Πώς έγινε η «κλοπή του αιώνα» στο Λούβρο – Οι προειδοποιήσεις για τα κενά ασφαλείας του μουσείου

Η ληστεία που σημειώθηκε το πρωί της Κυριακής στο Λούβρο περιγράφεται ως κλοπή του αιώνα, με λεία ορισμένα από τα διασημότερα κοσμήματα παγκοσμίως. Έγινε εν ώρα λειτουργίας, μπροστά σε επισκέπτες, εκθέτοντας τις γαλλικές αρχές και αφήνοντας το Παρίσι να αναζητά ανεκτίμητους θησαυρούς που μέχρι χθες κοσμούσαν το διασημότερο μουσείο του πλανήτη.

Πώς μπόρεσαν οι τέσσερις δράστες να μπουν με τέτοια άνεση στο Λούβρο και να αφαιρέσουν κορώνες και περιδέραια με διαμάντια και σμαράγδια από τη συλλογή του Ναπολέοντα; Και πώς ασφαλίζεται ένα μουσείο 73.000 τ.μ. με 35.000 έργα σε μόνιμη έκθεση;

Πώς στήθηκε η κινηματογραφική ληστεία

Γύρω στις 9:30 π.μ. της Κυριακής 19 Οκτωβρίου, όταν το μουσείο ήταν ανοιχτό για το κοινό, ομάδα τεσσάρων ληστών έφθασε στην Πινακοθήκη Απόλλων του πρώτου ορόφου, όπου εκτίθενται τα κοσμήματα του στέμματος.

Οι δράστες ανέβηκαν από την πλευρά του Σηκουάνα στην Quai François-Mitterrand, χρησιμοποιώντας ηλεκτρική πλατφόρμα, έσπασαν μπαλκονόπορτα και στη συνέχεια δύο προθήκες υψηλής ασφαλείας, αποσπώντας «οκτώ αντικείμενα ανεκτίμητης πολιτιστικής αξίας», όπως ανέφερε το Υπουργείο Πολιτισμού.

Διέφυγαν από την ίδια διαδρομή και εξαφανίστηκαν με σκούτερ. Μεταξύ των κλοπιμαίων: το κολιέ ζαφειριών (parure) της Βασίλισσας Μαρί-Αμαλίας και της Βασίλισσας Ορτάνς με 8 ζαφείρια και 631 διαμάντια, καθώς και η τιάρα της Αυτοκράτειρας Ευγενίας (συζύγου του Ναπολέοντα Γ΄) με σχεδόν 2.000 διαμάντια.

Το μοναδικό αντικείμενο που άφησαν πίσω κατά τη διαφυγή, έπειτα από παρέμβαση του προσωπικού ασφαλείας, ήταν το στέμμα της Αυτοκράτειρας Ευγενίας με 1.354 διαμάντια και 56 σμαράγδια – εντοπίστηκε κατεστραμμένο.

«Έμπειροι» και πιθανότατα αλλοδαποί

Ο Υπουργός Εσωτερικών Λοράν Νουνιέζ έκανε λόγο για «έμπειρους» διαρρήκτες, πιθανόν αλλοδαπούς, σημειώνοντας ότι έχει κινηθεί έρευνα για οργανωμένη ληστεία και εγκληματική συνωμοσία.

Η εισαγγελέας Παρισιού, Λορ Μπεκό, δεν απέκλεισε σενάριο ξένης δύναμης ως «χορηγού» της κλοπής, ενώ ο Εμανουέλ Μακρόν διαβεβαίωσε ότι τα αντικείμενα θα βρεθούν και οι δράστες θα οδηγηθούν στη δικαιοσύνη.

Το Υπουργείο Πολιτισμού ανέφερε ότι οι συναγερμοί παραθύρων της Πινακοθήκης Απόλλων ενεργοποιήθηκαν, ενώ πέντε φύλακες εφάρμοσαν άμεσα το πρωτόκολλο ασφαλείας, αναγκάζοντας τους ληστές σε φυγή. Κανείς δεν τραυματίστηκε.

Τι ακριβώς εκλάπη – Οκτώ «ανεκτίμητα» κομμάτια

• Τιάρα της Βασίλισσας Μαρί-Αμαλίας και της Βασίλισσας Ορτάνς

• Κολιέ από το σετ ζαφειριών των Μαρί-Αμαλίας και Ορτάνς

• Σκουλαρίκια από το ίδιο σετ ζαφειριών

• Σμαραγδένιο κολιέ από το σετ της Μαρί-Λουίζ

• Σμαραγδένια σκουλαρίκια από το σετ της Μαρί-Λουίζ

• Καρφίτσα

• Τιάρα της Αυτοκράτειρας Ευγενίας

• Μεγάλη καρφίτσα-φιόγκος της Αυτοκράτειρας Ευγενίας

Οι δράστες επιχείρησαν να αρπάξουν και ένατο αντικείμενο – το στέμμα της Αυτοκράτειρας Ευγενίας – αλλά τους έπεσε κατά τη διαφυγή και βρέθηκε κατεστραμμένο.

Τα σενάρια για τη «μετά» ζωή των κοσμημάτων

Η εισαγγελία εξετάζει οργανωμένο έγκλημα με δύο πιθανούς στόχους: (α) δράση για λογαριασμό συλλέκτη, (β) αγορά πολύτιμων λίθων προς νομιμοποίηση εσόδων μέσω αποσυναρμολόγησης και διάθεσης διαμαντιών και χρυσού.

Ο Λοράν Νουνιέζ υπενθύμισε ότι η ομάδα φαίνεται να έχει ιστορικό σε παρόμοιες ενέργειες.

Κενά ασφαλείας που επισημαίνονται επί δεκαετίες

Ήδη από το 1998, μετά την κλοπή έργου του Καμίλ Κορό, ο τότε διευθυντής Πιερ Ροζενμπέργκ μιλούσε για «εύθραυστη» ασφάλεια.

Η νυν διευθύντρια Λοράνς ντε Καρς ζήτησε το 2021 αστυνομικό έλεγχο ασφαλείας. Η Υπουργός Πολιτισμού Ρασίντα Ντάτι αποκάλυψε ότι συστάσεις έγιναν «πριν από λίγες εβδομάδες/μήνες» και άρχισαν να εφαρμόζονται.

Συνδικάτα καταγγέλλουν περικοπές προσωπικού: περί τις 200 θέσεις πλήρους απασχόλησης λιγότερες σε 15 χρόνια, παρά την εκρηκτική αύξηση επισκεπτών. Το SUD μιλά για «εξάλειψη θέσεων ασφαλείας», ενώ πρόσφατα σημειώθηκε ολιγόωρη απεργία για υποστελέχωση. Ο αντιδήμαρχος Παρισιού Νταβίντ Μπελιάρ κατηγορεί τη διοίκηση και το υπουργείο ότι αγνόησαν τις προειδοποιήσεις.

Ανακαίνιση-μαμούθ και νέο σχέδιο ασφάλειας

Ο Μακρόν έχει εξαγγείλει έργο ανακαίνισης έως 900 εκατ. ευρώ: νέα είσοδος για αποσυμφόρηση της Γυάλινης Πυραμίδας ως το 2031 και νέα αίθουσα για τη Μόνα Λίζα.

Το σχέδιο περιλαμβάνει «γενικό σχέδιο ασφαλείας» και κάμερες νέας γενιάς, με την ελπίδα – όπως σημειώνουν οι συνδικαλιστές – ότι ο προϋπολογισμός θα ανταποκριθεί στις ανάγκες προστασίας.

Μουσεία στο στόχαστρο: αριθμοί και τάσεις

Η OCBC (Κεντρική Υπηρεσία κατά της Εμπορίας Πολιτιστικών Αγαθών) προειδοποιεί πως τα μουσεία γίνονται συχνότερα στόχος για τα πολύτιμα αντικείμενα τους. Τα χρυσά αντικείμενα είναι ιδιαίτερα ευάλωτα, καθώς η ασφάλεια μουσείου δεν ισοδυναμεί με τράπεζα.

Στατιστικά: 31 διαρρήξεις το 2015, 9 το 2023, 21 το 2024· στη Γαλλία υπάρχουν 1.200 χώροι χαρακτηρισμένοι ως εθνικά μουσεία. Μόλις τον περασμένο μήνα, διαρρήκτες μπήκαν στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Παρίσι και άρπαξαν 6 κιλά χρυσού.

«Δεν πωλούνται στην τρέχουσα μορφή τους»

Ο πρόεδρος του οίκου Drouot Patrimoine, Αλεξάντρ Ζικελό, δηλώνει ότι δυσκολεύεται να πιστέψει πως τα διάσημα κοσμήματα εκλάπησαν κατά παραγγελία, διότι «στην τρέχουσα κατάστασή τους δεν μπορούν να πωληθούν».

Ο ειδικός Αλεξάντρ Λεζέρ επισημαίνει πως, πέρα από την αστρονομική αξία των χιλιάδων διαμαντιών (άνω των 500 €/καράτι), είναι η πολιτιστική κληρονομιά που καθιστά την κλοπή ανυπόφορη· ο μεγάλος κίνδυνος είναι η αποσυναρμολόγηση: χρυσός χωριστά, λίθοι χωριστά.