Η πολιτική συμμαχία ανάμεσα σε ασφαλιστικές εταιρείες και φαρμακευτικές εταιρείες φαίνεται να ενισχύει την επιρροή και την ισχύ αυτών των ισχυρών κλάδων στις ΗΠΑ και την αμερικανική αγορά υγείας — ειδικά στο πλαίσιο των προσπαθειών για αλλαγές στην τιμολόγηση των φαρμάκων και στον τρόπο λειτουργίας του Obamacare.

Ισχυρή Σύμπραξη για Διαπραγματεύσεις Φαρμάκων
Τα τελευταία χρόνια, οι φαρμακευτικές εταιρείες και οι ασφαλιστικές εταιρείες έχουν αναπτύξει στενές σχέσεις. Οι ασφαλιστικές βασίζονται σε εταιρείες διαχείρισης φαρμακευτικών παροχών (PBMs), οι οποίες διαπραγματεύονται με την “big pharma” τις τιμές των φαρμάκων και τις εκπτώσεις, επιδιώκοντας τη μεγιστοποίηση των κερδών και τη διατήρηση του ελέγχου της αγοράς. Από την πλευρά τους, οι φαρμακευτικές εταιρείες χρειάζονται τις ασφαλιστικές για να διασφαλίσουν ευρεία κάλυψη των προϊόντων τους — κάτι που τους δίνει επιπλέον κίνητρο να επενδύουν σε λόμπι και πολιτική επιρροή.
Η Επίδραση του Trump και οι Πολιτικές Αλλαγές
Η κυβέρνηση Trump έχει κάνει προσπάθειες να επαναφέρει πολιτικές που επηρεάζουν την τιμολόγηση των φαρμάκων — όπως η ιδέα του “most favored nation” (MFN), δηλαδή να συνδέονται οι τιμές των φαρμάκων στις ΗΠΑ με τις τιμές σε άλλες χώρες με πιο χαμηλά κόστη. Παράλληλα, ο Trump έχει εξαγγείλει πρωτοβουλίες που στοχεύουν τους “middlemen” (όπως οι PBMs), που κατηγορούνται ότι κρατούν τις τιμές ψηλά, λαμβάνοντας μεγάλες εκπτώσεις από τις φαρμακευτικές εταιρείες αλλά ταυτόχρονα δεν μετακυλύουν οφέλη στους ασθενείς.
Αυτές οι πολιτικές κινήσεις έχουν ξυπνήσει έντονες αντιδράσεις και έχουν προκαλέσει αύξηση της δράσης λόμπι από τη “big pharma”, καθώς επιχειρούν να διαφυλάξουν τα κέρδη τους και την κυριαρχία τους στην αγορά.
Lobbying σε Νέα Κλίμακα
Οι φαρμακευτικές εταιρείες και οι ασφαλιστικές εταιρείες αυξάνουν τις δαπάνες τους για λόμπι, στοχεύοντας νομοθέτες, κυβερνητικά στελέχη και ρυθμιστικές αρχές, ώστε να διαμορφώσουν κανονισμούς προς όφελός τους. Μέσω αυτού του συστήματος επιρροής, επιχειρούν:
-
Να αποδυναμώσουν ή να προσαρμόσουν τις πολιτικές που θα έθεταν περιορισμούς στις τιμές των φαρμάκων.
-
Να εξασφαλίσουν ότι οι ρυθμιστικές αλλαγές – ακόμα κι αν επιβληθούν – θα ευνοούν τις μεσαζόντες δομές όπως οι PBMs και τις ασφαλιστικές.
-
Να επηρεάσουν τη νομοθεσία και τις ρυθμίσεις υπέρ της διατήρησης του συστήματος που διασφαλίζει υψηλά περιθώρια κέρδους.
Επιπτώσεις για τους Ασφαλισμένους
-
Για τους πολίτες, η συνεργασία αυτή μπορεί να σημαίνει ότι οι τιμές των φαρμάκων παραμένουν υψηλές, παρά τις εξαγγελίες για “μείωση κόστους”.
-
Επίσης, ο ρόλος των PBMs — που διαχειρίζονται τις εκπτώσεις και τις επαναγορές (rebates) — μπορεί να είναι καθοριστικός στο πόσο όφελος τελικά φτάνει στους ασθενείς.
-
Σε ένα περιβάλλον με ισχυρά λόμπι, υπάρχει ο κίνδυνος οι νόμοι και οι ρυθμίσεις να διαμορφώνονται περισσότερο με όρους εταιρικών συμφερόντων παρά δημόσιου συμφέροντος.
Η Ανάγκη για Διαφάνεια και Ρύθμιση
Οι αναλυτές τονίζουν ότι για να υπάρξει πραγματική αλλαγή:
-
Χρειάζεται μεγαλύτερη διαφάνεια στις συμφωνίες μεταξύ φαρμακευτικών εταιρειών, PBMs και ασφαλιστικών. Οι ασθενείς πρέπει να γνωρίζουν πώς καθορίζονται οι τιμές και πού πάνε οι εκπτώσεις.
-
Αυστηρότερη ρύθμιση της λειτουργίας των PBMs: Πρέπει να εξεταστούν τρόποι ώστε οι εκπτώσεις να μην παραμένουν “κλειστές” σε ενδιάμεσους αλλά να ωφελούν τον καταναλωτή.
-
Ρύθμιση τιμολόγησης φαρμάκων: Η επιβολή μηχανισμών που θα περιορίζουν τις ακραίες αυξήσεις τιμών ή θα εξασφαλίζουν ότι βασικά φάρμακα θα είναι πιο προσιτά.
Η στρατηγική σύμπραξη ανάμεσα σε ασφαλιστικές εταιρείες και φαρμακευτικές μέσα από λόμπι και πολιτική επιρροή αποτελεί έναν από τους πιο ισχυρούς παράγοντες που διαμορφώνουν σήμερα την αγορά φαρμάκων στις ΗΠΑ. Η πολιτική της κυβέρνησης Trump, με την πίεση για χαμηλότερες τιμές και την αμφισβήτηση των ενδιάμεσων, δημιουργεί ένα πεδίο αντιπαράθεσης στο οποίο η “big pharma” και οι ασφαλιστικές δεν φαίνεται να σκοπεύουν να υποχωρήσουν.
Για το κοινό καλό, είναι κρίσιμο να υπάρξει ενίσχυση στη διαφάνεια και στην ρύθμιση, ώστε τα όποια οφέλη από τις αλλαγές πολιτικής να φτάσουν στον ασθενή και όχι να παραμείνουν σε “μέσους κρίκους” της αγοράς.


