Η υγεία των οστών είναι καθοριστική για την ποιότητα ζωής μας, ειδικά καθώς μεγαλώνουμε. Η οστική πυκνότητα, δηλαδή η ποσότητα οστικής μάζας που περιέχει το σκελετικό μας σύστημα, αποτελεί έναν βασικό δείκτη για την αξιολόγηση της αντοχής των οστών και τον κίνδυνο καταγμάτων. Με την πάροδο της ηλικίας, η οστική πυκνότητα μειώνεται φυσιολογικά, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε οστεοπόρωση και αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων, ακόμα και από μικρές πτώσεις ή καθημερινές δραστηριότητες.
Γιατί είναι σημαντικός ο έλεγχος της οστικής πυκνότητας
Ο προληπτικός έλεγχος της οστικής πυκνότητας βοηθά στην έγκαιρη ανίχνευση της απώλειας οστικής μάζας πριν εμφανιστούν σοβαρά προβλήματα. Η διάγνωση σε πρώιμο στάδιο επιτρέπει την έγκαιρη παρέμβαση, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει αλλαγές στη διατροφή, συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D, άσκηση ή φαρμακευτική αγωγή. Η πρόληψη είναι ιδιαίτερα σημαντική για τις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, καθώς η μείωση των οιστρογόνων επιταχύνει την απώλεια οστικής μάζας.
Πότε πρέπει να γίνεται ο έλεγχος
Οι ειδικοί συνιστούν τον πρώτο έλεγχο οστικής πυκνότητας για τις γυναίκες μετά την ηλικία των 50 ετών και για τους άνδρες μετά τα 60. Ωστόσο, ο έλεγχος μπορεί να συστηθεί νωρίτερα σε άτομα με παράγοντες κινδύνου, όπως:
-
Οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης ή καταγμάτων
-
Χρόνιες ασθένειες που επηρεάζουν τα οστά (π.χ. ρευματοειδής αρθρίτιδα)
-
Μακροχρόνια χρήση κορτικοστεροειδών
-
Κακές συνήθειες όπως κάπνισμα ή υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
-
Χαμηλή σωματική δραστηριότητα ή ανεπαρκής διατροφή σε ασβέστιο και βιταμίνη D
Η συχνότητα επανελέγχου καθορίζεται από τα αποτελέσματα της πρώτης μέτρησης και την ύπαρξη παραγόντων κινδύνου. Συνήθως, αν δεν υπάρχει σημαντική απώλεια οστικής μάζας, η μέτρηση επαναλαμβάνεται κάθε 2-5 χρόνια.
Πώς γίνεται η μέτρηση οστικής πυκνότητας
Η πιο συνηθισμένη μέθοδος μέτρησης οστικής πυκνότητας είναι η DEXA (Dual-Energy X-ray Absorptiometry). Πρόκειται για μια μη επεμβατική και ανώδυνη διαδικασία, όπου χρησιμοποιούνται χαμηλές δόσεις ακτινοβολίας για να μετρηθεί η πυκνότητα των οστών σε σημεία όπως η σπονδυλική στήλη, οι γοφοί και ο καρπός.
Τα αποτελέσματα παρουσιάζονται με τη μορφή T-score, που συγκρίνει την οστική πυκνότητα του ατόμου με την πυκνότητα ενός νέου ενήλικα ιδίου φύλου. Τα T-score ερμηνεύονται ως εξής:
-
Από -1 και πάνω: φυσιολογική οστική μάζα
-
Από -1 έως -2,5: οστεοπενία (χαμηλή οστική μάζα)
-
Κάτω από -2,5: οστεοπόρωση
Η σωστή ερμηνεία των αποτελεσμάτων απαιτεί ιατρική αξιολόγηση, καθώς λαμβάνονται υπόψη και άλλοι παράγοντες κινδύνου.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατεύσουμε τα οστά μας
Η πρόληψη και η ενίσχυση της οστικής πυκνότητας είναι δυνατή με καθημερινές συνήθειες, όπως:
-
Διατροφή πλούσια σε ασβέστιο και βιταμίνη D: γαλακτοκομικά προϊόντα, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, λιπαρά ψάρια.
-
Κατάλληλη σωματική δραστηριότητα: βάρη, περπάτημα, τρέξιμο, ασκήσεις ισορροπίας.
-
Αποφυγή κακών συνηθειών: περιορισμός καπνίσματος και αλκοόλ.
-
Συμπληρώματα και φαρμακευτική αγωγή: όταν συνιστώνται από τον ιατρό για την ενίσχυση της οστικής μάζας.
Η οστική πυκνότητα αποτελεί κρίσιμο δείκτη της σκελετικής υγείας και της ποιότητας ζωής μας. Ο προληπτικός έλεγχος, ειδικά μετά τα 50 έτη, είναι απαραίτητος για την έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη της οστεοπόρωσης και των καταγμάτων. Με τη σωστή διατροφή, την άσκηση και την ιατρική παρακολούθηση, μπορούμε να προστατεύσουμε τα οστά μας και να διατηρήσουμε τη δραστηριότητα και την αυτονομία μας σε μεγαλύτερη ηλικία.
Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!