Όταν οι συμβουλές για την ψυχική υγεία γίνονται βάρος

Η ψυχική υγεία αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς τομείς της ευημερίας μας. Ωστόσο, οι συχνές συμβουλές που λαμβάνουμε για τη βελτίωσή της, όπως «δοκίμασε γιόγκα» ή «ξεκίνα να κρατάς ημερολόγιο», συχνά προσθέτουν επιπλέον καθήκοντα στην ήδη φορτωμένη καθημερινότητά μας. Μια νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Μπάθ και το Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ αποκαλύπτει ότι αυτή η τάση, γνωστή ως «προστιθέμενη προκατάληψη στις συμβουλές», είναι διάχυτη παντού: σε συνομιλίες, αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ακόμη και σε συστάσεις από chatbots τεχνητής νοημοσύνης.

Η Μελέτη και τα Ευρήματά της

Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Communications Psychology, ανέλυσε δεδομένα από οκτώ πειράματα με εκατοντάδες συμμετέχοντες. Οι ερευνητές εξέτασαν συμβουλές που δόθηκαν σε σενάρια που αφορούσαν επιβλαβείς συνήθειες, όπως ο τζόγος, και την έλλειψη ωφέλιμων δραστηριοτήτων, όπως η άσκηση. Τα κύρια ευρήματα περιλαμβάνουν:

• Η προσθήκη δραστηριοτήτων κυριαρχεί: Σε κάθε περίπτωση, οι συμμετέχοντες πρότειναν να προστεθούν νέες δραστηριότητες αντί να αφαιρεθούν επιβλαβείς.

• Ευκολία και όφελος: Η προσθήκη νέων δραστηριοτήτων θεωρείται ευκολότερη και πιο ωφέλιμη από την αφαίρεση επιβλαβών συνηθειών.

• Διαφορετική προσέγγιση ανάλογα με τη σχέση: Η αφαίρεση επιβλαβών συνηθειών θεωρείται ευκολότερη για τους κοντινούς φίλους παρά για τον εαυτό μας.

• Η τεχνητή νοημοσύνη αναπαράγει την ανθρώπινη προκατάληψη: Το ChatGPT παρείχε κυρίως προσθετικές συμβουλές, αντανακλώντας τα πρότυπα των κοινωνικών μέσων.

Ο επικεφαλής συγγραφέας, Δρ. Tom Barry από το Πανεπιστήμιο του Μπάθ, ανέφερε: «Στη θεωρία, η καλή συμβουλή θα πρέπει να ισορροπεί την προσθήκη με την αφαίρεση. Ωστόσο, βρήκαμε μια συνεπή τάση να προσθέτουμε περισσότερα στους ανθρώπους, και ακόμη και η τεχνητή νοημοσύνη το έχει μάθει αυτό».

Η Επίδραση της «Προστιθέμενης Προκατάληψης»

Αυτή η τάση μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες στην ψυχική υγεία. Αντί να μειώνουμε το άγχος και την πίεση, προσθέτουμε περισσότερα καθήκοντα, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο. Οι άνθρωποι μπορεί να αισθάνονται ότι δεν καταφέρνουν να ανταποκριθούν στις προσδοκίες, οδηγώντας σε αυξημένο άγχος και απογοήτευση.

Επιπλέον, η έλλειψη εστίασης στην αφαίρεση επιβλαβών συνηθειών, όπως η υπερβολική χρήση οθονών ή η αναβολή, μπορεί να εμποδίσει την πραγματική βελτίωση της ψυχικής υγείας.

Προτάσεις για Ισορροπημένες Συμβουλές

Για να είναι οι συμβουλές πιο αποτελεσματικές και λιγότερο επιβαρυντικές, προτείνεται:

• Εστίαση στην αφαίρεση: Αντί να προσθέτουμε νέες δραστηριότητες, ας εξετάσουμε ποιες επιβλαβείς συνήθειες μπορούμε να αφαιρέσουμε.

• Απλότητα και ρεαλισμός: Οι συμβουλές θα πρέπει να είναι απλές και εφικτές, χωρίς να προσθέτουν επιπλέον άγχη.

• Προσωπική προσαρμογή: Οι συμβουλές πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις ατομικές ανάγκες και καταστάσεις.

Η ψυχική υγεία είναι πολύτιμη και απαιτεί προσεκτική προσέγγιση. Αντί να προσθέτουμε συνεχώς νέα καθήκοντα, ας επικεντρωθούμε στην αφαίρεση επιβλαβών συνηθειών και στην απλοποίηση της καθημερινότητάς μας. Μόνο έτσι μπορούμε να πετύχουμε μια πραγματική και βιώσιμη βελτίωση στην ψυχική μας ευημερία.