12 κατασκευαστές· από τα 30 δισ. σκευάσματα που έχουν διανεμηθεί από το 2011, 1,8 δισ. αφορούσαν το 2024.

• Συνεργασίες και συνηγορία: Το 2024, τα NTDs παρέμειναν ορατά σε παγκόσμια φόρα όπως η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και οι G7/G20. Ανανεώθηκαν συνεργασίες με Gavi και το Global Health Innovative Technology Fund.

• Βιωσιμότητα: Μέχρι το 2024, 14 αφρικανικές χώρες είχαν αναπτύξει εθνικά σχέδια για τη βιώσιμη παροχή υπηρεσιών NTDs.

Προκλήσεις

Η έκθεση επισημαίνει αργή πρόοδο στη μείωση των θανάτων από νόσους που μεταδίδονται μέσω διαβιβαστών, καθώς και στην πρόσβαση σε νερό, αποχέτευση και υγιεινή (WASH). Εντοπίζονται επίσης χάσματα στη συλλογή δεδομένων (ιδίως διαχωρισμένων ανά φύλο) και στην πολυτομεακή συνεργασία.

Η ποιοτική αξιολόγηση της προόδου προς τους στόχους του Οδικού Χάρτη εντόπισε προτεραιότητες σε τέσσερις τομείς: διαγνωστικά, παρακολούθηση και αξιολόγηση, πρόσβαση και εφοδιαστική, καθώς και συνηγορία και χρηματοδότηση.

Τα προγράμματα NTDs συνεχίζουν να επηρεάζονται σοβαρά από τη μείωση των πόρων: η επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια μειώθηκε κατά 41% μεταξύ 2018 και 2023, γεγονός που καθιστά επιτακτική την εθνική κινητοποίηση πόρων και τη στρατηγική εστίαση σε παρεμβάσεις υψηλής απόδοσης.