Μια νέα εκτεταμένη μελέτη από το NYU Langone Health και το Perlmutter Cancer Center έρχεται να ενισχύσει την ιδέα ότι η στοματική υγεία δεν αφορά μόνο τα δόντια και τα ούλα, αλλά μπορεί να έχει σημαντικές συνέπειες σε ζωτικά όργανα, όπως το πάγκρεας. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, 27 είδη βακτηρίων και μυκήτων που ζουν στο στόμα συνδέονται συλλογικά με 3,5 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παγκρέατος.
Από την παρατήρηση στη βιολογική εξήγηση
Εδώ και χρόνια, οι ειδικοί είχαν παρατηρήσει ότι τα άτομα με κακή στοματική υγεία είναι πιο ευάλωτα στον καρκίνο του παγκρέατος σε σχέση με όσους φροντίζουν καλύτερα το στόμα τους. Πρόσφατα, ερευνητές εντόπισαν έναν πιθανό μηχανισμό που εξηγεί τη σύνδεση: τα βακτήρια που βρίσκονται στο σάλιο μπορεί να καταπίνονται και να φτάνουν στο πάγκρεας, το οποίο συμμετέχει στην πέψη.
Ωστόσο, μέχρι σήμερα, δεν ήταν γνωστό ποια συγκεκριμένα είδη μικροοργανισμών ενδέχεται να εμπλέκονται. Η νέα ανάλυση, που δημοσιεύτηκε στο JAMA Oncology, αξιολόγησε το γενετικό προφίλ των μικροβίων στο σάλιο 122.000 υγιών ανδρών και γυναικών. Τα αποτελέσματα φωτίζουν για πρώτη φορά τον ακριβή ρόλο συγκεκριμένων ειδών βακτηρίων και μυκήτων.
Το μικροβίωμα του στόματος και ο ρόλος του
Το στοματικό μικροβίωμα — η κοινότητα εκατοντάδων ειδών βακτηρίων και μυκήτων που κατοικούν στη στοματική κοιλότητα — έχει αρχίσει τα τελευταία χρόνια να μελετάται συστηματικά για την πιθανή συμβολή του στη γενική υγεία.
Ήδη το 2023, η ίδια ερευνητική ομάδα είχε αποκαλύψει σύνδεση ανάμεσα σε συγκεκριμένα στοματικά βακτήρια και τον αυξημένο κίνδυνο για καρκίνους της κεφαλής και του λαιμού. Το 2016 είχαν επίσης πραγματοποιήσει μικρότερη μελέτη που υπέδειξε μια σχέση μικροβίων του στόματος με τον καρκίνο του παγκρέατος, χωρίς όμως να προσδιορίζουν ποια είδη εμπλέκονται.
Τα νέα ευρήματα
Η τωρινή έρευνα αποτελεί τη μεγαλύτερη και πιο λεπτομερή που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα. Για πρώτη φορά, οι επιστήμονες δείχνουν ότι εκτός από τα βακτήρια, και μύκητες του στόματος — συγκεκριμένα είδη του γένους Candida, που ζουν φυσιολογικά στο δέρμα και σε διάφορα σημεία του σώματος — ενδέχεται να συμμετέχουν στην ανάπτυξη καρκίνου του παγκρέατος. Μάλιστα, βρέθηκαν ίχνη αυτών των μυκήτων και σε δείγματα παγκρεατικών όγκων.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από δύο μεγάλες μελέτες παρακολούθησης στις Ηνωμένες Πολιτείες: το Cancer Prevention Study II της American Cancer Society και το Prostate, Lung, Colorectal, and Ovarian Cancer Screening Trial. Οι συμμετέχοντες έδωσαν δείγματα σάλιου στην αρχή της μελέτης και παρακολουθήθηκαν για περίπου εννέα χρόνια.
Στο διάστημα αυτό, εντοπίστηκαν 445 άτομα που διαγνώστηκαν με καρκίνο του παγκρέατος. Οι επιστήμονες συνέκριναν το μικροβιακό DNA αυτών των ατόμων με εκείνο 445 υγιών συμμετεχόντων. Με αυτόν τον τρόπο εντόπισαν 24 είδη μικροβίων που είτε αύξαναν είτε μείωναν τον κίνδυνο για τη νόσο.
Τρία από τα είδη που βρέθηκαν να συνδέονται με τον καρκίνο σχετίζονται επίσης με την περιοδοντίτιδα, μια σοβαρή φλεγμονή των ούλων που μπορεί να καταστρέψει τα οστά της γνάθου.
Ένα εργαλείο εκτίμησης κινδύνου
Συνδυάζοντας τα δεδομένα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το συνολικό μικροβιακό προφίλ των 27 ειδών μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του παγκρέατος περισσότερο από τρεις φορές.
Για πρώτη φορά, μάλιστα, κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα εργαλείο πρόβλεψης κινδύνου βασισμένο στη σύνθεση του στοματικού μικροβιώματος. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η χαρτογράφηση των βακτηριακών και μυκητιακών κοινοτήτων στο στόμα θα μπορούσε στο μέλλον να επιτρέπει στους ογκολόγους να εντοπίζουν άτομα που χρειάζονται πιο εντατικό έλεγχο για τον καρκίνο του παγκρέατος.
Η σημασία της πρόληψης
Ο καρκίνος του παγκρέατος θεωρείται από τους πιο θανατηφόρους, με ελάχιστες αποτελεσματικές μεθόδους προληπτικού ελέγχου. Όπως τόνισε ο επικεφαλής της μελέτης Yixuan Meng, Ph.D., τα ευρήματα προσφέρουν νέα κατανόηση της σχέσης μεταξύ στοματικού μικροβιώματος και καρκίνου.
Ο καθηγητής Richard Hayes, συν-συγγραφέας της μελέτης, υπογραμμίζει ότι η έρευνα δείχνει συσχέτιση και όχι άμεση αιτιότητα, κάτι που θα απαιτήσει περαιτέρω μελέτες. Παρ’ όλα αυτά, επισημαίνει πως το καθημερινό βούρτσισμα και η χρήση οδοντικού νήματος μπορεί να αποτελούν όχι μόνο ασπίδα κατά της περιοδοντίτιδας αλλά και έναν απλό, καθημερινό τρόπο προστασίας απέναντι στον καρκίνο.
Τι ακολουθεί
Οι ερευνητές σχεδιάζουν να εξετάσουν και τον ρόλο πιθανών ιογενών λοιμώξεων στο στόμα και πώς αυτές μπορεί να επηρεάζουν την εμφάνιση ή την πορεία του καρκίνου. Παράλληλα, μελετούν πώς η συνολική ισορροπία του στοματικού μικροβιώματος μπορεί να συνδεθεί με την επιβίωση των ασθενών.
Η μελέτη ανοίγει νέους δρόμους για την κατανόηση της σχέσης ανάμεσα στη στοματική υγεία και σοβαρές παθήσεις όπως ο καρκίνος του παγκρέατος. Αν κάτι γίνεται σαφές, είναι ότι η φροντίδα του στόματος δεν είναι απλώς θέμα αισθητικής ή άνεσης — μπορεί να αποτελέσει κρίσιμο παράγοντα για την προστασία της ζωής.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!