Το ελεύθερο παιχνίδι είναι κάτι πολύ περισσότερο από διασκέδαση για τα μικρά παιδιά. Είναι ο βασικός τρόπος με τον οποίο κατανοούν τον κόσμο γύρω τους, εξερευνούν, πειραματίζονται και μαθαίνουν. Είτε πρόκειται για κούκλες, τουβλάκια, τρενάκια ή πλαστελίνη, το παιχνίδι αποτελεί εργαλείο ανάπτυξης σε κάθε τομέα: γνωστικό, κοινωνικό, συναισθηματικό, γλωσσικό και κινητικό.
Το Παιχνίδι ως Βάση για την Ανάπτυξη
Η έρευνα δείχνει ότι κατά την προσχολική ηλικία, τα παιδιά χρειάζονται τουλάχιστον μία ώρα ανοιχτού, μη καθοδηγούμενου παιχνιδιού την ημέρα. Σε αυτό το διάστημα, ενθαρρύνονται να κάνουν ερωτήσεις, να δοκιμάζουν ιδέες, να εκφράζουν σκέψεις και συναισθήματα, και να αναπτύσσουν δεξιότητες με τρόπο φυσικό και δημιουργικό.
Το ελεύθερο παιχνίδι:
-
Ενισχύει τη γνωστική ανάπτυξη και τη σκέψη επίλυσης προβλημάτων
-
Καλλιεργεί τη γλώσσα και την επικοινωνία
-
Αναπτύσσει τη συναισθηματική νοημοσύνη και την κοινωνική συναναστροφή
-
Συμβάλλει στον κινητικό συντονισμό και τη δημιουργικότητα
-
Προετοιμάζει τα παιδιά για τη σχολική ζωή με θεμέλιο τη φαντασία
Πώς Μπορείτε να Ενισχύσετε το Παιχνίδι του Παιδιού σας;
Δεν χρειάζονται πολύπλοκα παιχνίδια ή συγκεκριμένες οδηγίες. Με τρεις απλές στρατηγικές, μπορείτε να ενισχύσετε τη μάθηση και την ανάπτυξη του παιδιού μέσα από το παιχνίδι.
1. Αφήστε το Παιδί να Ηγείται
Αντί να καθοδηγείτε ή να δίνετε εντολές, παρατηρήστε τι κάνει ήδη το παιδί σας. Ακολουθήστε το ενδιαφέρον του, χωρίς να παρεμβαίνετε. Η ουσία είναι να το βοηθήσετε να καλλιεργήσει τη φαντασία και την αυτονομία του.
Παράδειγμα: Αν το παιδί σας φτιάχνει έναν πύργο με τουβλάκια και πέφτει, ρωτήστε:
«Ωχ! Έπεσε πάλι. Τι μπορείς να κάνεις για να τον κάνεις πιο σταθερό;»
Ανοικτές ερωτήσεις σαν κι αυτή προκαλούν σκέψη, ενισχύουν τη γλωσσική έκφραση και δείχνουν ότι οι ιδέες του παιδιού έχουν αξία.
2. Προσφέρετε Ποικιλία Υλικών Παιχνιδιού
Αντί να δίνετε στο παιδί μόνο ένα είδος παιχνιδιού, προσφέρετε συνδυασμούς υλικών: τουβλάκια, αυτοκινητάκια, φιγούρες, κούκλες κ.ά. Αυτή η ποικιλία επιτρέπει στο παιδί να δημιουργήσει σενάρια, να χτίσει ιστορίες και να ενεργοποιήσει τη φαντασία του.
Παράδειγμα: Ένα παιδί με τουβλάκια και φιγούρες μπορεί να φτιάξει μια πόλη με σπίτια, δρόμους και “κατοίκους”. Έτσι εξασκεί και τη λογική και τη συναισθηματική του κατανόηση.
3. Αφηγηθείτε και Ονομάστε Καταστάσεις
Μιλήστε στο παιδί για ό,τι κάνει εκείνη τη στιγμή. Περιγράψτε τα συναισθήματά του ή τις ενέργειές του. Αυτή η διαδικασία λέγεται λεκτική καθοδήγηση και βοηθά:
-
στην ανάπτυξη του λεξιλογίου
-
στην ενίσχυση της κατανόησης εννοιών (π.χ. χρώματα, σχήματα, αριθμοί)
-
στην επαφή με τα συναισθήματά τους
Παράδειγμα: «Βλέπω ότι είσαι πολύ ενθουσιασμένος με το παιχνίδι σου!»
«Έχτισες έναν πολύ ψηλό πύργο. Χρησιμοποίησες τρία μπλε τουβλάκια κάτω και ένα κόκκινο στην κορυφή!» Έτσι το παιδί συνδέει τις πράξεις του με λέξεις, βελτιώνει την αυτοέκφραση και νιώθει ότι κάποιος το προσέχει και το στηρίζει.
Μικρές Πράξεις – Μεγάλα Οφέλη
Η ενίσχυση της ανάπτυξης του παιδιού δεν απαιτεί περίπλοκες μεθόδους. Η παρουσία σας, η προσοχή και η συμμετοχή είναι τα σημαντικότερα “παιχνίδια” που μπορείτε να του προσφέρετε.
-
Μπείτε στον κόσμο του με σεβασμό
-
Ενισχύστε την πρωτοβουλία του
-
Μιλήστε του, ακούστε το, παίξτε μαζί του
Το ελεύθερο παιχνίδι δεν είναι σπατάλη χρόνου — είναι το πιο φυσικό εργαλείο μάθησης για ένα παιδί. Όταν δίνετε χώρο, χρόνο και εμπιστοσύνη στο παιδί σας να παίξει, το βοηθάτε να αναπτύξει δεξιότητες που θα το ακολουθούν σε όλη του τη ζωή: κριτική σκέψη, δημιουργικότητα, συνεργασία και αυτογνωσία. Αφιερώστε λίγη ώρα κάθε μέρα για να παρατηρήσετε, να συμμετάσχετε και να εμπνεύσετε. Το παιχνίδι είναι η γλώσσα του παιδιού — και μέσα από αυτή μαθαίνει να μιλά στον κόσμο.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!